Siła KobieTY - profilaktyka nowotworów. Lepiej zapobiegać niż leczyć. Tylko jak to zrobić?

Proponując akcję Siła KobieTY, przez kilka tygodni skupialiśmy się na profilaktyce nowotworów, przekonując, że z rakiem można wygrać. Kluczowe są jednak badania. Jak podkreśla dr n. o zdr. Mariola Borowska z PZU Zdrowie, warto pamiętać, że wraz z wiekiem zmienia się zakres badań profilaktycznych, które warto wykonywać regularnie, dlatego w pierwszej kolejności najlepiej udać się na konsultację z lekarzem internistą, który dopasuje badania według indywidualnych wskazań i potrzeb każdego pacjenta. Ekspertka zebrała najważniejsze informacje - korzystajmy z jej podpowiedzi.

Badania przesiewowe - zwane także skriningiem - to badania, które wykonujemy po to, aby wykryć chorobę we wczesnym stadium i jak najszybciej zacząć leczenie. Profilaktyczne badania przeprowadzane są wśród osób, które nie mają widocznych objawów danej choroby. Ich celem jest wykrycie choroby we wczesnej fazie, aby zapobiec poważnym następstwom w przyszłości oraz zwiększyć szansę na całkowite wyleczenie.

Cytologia jest podstawowym badaniem przeprowadzanym w gabinecie ginekologicznym i pozwala na wczesne wykrycie i skuteczne leczenie raka szyjki macicy. Polega na pobraniu próbki komórek podczas badania tarczy części pochwowej szyjki macicy. Pobrany materiał jest następnie oglądany pod mikroskopem. W razie wystąpienia nieprawidłowości, lekarz kieruje na dalsze leczenie, które w zależności od stopnia zmian może przybrać różną formę.

Kolonoskopia to badanie, które pozwala na dokładne obejrzenie okrężnicy i odbytnicy. Jest to jedno z kluczowych badań profilaktycznych w kierunku raka jelita grubego. Kolonoskopia zalecana jest wszystkim osobom po 50. roku życia.

Mammografia to badanie polegające na prześwietleniu piersi promieniami rentgenowskimi w celu uwidocznienia podejrzanych zmian. Zwykle lepiej sprawdza się wśród kobiet po 40. roku życia. Wynika to z faktu, że wraz z wiekiem zmienia się budowa piersi. U kobiet młodych składają się one głównie z gęstej tkanki gruczołowej, która z czasem zostaje zastąpiona przez luźną tkankę tłuszczową. W mammografii tłuszcz barwi się na ciemno, natomiast wszelkiego rodzaju zmiany (w tym także nowotworowe) na jasno. Bardzo łatwo jest więc wykryć nieprawidłowości na obrazie o takim kontraście.

PSA test to badanie krwi, które może pomóc w wykryciu raka prostaty. Warto pamiętać, że podwyższony poziom antygenu nie świadczy od razu o nowotworze, ale także o zapaleniu lub innej zmianie chorobowej.

Podstawą profilaktyki jest samobadanie, czyli badanie, które powinien wykonywać każdy z nas, regularnie, w domowym zaciszu. Kobiety powinny pamiętać o samobadaniu piersi, mężczyźni o samobadaniu jąder. Niezależnie od płci każdy z nas powinien regularnie oglądać swoją skórę i znamiona, które się na niej znajdują. W razie wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości należy skonsultować się z lekarzem.

USG jamy brzusznej

Badanie ultrasonograficzne umożliwia ocenę wielkości i struktury narządów jamy brzusznej, takich jak wątroba czy trzustka oraz ocenę drożności naczyń krwionośnych, stan żył i tętnic.

USG piersi
Badanie ultrasonograficzne jest przydatne w profilaktyce oraz diagnostyce chorób piersi, w tym w przesiewowym wykrywaniu nowotworów piersi, z uwagi na to, że nie stwarza żadnego zagrożenia i można je wielokrotnie powtarzać. Badanie pozwala na obejrzenie niejednorodności gruczołów piersiowych, cyst, guzków czy okolicznych węzłów chłonnych.

USG tarczycy

Badanie ultrasonograficzne tarczycy jest podstawowym badaniem obrazowym u osób z podejrzeniem chorób tarczycy. Dzięki niemu lekarz może obejrzeć i ocenić kształt, wielkość, położenie i strukturę narządu, zlokalizować guzy i torbiele. Badanie stosuje się w diagnostyce niedoczynności czy nadczynności tarczycy oraz wola tarczycy. Pozwala również na wczesne wykrycie zmian nowotworowych.