Z tymi sprawami możesz zgłosić się do ZUS. Czym różnią się niepełnosprawność i niezdolność do pracy?

Niepełnosprawność jest związana z naruszeniem sprawności organizmu oraz z utrudnieniem, ograniczeniem bądź niemożnością wypełniania ról społecznych. Ma trzy stopnie: znaczny, umiarkowany i lekki. Orzekanie w takich sprawach leży w gestii zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności (miejskich lub powiatowych). Celem orzeczeń jest nabycie dodatkowych uprawnień takich jak karta parkingowa, ulgi podatkowe, możliwość zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, czy otrzymanie świadczeń z pomocy społecznej.

Kto jest niezdolny do pracy?

Niezdolny do pracy jest natomiast ktoś, kto całkowicie lub częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje jej odzyskania po przekwalifikowaniu - wyjaśnia Krzysztof Cieszyński. - O niezdolności do pracy orzekają lekarze orzecznicy ZUS.

Orzeczenie o niepełnosprawności nie ma wpływu na orzeczenie o niezdolności do pracy. Jeśli w wypadku straciliśmy nogę, a pracowaliśmy przy komputerze, to możemy zostać uznani za niepełnosprawnych, jednak dalej będziemy mogli wykonywać tę pracę, bądź inną po przekwalifikowaniu. Co bardzo ważne, orzeczenie o niezdolności do pracy nie oznacza zakazu jej podejmowania.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, chyba że według wiedzy medycznej nie ma rokowań jej odzyskania przed upływem tego okresu.

Z orzeczeniem o niezdolności do pracy wiąże się możliwość ubiegania o rentę z tytułu niezdolności do pracy, tzw. rentę wypadkową, rentę socjalną czy rentę szkoleniową. Aby otrzymać rentę trzeba być niezdolnym do pracy, przy czym stan ten musi powstać w okresie zatrudnienia lub w niektórych okresach nieskładkowych np. w czasie pobierania zasiłków chorobowych, a także mieć wymagany okres składkowy i nieskładkowy.

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o niezdolności do pracy jest równoznaczne z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Natomiast nigdy nie jest na odwrót.

- Zadaniem lekarzy orzeczników i członków komisji lekarskich ZUS jest też wydawanie orzeczeń na potrzeby innych świadczeń wypłacanych przez ZUS z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - tłumaczy rzecznik. - Podzielić je można na dwie kategorie: pieniężne, jak świadczenia rehabilitacyjne i rzeczowe, czyli dotyczące rehabilitacji leczniczej osób zagrożonych niezdolnością do pracy.

Lekarze orzecznicy orzekają również dla celów poza ubezpieczeniowych np. na potrzeby renty rodzinnej wypłacanej z budżetu państwa, czy świadczeń wypłacanych inwalidom wojskowym i wojennym. Zajmują się także kontrolą zwolnień lekarskich. Lekarzem orzekającym w ZUS może zostać jedynie osoba posiadająca tytuł specjalisty w danej dziedzinie medycyny. Niezbędne jest też szczegółowe szkolenie dotyczące zasad orzekania potwierdzone pozytywnym wynikiem egzaminu.