Kralovec, Czechy z dostępem do morza… Coraz więcej memów i oficjalna reakcja amerykańskiej ambasady - nie całkiem serio, ale z podtekstem

Amerykańska ambasada w Pradze w interesujący sposób zareagowała na oficjalne stanowisko strony czeskiej, które zwróciło się do USA z zapytaniem o możliwość zakupu 24 samolotów bojowych V generacji F-35.

- Nie potrzebowalibyście też i lotniskowca? - takimi słowami ambasada USA w Czechach skomentowała powyższe pismo strony czeskiej.

To oczywiste nawiązanie do „sprawy Kralovca”, czyli fikcyjnego przyjęcia Obwodu Kaliningradzkiego do Czech, dające naszym południowym sąsiadom dostęp do morza.

Fikcyjne referendum w Obwodzie Kaliningradzkim było sarkastyczną odpowiedzią na przeprowadzone przez Rosję pod koniec września głosowania na terenach okupowanych Ukrainy. Organizując referenda w obwodach ługańskim, donieckim, chersońskim i zaporoskim Rosjanie chcieli uzyskać argument za aneksją tych terytoriów do Federacji Rosyjskiej. Oczywiście w świetle prawa argument ten był całkowicie pozbawiony podstaw. Same głosowania pod lufami karabinów były kompletnie pozbawione atrybutów demokracji. Zachodni świat określił je mianem farsy, a politycy państw NATO zapowiedzieli kolejny pakiet sankcji w odpowiedzi na ten krok Putina.

Swoją odpowiedź przygotował też „internet” („internauci” to słowo „dziaderskie” wg zeszłorocznego rankingu wyszukiwań Google, więc lepiej go nie stosować). W fikcyjnym referendum za przyłączeniem rosyjskiego Obwodu Kaliningradzkiego do Czech zagłosowało ponad 98 proc. Powstały twitterowa konta, oficjalnie informujące o przebiegu „aneksji” obwodu do Czech. Można tam wyczytać, że nazwę miasta Kaliningrad zmieniono na czeski odpowiednik Królewca- Kralovec. Zmiana nazw dotknęła też innych miast – świetnie brzmi Svetla Hora na wybrzeżu Bałtyku, w miejsce rosyjskiego Swietłogorska.

Prof. Mickiewicz: Wizyta Putina w Kaliningradzie była śmieszna i nijaka
Do tego powstały, i nadal powstają liczne memy komentujące zmiany zachodzące na nowym terytorium czeskim. Wiele z nich wykorzystuje stereotypy kojarzące się z Czechami, w tym kulturowe kalki, w postaci bohaterów czeskich kreskówek: Krecika, Rumcajsa, Rumburaka, słynnego czeskiego piwa (misja kosmiczna Pilsner 1).

Są też bardziej wymyślne, na modłę dawnych, rekrutacyjnych plakatów zachęcających do wstępowania do wojska. W tym przypadku do morskiego lotnictwa czy marynarki wojennej Republiki Czeskiej (marynarz z plakatu służy na okręcie „Karel Gott”, co widać po napisie na czapce).

Dr Roland Zarzycki, socjolog, matematyk z Collegium Civitas, badający m.in. zachowania w sieci, już jakiś czas temu wskazywał, że szyderstwo, ironia w postaci memów, to m.in. sposób na odreagowanie narastających problemów trapiących społeczności. Takimi problemami może być frustracja po przegranym meczu piłkarskim, brak zgody na działania polityków czy strach, w przypadku Kralovca, związany z wojną wywołaną przez Rosję.

Szyderstwo może być bronią przeciwko dyktatorowi – co pokazał przed laty Charlie Chaplin w filmie ośmieszającym Hitlera.

Również francuski pisarz Albert Cossery w swojej książce „Szyderstwo i przemoc” wskazał, że kpina i ironia mogą być orężem słabszych wobec reżimu.

- Reżim należy po prostu obśmiać. Traci on wtedy swój fason, obnażają się jego słabości i w końcu upada jego autorytet. Walka obywateli z autorytarną władzą może się toczyć za pomocą anegdot i czasami absurdalnego poczucia humoru – pisała w recenzji książki Cosseryego Katarzyna Komosińska (kulturatka.pl).

Oczywiście, nie takie źródła ma reakcja ambasady USA w Pradze, bo trudno Stany Zjednoczone uznać za państwo słabsze od Rosji. To raczej inteligentne, prześmiewcze pokazanie Putinowi i Rosji, że nie mają szans w starciu na Ukrainie.