Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni: Kanał przez mierzeję oznacza nowe perspektywy dla gospodarki i turystyki

Przekop Mierzei Wiślanej. Opinie za i przeciw budowie

Jaką rolę będzie pełnił kanał żeglugowy w systemie polskich portów i żeglugi?
Droga wodna łącząca Zatokę Gdańską z Zalewem Wiślanym ma za zadanie zapewnić połączenie portu w Elblągu z portami nad Zatoką Gdańską i bezpośrednie wyjście na Bałtyk. W tej chwili jest to ograniczone. Dzięki temu otwarciu port Elblągu i pozostałe znajdujące się nad Zalewem Wiślanym, będą mogły rozwijać sfery swojej działalności. W Elblągu chodzi głównie o przeładunki towarów, pozostałych, o turystykę, rybołówstwo. Porty zapewnią rozwój ekonomiczny w swoich regionach. Oczywiście nie mówimy o tym, że baza żeglugowa w Elblągu będzie konkurencyjna dla portów w Gdańsku czy Gdyni, a często tak argumentują przeciwnicy budowy. To jest niemożliwe. Port w Elblągu jest położony na rzece, co niesie za sobą ograniczenia. My mówimy o dostępności dla statków 100 metrowych, zestawach pchanych, które mogą dość regularnie zawijać do Elbląga z ominięciem przejścia przez granicę rosyjską i Cieśninę Pilawską, gdzie często natrafiamy na problemy. Musimy także wspomnieć o bezpieczeństwie państwa. Jest wiele jednostek Marynarki Wojennej, których zanurzenie i gabaryty pozwolą pływać kanałem i patrolować granicę z Federacją Rosyjską na Zalewie Wiślanym. Kanał żeglugowy oznacza nowe perspektywy i jestem przekonany, że chętni do używania tego szlaku się znajdą.

Są jednak głosy, które wyraźnie wskazują, że przekop mierzei się nie zwróci.
Słyszałem o pewnych wyliczeniach, jednak trudno o nich dyskutować, nie znając podstaw, które posłużyły do ich przygotowania. Urząd Morski, jako inwestor, jest już na dalszym etapie tego przedsięwzięcia. Uchwała Rady Ministrów i głosowanie w Sejmie, gdzie ponad 400 posłów, reprezentantów Polaków, było za tą inwestycją. W związku z tym my ten projekt realizujemy. Odbyły się badania archeologiczne, saperskie, ferromagnetyczne, geologiczne. Projekt uzyskał decyzje środowiskowe, mimo pewnych odwołań, nie wstrzymujemy działań. Zmierzamy do realizacji w oparciu o przepisy krajowe, jak i przepisy unijne. Jesteśmy m.in. zobligowani do przeniesienia szuwaru, niedawno ta operacja się rozpoczęła. Trzcinowiska zostały wydobyte, następnie przeniesione 17 kilometrów dalej i we wskazanym przez decyzję środowiskową miejscu ponownie posadzone. Rekompensaty przyrodnicze są realizowane przez Urząd Morski przy okazji innych inwestycji.

Kanał będzie miał największy wpływ na życie mieszkańców Mierzei Wiślanej żyjących z turystyki i rybołówstwa. Pozytywny czy negatywny?
Oczywiście, że będzie wpływał i będzie to wpływ jednoznacznie pozytywny. Widać to już teraz. Po wycince drzew w miejscu przyszłego kanału możemy zaobserwować wielką liczbę ludzi, którzy z pagórków podziwiali widok z jednej strony na Zatokę Gdańską, z drugiej na Zalew Wiślany. W przyszłości będą tu kanał i śluza, ale także punkt widokowy. Nad kanałem będą dwa mosty, ruch pojazdów będzie sterowany automatycznie. Mieszkańcy Krynicy Morskiej na pewno nie będą odcięci, cały czas wyjazd i wjazd do tego miasta będzie otwarty. Turystyka? Proszę spojrzeć na zamki nad Loarą we Francji, jaką popularnością cieszy się żegluga barkowa, jaki pożytek można z niej czerpać. Za Elblągiem mamy Jezioro Drużno, z ogromną liczbą różnych gatunków ptaków, dalej unikatowy Kanał Elbląsko-Ostródzki. Turyści z pewnością będą chcieli je zobaczyć. Powstaną nowe mariny, w których cumować będą zagraniczni i krajowi żeglarze.

Co z unijnymi procedurami? Komisja Europejska pytała kilka razy o nie w czasie przygotowań do budowy przekopu.
Sprawy, które się toczą w Komisji Europejskiej są w gestii Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Ono prowadzi rozmowy w Brukseli. Spotkania, dyskusje odbywają się na poziomie eksperckim, które zmierzają ku kompromisom. Kwestia stanowiska Federacji Rosyjskiej w sprawie kanału również leży na szczeblu ministerialnym. Urząd Morski w czasie przygotowań planów budowy kanału dopełnił wszelkich wymogów i procedur wymaganych przez przepisy krajowe i wspólnotowe. Decyzje środowiskowe zostały wydane w oparciu o opracowania przygotowane przez ekspertów, m.in. specjalistów z zakresu ochrony środowiska. Dokumentacja została przygotowana profesjonalnie.

Czy z pańskiego punktu widzenia inwestycja ta ma zabarwienie polityczne?
Nie. Polska powinna zadbać o otwarcie Elbląga na morze. Patrząc pod kątem historycznym prób budowy kanału przez Mierzeję Wiślaną było sporo, m.in. z przyczyn geopolitycznych nieudanych. Cieszę się, że teraz decyzja została podjęta i inwestycja będzie mogła być zrealizowana. Natomiast o wymiernych efektach budowy kanału, będziemy mogli mówić po kilku latach jego funkcjonowania.

Mierzeja Wiślana. Przygotowania do budowy kanału żeglugowego. Trwa usuwanie szuwaru