Gdańsk: Pamiątkowa tablica w setną rocznicę urodzin profesor Joanny Muszkowskiej-Penson

Profesor Joanna Muszkowska-Penson 25 października 2021 roku świętowała 100-rocznicę urodzin. W 1940 roku jako 19-latka została żołnierzem Związku Walki Zbrojnej. Rok później została osadzona na Pawiaku, niemieckim więzieniu politycznym w Warszawie. Tego samego roku trafiła do obozu koncentracyjnego Ravensbrück, skąd w 1945 została wyzwolona.

Pani profesor była działaczką podziemia niepodległościowego, od 2018 roku jest honorową obywatelką Gdańska, odznaczona została Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Księcia Mściwoja II. Była również bliskim współpracownikiem Lecha Wałęsy.

Profesor Jakub Penson, mąż profesor Joanny Muszkowskiej-Penson, był - podobnie jak jego żona - cenionym autorytetem nauk medycznych. Uznaje się go za współtwórcę polskiej nefrologii. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi w 1954 roku. Profesor urodził się w 1899 roku w Płocku. W 1921 roku jako ochotnik służył w Wojsku Polskim. W latach 1953-1956 oraz 1962-1968 był rektorem Akademii Medycznej w Gdańsku. Zmarł 28 kwietnia 1971 w Warszawie, to jednak pochowany został na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku, w kwaterze profesorów.

- Los pani profesor Joanny Muszkowskiej-Penson to dużo więcej niż los lekarza. To los dobrego, cierpliwego człowieka, a do tego odważnego, a odwaga to cecha, której czasami nam brakuje - mówiła podczas uroczystości Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Tutaj spotykamy mądrą odwagę. Cieszę się bardzo, że pani profesor pokazała nam inną Polskę. Prezentowała odwagę z okresu II wojny światowej, na której wielu opozycjonistów mogło się wzorować. To odwaga bez patosu, zwykła, ludzka, skupiająca się na pomocy drugiemu człowiekowi. Pani profesor wsparła i rozwinęła także ruch hospicyjny. To coś bardzo ważnego, co wydaje się dzisiaj codziennością w naszym mieście. Bez zaangażowania pani profesor i ks. Eugeniusza Dutkiewicza ruch hospicyjny w Gdańsku nie wyglądałby tak samo.

Tablice pamiątkowe to projekt realizowany przez Miasto Gdańsk. Założeniem inicjatywy jest umieszczanie w przestrzeni Gdańska spójnych wizualnie oznaczeń w celu upowszechniania wśród mieszkańców i turystów wiedzy o miejscach związanych z wydarzeniami i osobami ważnymi dla historii kraju i regionu. System tablic pamiątkowych zainicjowany został w czerwcu 2018 roku, tablica upamiętniająca profesor Joannę Muszkowską-Penson oraz profesora Jakuba Pensona jest 20 w cyklu.

Pamiątkowa tablica nie powstałaby, gdyby nie zaangażowanie radnej Anny Golędzionowskiej z Koalicji Obywatelskiej.

- Znam panią profesor z perspektywy sąsiedzkiej i wiem, że walczyła zarówno o Solidarność przez „S”, jak i o solidarność pisaną małą literą - mówiła radna Anna Golędzinowska. - Ta solidarność była w domu przy ul. Tuwima bardzo żywa, a sąsiedzi mogli zawsze liczyć na gościnność gospodarzy. Pani profesor razem z mężem walczyła o człowieka i jego godne życie. Była gotowa pomóc wszystkim potrzebującym, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej, nie patrząc na barwy polityczne. Mam nadzieję, że ta tablica będzie inspirowała mieszkańców dzielnicy i przechodniów właśnie do tego typu solidarności.

W uroczystości wzięła udział także profesor Anna Domińczak, córka profesor Joanna Muszkowska-Penson, wraz z mężem, która opowiedziała o dzieciństwie i latach młodości spędzonych na gdańskich Aniołkach.

- Najbardziej pamiętam obiady i kolacje z domu przy ul. Tuwima - mówiła córka państwa Penson. - Wtedy zawsze mówiło się o pacjentach i o trudnych przypadkach medycznych. To właśnie ukształtowało moją przyszłość, bo sama zostałam lekarką. Moja mama zawsze robiła to, co robi najlepiej – pomagała ludziom. Zostało to upamiętnione w postaci wyjątkowej tablicy.