Poszukiwania zaginionego ORP „Orzeł”. Przesunięty termin rozpoczęcia wyprawy

Dziesiąta ekspedycja w poszukiwaniu zaginionego w czasie II wojny światowej polskiego okrętu podwodnego miała rozpocząć się jeszcze w zeszłym tygodniu. Jak informował Tomasz Stachura, kierownik ekspedycji, grupa chciała wyjść w morze 3 lub 4 sierpnia z holenderskiego portu Ijmuiden. Jednak plany wyprawy cały czas blokuje pogoda – fale na Morzu Północnym, jak informowali przedstawiciele ekspedycji, sięgały czterech metrów.

- Na Morzu Północnym pogodowy Armagedon trwa w najlepsze i potrwa pewnie jeszcze trochę. Lato w tym roku wystawia nas na wyjątkową próbę cierpliwości. Ale liczymy, że koniec sierpnia okaże się bardziej łaskawy i właśnie na ten okres planujemy start naszej wyprawy – poinformowała dziś grupa poszukiwaczy.

Przypomnijmy, od kilkunastu lat ekspedycję „Santi Odnaleźć Orła” przeczesują fragmenty dna Morza Północnego, w poszukiwaniu szczątków polskiego, słynnego okrętu. Tegoroczna ekspedycja Santi Odnaleźć Orła będzie już dziesiątą – poszukiwania odbywały się w 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020. W 2022 roku, jak i rok wcześniej, ekspedycje, m.in. ze względów pandemicznych były zawieszone.

Zaznaczmy, ORP „Orzeł” był jedną z najnowocześniejszych jednostek przedwojennej, polskiej Marynarki Wojennej. Jesienią 1939 roku, po fazie wrześniowych walk, okręt wsławił się ucieczką z zablokowanego przez Niemców Bałtyku do sojuszniczej Wielkiej Brytanii. Z brytyjskich portów wznowił walkę. W kwietniu 1940 r. zatopił niemiecki transportowiec „Rio de Janeiro”, będący w składzie floty inwazyjnej atakującej Norwegię. Zaginął bez wieści na jednym z kolejnych patroli na Morzu Północnym, w maju/czerwcu 1940 r. Na jego pokładzie było ponad 60 ludzi – oficerów i marynarzy. Zagłada „Orła” jest uznawana przez historyków za jedną z największych zagadek zmagań na Morzu Północnym ostatniej wojny.

- Tegoroczna ekspedycja skoncentruje się na nowym obszarze poszukiwań, położonym na północny wschód od obszaru A3 (wyznaczony na mapach fragment Morza Północnego), gdzie znajdowały się niemieckie pola minowe. Został on wybrany przez nas w oparciu o badania tras innych alianckich okrętów podwodnych operujących na Morzu Północnym w maju/czerwcu 1940 r., w tym tych, które niespodziewanie zbaczały z wyznaczonych obszarów patrolowych, jak np. HMS Taku. Jesteśmy przekonani, że brak raportów z Orła świadczy, że coś złego musiało się wydarzyć na początku patrolu. Może również zboczył z trasy, by zdobyć informacje na temat ruchów nieprzyjaciela i coś niespodziewanego mu się przytrafiło po drodze. Po przetestowaniu bardziej prawdopodobnych teorii chcemy również zbadać teoretycznie mniej prawdopodobne hipotezy, które mogą doprowadzić do sukcesu i zakończenia projektu. Będziemy cały czas znajdować się około 100 mil od wybrzeża Holandii. Dzięki Gertowi Normannowi z Sea War Museum Jutland wiemy, że wybrany do poszukiwań obszar nie jest dobrze zbadanym fragmentem Morza Północnego, to daje nam duże nadzieje na odkrycie – informowali członkowie wyprawy.

Dodajmy, w tegorocznej wyprawie biorą udział: Tomasz Stachura - szef projektu, nurek, hydrografowie: Benedykt Hac, Karol Jacob, Michał Niemkiewicz, Marek Cacaj - nurek, fotograf, filmowiec oraz Piotr Michalik - badacz historii ORP „Orzeł”. Zespół będzie prowadził badania z pokładu 34-metrowej jednostki MV Tonijn, z pomocą precyzyjnej aparatury, która pozwoli odnaleźć wrak. Nurkowie zejdą wówczas pod wodę, żeby przyjrzeć się z bliska znalezisku.