Uważaj na żmije podczas spacerów

Często można je spotkać w krzewinkach jagód. Nie ma jednak sensu rezygnować z leśnych wypraw z obawy przed ukąszeniem. Wystarczy pamiętać o kilku ważnych zasadach. Spacerując po leśnych zaroślach warto zakładać dłuższe kalosze. Żmije są agresywne jedynie wtedy, gdy czują się zagrożone odcięciem drogi ucieczki, nagłym zbliżeniem, dotknięciem kijem lub nogą.

Kolejną ważną zasadą jest, by zawsze dokładnie obejrzeć miejsce, gdzie chcemy usiąść lub oprzeć rękami.

Jak podkreślają eksperci, żmij jest dużo, a ich populacja się zwiększyła. Od kilku lat sprzyja im temperatura. Mamy lekkie zimy, w związku z tym jest zdecydowanie większy przychówek, mają też nadmiar pokarmu, dlatego częściej się pojawiają nawet na obrzeżach miast.

Ukąszenie najbardziej niebezpieczne może być dla dzieci i osób starszych. Pod uwagę trzeba wziąć także odczyn alergiczny, łącznie ze wstrząsem anafilaktycznym. Jak się okazuje, w pozostałych przypadkach jest więcej powikłań, które wynikają ze strachu. Chodzi o sytuacje, w których człowiek ugryziony stresuje się samym faktem wprowadzenia jadu. Może dojść nawet do ataków serca.

W Polsce surowica na jad żmii dostępna jest niemal w każdym szpitalu. Sprawdziliśmy sytuację na naszym terenie. Jak się dowiedzieliśmy, surowica jest dostępna w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie.

Osoba, która została ugryziona, jak najszybciej powinna udać się do szpitalnego oddziału ratunkowego. Nie można masować, nacinać miejsca ukąszenia ani też odsysać ustami, nie podawać alkoholu, nie podawać surowicy przeciw jadowi żmij bez decyzji lekarza. Należy natomiast przemyć rankę wodą i odkazić np. wodą utlenioną.

Powyżej miejsca ukąszenia trzeba założyć opaskę uciskową (nie za mocno i co 10 do 20 minut zwalniać jej ucisk na 1-2 minuty). Jeśli nie gwarantujesz dopilnowania czasu zwalniania ucisku, wówczas w ogóle nie należy zakładać opaski. Bezpieczniej jest ochładzać miejsce ukąszenia np. woreczkami z lodem, ułożyć poszkodowanego wygodnie i okryć, aby nie wykonywał zbędnych ruchów. Warto też podawać duże ilości płynów do picia, a przede wszystkim wezwać lub zgłosić się do lekarza.

Przypomnijmy, że żmija to jedyny jadowity gad żyjący w Polsce. Gady są zmiennocieplne, zatem lubią się wygrzewać na odsłoniętych przyleśnych łąkach, drogach i kamieniach, a działkowcy spotykają je w skalniakach, przy kompo-stownikach i na trawnikach. Gady te zwykle mierzą ok. 60 cm, rzadziej dochodzą do 90 cm. Ich ciało miewa różne zabarwienie - od brązowego przez oliwkowe do miedzianego. Zwykle po ich grzbiecie przebiega ciemniejszy zygzak, ale nie zawsze jest on widoczny. Żmija ma charakterystyczny, sercowaty kształt głowy i nie ma za skroniami jasnych plamek, które mają podobne do nich zaskrońce.

Zagrożenie w ogrodzie minimalizuje częste wykaszanie trawników, a także likwidacja pryzm kompostowych i stert gałęzi. Węże przyciągają także ogrody skalne i kamienne części płotów. Warto pamiętać, że na ukąszenia narażeni są też nasi czworonożni przyjaciele, zwłaszcza psy.

Żmije są objęte ochroną gatunkową, a zabijanie ich i niszczenie gniazd jest wykroczeniem, a w niektórych przypadkach przestępstwem.

Żmije są pożyteczne i powinniśmy się nauczyć z nimi żyć w zgodzie, ale przede wszystkim poznać ich zwyczaje. Najgorsza jest niewiedza.