Katastrofa na odbudowywanym Przedzamczu w Malborku. Nowa ściana osunęła się na gotyckie sklepienie

Dwa dawne budynki gospodarcze w ciągu zabudowań na Przedzamczu są placem budowy od listopada 2021 roku. Jednym z kluczowych i trudnych elementów inwestycji jest stworzenie nowej konstrukcji żelbetowej wewnątrz reliktów historycznych murów. Powstaje współczesny budynek w środku średniowiecznej zabudowy. Natomiast zabytkowe mury są poddawane pracom konserwatorskim, ich część trzeba oczywiście odtworzyć.

Od kilku dni inwestor, czyli Muzeum Zamkowe w Malborku mierzy się z poważnym problemem, który wystąpił przy budowie konstrukcji wewnętrznej.

- 9 maja w godzinach popołudniowych osunął się szczyt zlokalizowany pomiędzy budynkami ciągu gospodarczego. Osuwający się szczyt uszkodził fragment wschodniej ściany budynku oraz jedną z części sklepienia piwnicy znajdującej się w północnej części zabudowy. Usytuowany w piwnicy piec nie został uszkodzony – informuje w komunikacie Muzeum Zamkowe.

Na szczęście, nikt nie ucierpiał. Jak się dowiedzieliśmy, w momencie zdarzenia pracownicy znajdowali się na placu budowy, ale w innym miejscu. Ze względów bezpieczeństwa prace natychmiast zostały wstrzymane. Muzeum poinformowało Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Malborku i Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków. 11 maja na Przedzamczu zebrała się komisja oceniająca przyczyny katastrofy, pod przewodnictwem nadzoru budowlanego i z udziałem wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Komisja ustaliła, że do zdarzenia doszło w trakcie prac związanych z wykonywaniem ściany żelbetowej przylegającej do szczytu. Nie stwierdzono błędu w trakcie wykonywania robót ani błędu projektowego – informuje Muzeum Zamkowe.

Piec w piwnicy, o którym muzeum pisze, że nie został uszkodzony, to odkryte przy okazji trwającej inwestycji elementy średniowiecznego ogrzewania podposadzkowego. Muzealników bardzo ucieszyło to odkrycie. Po przeprojektowaniu posadzki w przyszłości możliwe będzie oglądanie odsłoniętych kanałów grzewczych w przestrzeni centrum badań nad dziedzictwem pokrzyżackim, które powstanie w tym budynku. Co do sklepień piwnicy, szacuje się, że ucierpiało około 20 procent.

Muzeum Zamkowe wyjaśnia, że obecnie trwa zdejmowanie gruzu ze sklepienia piwnicy i ustawianie zabezpieczeń ściany wschodniej. Prace prowadzone są w uzgodnieniu z organami nadzoru - PINB i WUOZ. Jednocześnie przygotowywany jest projekt zamienny, który będzie podstawą do wydania decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków do kontynuowania robót w miejscu dotkniętym katastrofą budowlaną.

Jak usłyszeliśmy od Agnieszki Kowalskiej, wicedyrektor Muzeum Zamkowego ds. naukowo-konserwatorskich, ostatnie zdarzenie nie powinno wpłynąć na harmonogram prowadzonych robót. Zwłaszcza że do tej pory, z uwagi na łagodną zimę, prace były prowadzone w szybkim tempie.

Przypomnijmy, że oba budynki Przedzamcza w 2024 roku mają być oddane do użytku muzealnikom, mieszkańcom i turystom. Prócz wspomnianego nowo utworzonego centrum badań nad dziejami zakonu będą tu się znajdowały: pracownia digitalizacji (także nowość) oraz zamkowa biblioteka i pracownia konserwatorska, które zostaną przeniesione z obecnych lokalizacji.

Inwestycja kosztuje prawie 26 mln zł. Muzeum Zamkowe na jej realizację pozyskało 15 096 969,48 zł dotacji z tzw. funduszy norweskich (Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego) oraz 2 664 171,09 zł z budżetu państwa.