Konkurs na projekt Muzeum Westerplatte rozstrzygnięty! Placówka ma powstać do 2027 roku

Wyniki konkursu na projekt architektoniczno-urbanistyczny Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 Roku ogłoszono w Muzeum II Wojny Światowej, którego oddziałem ma być planowany memoriał. Pierwszą nagrodę w konkursie przyznano pracy autorstwa zespołu trzech łódzkich pracowni: Muro Architekci, Krystyny Lachman-Pabich i Projektowni.

- Staraliśmy się, żeby to, co powstanie, nie zakłócało zapisu historycznego tych terenów a jednocześnie bardzo nam zależało, żeby realizacja stanowiła wyrazisty, symboliczny gest – mówi „Dziennikowi Bałtyckiemu” przewodnicząca 15-osobowemu sądowi konkursowemu prof. Lucyna Nyka z wydziału architektury Politechniki Gdańskiej. - Nie możemy na półwyspie Westerplatte zbudować obiektu, który będzie jakimś kolejnym nawarstwieniem. Chcieliśmy, żeby, również z wyraźnych rekomendacji Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, ukryć muzeum w ziemi, to się wszystkim laureatom udało. Chcieliśmy też jednak, żeby ten obiekt był w jakiś sposób symbolicznie wyrazisty. Laureaci pierwszego miejsca bardzo dobrze na ten zamiar odpowiedzieli. Zbudowali coś w rodzaju szczeliny, którą wchodzimy do budynku muzeum. Jest to jednocześnie smuga światła wnikająca z nami do wnętrza. To rodzaj symbolicznego gestu zagłębienia się w historię, odkrywania tego miejsca – opisuje projekt zwycięzców.

Przewodnicząca sądu konkursowego podczas prezentacji wyników konkursu tak uzasadniała wybór:

- Na uwagę zasługuje wysoki poziom kompozycji przestrzennych i krajobrazowych podkreślających charakter miejsca. W udany sposób przedstawiona została koncepcja upowszechniania wiedzy o bohaterskiej obronie Westerplatte, zapewniając równocześnie ochronę, utrzymanie i rewaloryzację obiektów architektury militarnej znajdującej się na tym terenie. Praca charakteryzuje się wysokiej jakości rozwiązanymi architektonicznymi. Powściągliwa forma buduje nastrój miejsca – mówiła prof. Lucyna Nyka.

II nagroda przypadła wrocławskiej pracowni Heinle, Wischer und Partner Architekci, III - Visio Architects and Consultants Institute for Suistanable Buildings ISB Rafał Schurma z Warszawy. Przyznane też zostały dwa wyróżnienia.

Wstępna koncepcja nowego muzeum została przedstawiona 3 lata temu. Konkurs na projekt architektoniczno-urbanistyczny placówki został ogłoszony na początku roku 2023. Jak poinformował wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin, tydzień temu rząd przyjął uchwałę w sprawie ustanowienia wieloletniego programu dla nowego muzeum, co zabezpiecza finansowanie przedsięwzięcia na lata 2023-2027.

- To jest program, który daje nam bezpieczeństwo działań inwestycyjnych na tym terenie – zaznaczył Jarosław Sellin. - Daje gwarancje finansowe na kwotę 304,5 mln zł w najbliższych 5 latach. W przyszłym roku zaplanowaliśmy wydatki na poziomie 14 mln, w roku 2025 – 91 mln, w roku 2026 – prawie 131 mln, to będzie apogeum inwestycji, i w 2027 – prawie 58 mln zł – wyliczał.

Projekt przewiduje odtworzenie niektórych obiektów znajdujących się na Westerplatte przed niemieckim atakiem na Wojskową Składnicę Tranzytową 1. września 1939 roku, uczytelnienie reliktów pola bitwy i zaznaczenie w przestrzeni innych obiektów, zniesionych ogniową nawałą z pancernika Schlezwig-Holstein. Główna przestrzeń ekspozycyjna ukryta będzie pod obecvnym placem pomiędzy napisem „Nigdy więcej wojny” a podstawą kopca na którym stoi Pomnik Obrońców Wybrzeża.

- Działamy sukcesywnie, realizując etapami założenia, które zostały przyjęte jeszcze w okresie, kiedy placówką kierował mój poprzednik, dr Karol Nawrocki [obecny szef IPN – red.] – mówił prof. Grzegorz Berendt, dyrektor MIIWŚ. - Możemy mówić o systematycznej i konsekwentnej pracy, w której jesteśmy na każdym kroku wspierani przez specjalistów. Dziękuję pani profesor za to, że architekci, urbaniści, muzealnicy i historycy [zgromadzeni w sądzie konkursowym – red.] swoja wiedzę i doświadczenie spożytkowali aby wyłonić ten projekt, który ich zdaniem jest najlepszy pod wzgledem innowacyjności, spełnienia wymogów historycznych oraz wypełnienia zaleceń, które sformułował PWKZ. Nam, jako zespołowi, pozostaje przystąpić do prac – podsumował.

CZYTAJ TAKŻE: W Muzeum Miasta Malborka wykład o reformacji. Czy miała wpływ na losy dawnych mieszkańców? Warto posłuchać w czwartek