Pomorska Kolej Metropolitalna budzi pewne obawy

PRZYŚLIJ ZDJĘCIA Z DNIA OTWARTEGO PKM I WYGRAJ CENNE NAGRODY!

Nie ma żadnych wątpliwości, że transport szynowy jest jedynym antidotum na zakorkowane aglomeracje. Jakkolwiek rozbudowa układu drogowego jest niezbędna, długofalowo poszerzanie istniejących czy budowa nowych dróg nie rozwiązuje problemu. Tłok na nowych drogach pojawia się szybko, gdyż kierowcy chętniej korzystają z nowej infrastruktury. Docelowo różnica polega zatem tylko na tym, że korki tworzą się na większej liczbie pasów (fachowo nazywa się to prawem Lewisa-Mogridge'a). Natomiast wszystkie atuty kolei - m.in. szybkość przejazdu, niewielka zależność od warunków atmosferycznych czy bezwypadkowość - są jednocześnie wadami transportu drogowego.

Czytaj również: Pomorska Kolej Metropolitalna gotowa do startu. Pierwsi pasażerowie chwalili komfort jazdy [WIDEO]

Projekt na lata
PKM nie jest projektem na tydzień, miesiąc czy rok - tak samo jak nie jest nim Pendolino czy przystanek Gdańsk Śródmieście (gdzie na razie pasażerów jest mało, ale Śródmieście "odpali" zapewne po otwarciu Forum Gdańsk i stworzeniu wygodnego dojścia do Głównego Miasta). Formułowanie zatem w najbliższym czasie kategorycznych wniosków o klęsce czy sukcesie projektu będzie tak samo przedwczesne. Za 15 czy 20 lat zapotrzebowanie na PKM będzie zupełnie inne niż obecnie.

Postępuje chociażby proces suburbanizacji, czyli wyprowadzania się mieszkańców miast na peryferia bądź do miejscowości podmiejskich. W obszarze ciążenia przystanku PKM Gdańsk Jasień deweloperzy wykupili grunty pod mieszkania dla około 30 tys. osób. "Oblężenie" przeżywają podmiejskie gminy: w samej tylko gminie Żukowo liczba osób zameldowanych wzrosła od 2001 r. z 22 do 33 tys. osób. W kolejnych latach można spodziewać się wzrostu liczby mieszkańców nie tylko w gminach bezpośrednio przylegających do Trójmiasta, ale także w ośrodkach położonych dalej - choćby dlatego, że zacznie brakować gruntów, które mogłyby być przeznaczane pod nowe budownictwo w miejscowościach położonych najbliżej metropolii. Sprawnie funkcjonująca kolej może być znaczącym bodźcem w wyborze nowego miejsca zamieszkania w gminie Kartuzy, Somonino czy Stężyca.

Czytaj również: Nie ma pieniędzy na wspólny bilet w PKM, tramwajach i autobusach

Paradoksalnie, korzystną okolicznością dla PKM powinien być… wzrost liczby samochodów. W 2013 r. liczba zarejestrowanych samochodów w Polsce wyniosła prawie 19,4 mln. Danych za rok 2014 jeszcze nie ma, ale biorąc pod uwagę tendencje - prawie na pewno przekroczona została już bariera 20 mln. Zgodnie z prognozą GDDKiA z 2005 r. do roku 2030 liczba ta urośnie do prawie 30 mln. A życie wyprzedza prognozy: liczba samochodów zarejestrowanych w 2013 r. była większa, niż wspomniana prognoza GDDKiA zakładała na rok… 2015.

Warto o tym wspomnieć dlatego, że w perspektywie kilku-kilkunastu lat nie unikniemy przynajmniej dyskusji o wprowadzeniu opłat za wjazd samochodami do centrów dużych miast. Na takie działania zdecydowały się już m.in. Londyn, Sztokholm, Oslo czy Mediolan. Największe miasta niemieckie nie wpuszczają do centrów samochodów z niskimi normami czystości spalin. Szczególnie radykalne działania wdrożył, z początkiem tego roku, Madryt. W hiszpańskiej stolicy, aby wjechać do centrum, trzeba wcześniej zarezerwować miejsce na parkingu - w innym przypadku płaci się mandat w wysokości aż 90 euro.

Rozkład do poprawki
Działania te są pokłosiem unijnej polityki mobilności, która zakłada uwolnienie centrów miast od samochodów na rzecz komunikacji rowerowej, pieszej i zrównoważonego transportu publicznego. PKM w ten trend powinna wpisywać się idealnie. Dodając do siebie długość linii PKM i SKM (Gdańsk - Rumia), Trójmiasto będzie miało 50 km torów wydzielonych całkowicie do przewozów aglomeracyjnych. To luksus porównywalny z aglomeracją warszawską i gigantyczna przewaga nad każdą inną aglomeracją w Polsce. Czy potencjał, który właśnie się tworzy, zostanie wykorzystany?

Pierwszym problemem jest rozkład jazdy. Dotyczy on np. rozkładu pociągów, które od 1 października pojadą linią PKM w relacji Gdańsk Główny - Kartuzy. Oficjalnie SKM tego rozkładu jeszcze nie opublikowała, natomiast nieoficjalnie wiadomo, że rozkład będzie mało atrakcyjny dla pasażerów.

Pociągi do i z Kartuz będą miały nawet kilkunastominutowe postoje w Żukowie Wschodnim ze względu na mijanki, a także w wyniku tego, że część pociągów "kartuskich" będzie miało bardzo długie postoje w Gdańsku Wrzeszczu ("rekordzista" - aż 23 minuty!). Przeciętny czas przejazdu z Gdańska Głównego do Kartuz wynosić będzie zazwyczaj około 70 minut, ale będą też dłuższe czasy. Wspomniany "rekordzista" ma wyjechać z Kartuz o godz. 13.52 i dojechać do Gdańska Głównego o godz. 15.19, czyli po 87 minutach. Pociągi, które nie będą miały wydłużonych postojów we Wrzeszczu i Żukowie, pokonają trasę Gdańsk Główny - Kartuzy w 58 minut.

Trzymam kciuki za sukces PKM!
Paweł Rydzyński
Autor artykułu jest dyrektorem ds. projektów transportowych w Zespole Doradców Gospodarczych TOR, w przeszłości - pomysłodawcą nazwy "Pomorska Kolej Metropolitalna" oraz pomysłodawcą i współorganizatorem pierwszych happeningów "Dziennika Bałtyckiego" promujących PKM.

Do najbliższego piątku Czytelnicy papierowego wydania "Dziennika Bałtyckiego" znajdą codziennie na łamach gazety informacje i analizy dotyczące PKM. Zachęcamy także do nadsyłania do redakcji pytań. Zamieścimy je, wraz z odpowiedziami, w piątkowym wydaniu gazety. Pytania należy przesyłać pod adresem [email protected].