Trzeba będzie inaczej starać się zrozumieć, czym był KL Stutthof. W sobotę, 9.05.2020 r. wyjątkowe obchody oswobodzenia niemieckiego obozu

9.05.2020 r. mija 75. rocznica oswobodzenia niemieckiego obozu KL Stutthof. W tym roku będzie wyjątkowa

9 maja 1945 r., niemal dokładnie 75 lat temu, bramę niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof przekroczył patrol żołnierzy Armii Czerwonej. Data ta wyznacza koniec działalności „fabryki śmierci”. Co roku pod Pomnikiem Walki Męczeństwa w Muzeum Stutthof właśnie 9 maja odbywały się rocznicowe uroczystości. W tym roku również się odbędą, ale z uwagi na pandemię, ich przebieg będzie zupełnie inny.

W sobotę, 9 maja, w godzinach od 11:00 do 13:00 Muzeum Stutthof w Sztutowie zostanie otwarte dla osób, które zechcą oddać hołd ofiarom niemieckiego obozu koncentracyjnego. Delegacje składające kwiaty mogą liczyć maksymalnie do trzech osób. Udostępniona zostanie najkrótsza droga z parkingu pod Pomnik Walki i Męczeństwa, komorę gazową oraz pomnik upamiętniający obóz żydowski, bez możliwości przemieszczania się po pozostałych częściach Muzeum.

– Świat zachorował. Dziś rozsądek i odpowiedzialność nakazują powziąć wszelkie kroki, by choroba ustąpiła. Konsekwencje epidemii ponosi większość ludzi na świecie – podkreślał w specjalnym oświadczeniu Piotr Tarnowski, dyrektor Muzeum Stutthof.

75 lat temu świat również chorował. Jednym z objawów były dymiące kominy krematoriów, również w miejscu wówczas nazywanym Konzentrationslager Stutthof. Tu w imię opętańczej ideologii oddały życie tysiące ludzi, a ci, którzy przeżyli, wyszli poranieni niewyobrażalnym cierpieniem.

– 9 maja, jak co roku, mieliśmy przybyć pod Pomnik Walki i Męczeństwa, by upamiętnić tych, którzy doświadczyli w tym miejscu niepojętego dla innych zła. Spotykać się w obecności Świadków Historii, ich rodzin i innych, którzy przybywają, by zrozumieć Stutthof. Ale takiej uroczystości nie będzie 9 maja 2020 roku. Nie odbędzie się w formie, do której jesteśmy przyzwyczajeni. Musimy przyjąć do wiadomości to, że oprócz izolacji, cierpliwość jest kolejnym czynnikiem mającym wpływ na opanowanie rozprzestrzeniania się choroby – dodaje Piotr Tarnowski, dyrektor Muzeum Stutthof.

Uroczystości będą transmitowane w internecie (m.in. w mediach społecznościowych Muzeum Stutthof). Tych, którzy będą tego dnia osobiście w Muzeum upamiętniać ofiary ideologii nazistowskiej, obowiązywać będą rygory sanitarne – obowiązek noszenia masek i zachowywania odpowiednich odstępów. Nie będzie asysty wojskowej oraz innych uroczystych wydarzeń. Tymczasem plany 75. rocznicy oswobodzenia KL Stutthof zakładały szczególną uroczystość.

– Wystąpiliśmy i otrzymaliśmy honorowy patronat Prezydenta RP. Z niezawodnymi dowódcami wojskowymi z Gdańska zapewniliśmy asystę Kompanii Reprezentacyjnej i Marynarki Wojennej RP. Nigdy bez pozytywnej odpowiedzi nie pozostają nasze prośby do duchownych o modlitwę ekumeniczną – podkreśla Piotr Tarnowski. Tego dnia w Muzeum Stutthof miały mieć publiczną premierę trzy nowe wystawy czasowe (jedna powstała we współpracy Muzeum z Wydziałem Architektury Politechniki Warszawskiej). Co zrozumiałe, nie będzie też Świadków Historii, byłych więźniów Stutthofu, którzy zazwyczaj w czasie uroczystości wygłaszali przesłanie do młodych pokoleń. Pod Pomnikiem Walki i Męczeństwa miała zabrać głos była więźniarka, która 9 maja 1945 r. została wyzwolona w KL Stutthof.

#Stutthof75

Piotr Tarnowski podkreślił, że nowe okoliczności 75. rocznicy to także test kreatywności muzealnej kadry. Muzeum uruchomiło specjalny projekt społeczno-multimedialny #Stutthof75, w którym udział może wciąć każdy.

– Wystarczy, że zgłosi się do Muzeum, nagra otrzymaną z Muzeum relację Świadka, a nagranie przekaże Muzeum lub samemu udostępni na swoim profilu w mediach społecznościowych – informuje Muzeum Stutthof. – Choć w ten sposób, w takiej niecodziennej przestrzeni, będziemy mogli wszyscy wziąć udział w obchodach i zostawić swój ślad pamięci przyszłym pokoleniom. A Ocalałym pokażemy, że nie jesteśmy obojętni i że pamiętamy.