Wygraj drewniany dom! Zjazdy Sybiraków w Szymbarku. Pytanie 12

Każdy 17 września, począwszy od 2004 roku, jest dniem wyjątkowym w Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku. Po uroczystościach na cmentarzu Łostowickim, przy pomniku Golgota Wschodu, do Szymbarku zjeżdżają tysiące gości, by zatopić się w myślach nad losem tych, którzy życie oddali za Ojczyznę, którzy zostali pozbawieni ojczystego dachu nad głową.

Wszystko o konkursie na stronie www.dziennikbaltycki.pl/wygrajdrewnianydom

Światowy Zjazd Sybiraków

17 września, w rocznicę napaści wojsk radzieckich na Polskę zjeżdżają się Sybiracy z całego świata - przedstawiciele Związku Sybiraków i Rodzin Katyńskich, kombatanci, rodziny tych, którzy polegli w czasie II wojny światowej, zostali przymusowo wywiezieni na daleką Syberię i ci, którym udało się wrócić do ojczyzny. Inni wspominają tu swoich przodków, którzy zostali pochowani na obcej ziemi. W tym roku zjazd odbędzie się już po raz dziewiąty.
W spotkaniach tych uczestniczy też młodzież i dzieci, przejmując pokoleniową sztafetę pamięci o cichych i zapomnianych nieraz bohaterach sprzed lat.

Dom Sybiraka

Na terenie CEPR jest wiele miejsc nawiązujących do niedoli Polaków poza granicami kraju. Najwięcej wzruszeń budzi Dom Sybiraka. "Oto stoisz przed domem, którego poza Szymbarkiem nie znajdziesz ani w Polsce, ani w najodleglejszym zakątku Europy" - głosi tabliczka na drewnianej konstrukcji. Obok domu zobaczymy drewniany krzyż - nieodłączny element polskiej obecności na obczyźnie.

Czytaj też: Drewniane domy były na Kaszubach od lat

Podobne domy stoją w okolicy Irkucka, 8 tysięcy kilometrów od Polski. Takie też stawiali Polacy, zesłańcy syberyjscy przed 240 laty.

Dom Sybiraka podarowała CEPR polska wspólnota ze wsi Zapleskina, 360 km na wschód od Irkucka. W podobnych chałupkach do dziś mieszka tam 300 osób. Dom przed transportem do Polski, rozebrano tak, by nie uszkodzić i nie zatracić najmniejszych nawet jego detali. Zwie się Sybirakiem. Jest przypomnieniem, że na dalekiej Syberii wciąż żyją nasi rodacy.

Czytaj też: Kaszubskie osiedle w Danielowej Dolinie

Nieopodal Domu Sybiraka stoi lokomotywa wiodąca donikąd - symbol wojennych wywózek Polaków. Na kamieniu obok niej wyryto liczbowe dane o Polakach wywożonych na zsyłki w XX wieku.

"Przechodniu - zatrzymaj się"

- wołają słowa z obelisku. Czytamy na nim, że w latach 1939-56 zesłano na Sybir około 2 mln polskich obywateli. We wrześniu 1939 r. wzięto do niewoli 250 tys. polskich żołnierzy Wiosną 1940 r. NKWD zamordowało w Katyniu, Twerze, Charkowie blisko 22 tys. oficerów, policjantów i urzędników państwowych. Po wojnie do Polski wróciło około 500 tys. osób.

Z Domem Sybiraka połączona jest rekonstrukcja fragmentu łagru, zbudowanego według schematu narysowanego przez grupę Borowiczan - powojennych zesłańców z Armii Krajowej. Wchodzącym tu gościom trudno wyobrazić sobie, że w tej przestrzeni mieściła się jedna brygada robocza, licząca 144 osoby. Od słupa do słupa spano dziesiątkami w tzw. szychtach. Na jedną osobę przypadało półtorej deski powierzchni do spania.

Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku jest miejscem, gdzie na własne oczy zobaczyć można tragiczne losy historii naszych rodaków.

Biblioteka Sybiraków

Aby pamięć o Sybirakach i ich losach nie przeminęła, w CEPR powstaje Biblioteka Sybiraków. Co roku powiększa się ona o kolejne dary i pamiątki, odnajdywane i przekazywane przez rodziny związane z Sybirakami.

- Biblioteka liczy ponad 4 tysiące dokumentów - mówi Marian Spierewka, przewodnik po CEPR. - Na zjazdach kserujemy i skanujemy materiały przywożone przez gości ze świata. Oryginały zostają u właścicieli, ale dzięki bibliotece pamięć o nich nie zaginie.

Pytanie 12: Który zjazd Sybiraków odbędzie się w tym roku?

Wszystko o konkursie na stronie www.dziennikbaltycki.pl/wygrajdrewnianydom