Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Gdańsk. Tablica poświęcona Polakom, posłom volkstagu Wolnego Miasta Gdańska z inicjatywy urodzonego tu jeszcze przed wojną gdańszczanina

Stanisław Balicki
Stanisław Balicki
Odsłonięcie tablicy pamięci polskich posłów do volkstagu WMG w gdańskim Nowym Ratuszu
Odsłonięcie tablicy pamięci polskich posłów do volkstagu WMG w gdańskim Nowym Ratuszu S. Balicki
Dwunastu Polaków z Wolnego Miasta Gdańska, którzy w jego parlamencie bronili praw zamieszkujących tu w międzywojniu rodaków, zostało upamiętnionych w Nowym Ratuszu, pamiątkową tablicą. Stało się to dzięki inicjatywie i uporowi mieszkańca miasta, który urodził się w Gdańsku jeszcze przed wojną, a jego rodzice dzielili los polskiej społeczności, w mieście pod rządami hitlerowskiej partii.

Gdańsk. Tablica poświęcona Polakom, posłom volkstagu Wolnego Miasta Gdańska

Nazwiska:

  • Bronisława Budzyńskiego,
  • Erazma Czarneckiego,
  • Teodora Grobelskiego,
  • Wojciecha Jedwabskiego,
  • ks. Bronisława Komorowskiego,
  • Franciszka Kubacza,
  • Stanisława Kuhnerta,
  • Antoniego Lendziona,
  • Bonifacego Łangowskiego,
  • ks. Leona Miszewskiego,
  • Zygmunta Moczyńskiego,
  • Władysława Paneckiego

znalazły się na tablicy, odsłoniętej przed wejściem do sieni Nowego Ratusza w Gdańsku 24 listopada 2022 r.

Niektóre z nazwisk polskich posłów do volkstagu – parlamentu Wolnego Miasta Gdańska znamy z nazw ulic w mieście, czy – tramwajów. Teraz wszystkich 12 działaczy na rzecz polskiej społeczności w międzywojennym Gdańsku upamiętniono razem. Budynek volkstagu, przy Nowych Ogrodach, został zniszczony w wyniku działań II wojny światowej. Tablica przypominająca polskich posłów została umieszczona tam, gdzie obecnie obraduje gdański samorząd.

- W parlamencie WMG początkowo zasiadało 120 posłów, w kolejnych latach 72, zawsze wśród nich byli Polacy – mówiła przed odsłonięciem przewodnicząca rady miasta Agnieszka Owczarczak. - W I kadencji było ich siedmiu, w II – pięciu, w kolejnych – trzech, w ostatnich – po dwóch. Ich działalność nie była łatwa, zwłaszcza po wyborach 1933 roku, kiedy wygrała NSDAP. Rozpoczęły się wtedy działania, które miały na celu całkowicie wyeliminować polską opozycję polityczną.

- Choć wykonywali różne zawody, mieli rozmaite temperamenty i poglądy polityczne, łączyła ich wspólna misja – mówiła o upamiętnionych Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Pełnili służbę z myślą o dobru państwa polskiego w warunkach szczególnych, będąc posłami parlamentu WMG. Byli aktywni wszędzie tam, gdzie polskie prawa były zagrożone, bo też wbrew gwarancjom, jakie dawała konstytucja gdańska, miejscowi Polacy byli traktowani jak obywatele drugiej kategorii. Musieli walczyć o możliwość nauki i modlitwy w języku ojczystym, godny zarobek, czy dach nad głową.

Za pamięć o działaczach na rzecz polskiej społeczności międzywojennego Gdańska dziękował Jacek Lendzion, wnuk upamiętnionego Antoniego Lendziona, zamordowanego przez Niemców w obozie koncentracyjnym Stutthof 22 marca 1940 roku. W uroczystości uczestniczyli radni, urzędnicy i włodarze miejscy oraz potomkowie posłów. Poseł Kacper Płażyński złożył pod tablicą wiązankę kwiatów. Uroczystości i upamiętnienia nie byłoby jednak, gdyby nie upór jednego człowieka.

Marian Papka, inicjator wmurowania i odsłonięcia tablicy, nie chce mówić wiele o sobie. Najważniejsi byli dla niego w tym dniu wymienieni na pamiątkowej płycie działacze, obrońcy polskiej społeczności w WMG. Sam urodził się w Gdańsku jeszcze przed II wojną światową. Jego rodzina była tu obecna od II poł. XIX w. Pamięć o przodkach kazała mu zrealizować memoriał wyliczający wszystkich ambasadorów polskości w parlamencie wolnego miasta. O umieszczenie tablicy autorstwa Mirosława Miłogrodzkiego w Nowym Ratuszu, co łączyło się z wieloma formalnościami, zabiegał 2 lata.

ZOBACZ TEŻ:

Szczątki Mieczysława Jałowieckiego zostaną przeniesione do Gdańska. To on kupił dla Polski Westerplatte

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki