PROKURATURA GDANSK GRUDZIEN 70

Gdańska prokuratura okręgowa domaga się od Sądu Najwyższego uchylenia wyroków I i II instancji w sprawie dotyczącej wyroku uniewinniającego byłego wicepremiera PRL Stanisława Kociołka ws. Grudnia '70.

Jerzy Sadurski 50 lat temu był studentem Politechniki Gdańskiej. 15 grudnia 1970 roku sfotografował w Gdańsku walki uliczne między protestującymi robotnikami a siłami milicji i wojska. Przez 40 lat nie upublicznił swoich zdjęć z tamtego dnia. Kilka lat temu przekazał je do zbiorów ECS-u, użyczył je także "Dziennikowi Bałtyckiemu". - Bardzo wyraźnie słychać było karabinowe strzały - wspomina 15 grudnia 1970 r Jerzy Sadurski.

Wspólna modlitwa, multimedialna instalacja i wystawa. Tak w tym roku Gdynia obchodzi 50. rocznicę czarnego czwartku. O godz. 6:00 przed pomnikiem Ofiar Grudnia 1970 wieńce złożą prezydent RP Andrzej Duda oraz, w imieniu wszystkich gdynian, prezydent Gdyni Wojciech Szczurek. Następnie planowane są m.in. odsłonięcie tablicy pamiątkowej IPN na budynku SKM w Gdyni Wzgórzu Św. Maksymiliana, poświęconej młodym ofiarom Grudnia ’70, oraz msza święta w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa. Obchody relacjonujemy na bieżąco. Zobacz, co dzieje się w Gdyni!

Relacje świadków, historyczne tło, okoliczności jednej z największych tragedii we współczesnej historii Polski a także, poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o rozliczenie zbrodni. W 50. rocznicę Grudnia '70 przygotowaliśmy interaktywny, dokumentalny reportaż o wydarzeniach sprzed pół wieku pt. "Grudniowe kule za chleb i wolność". Na skutek grudniowej masakry, w kraju łącznie zginęło 45 osób, w tym jeden żołnierz i dwóch milicjantów. 1165 osób zostało rannych. A tylko na ulicach Gdańska, Gdyni i Elbląga w grudniowej masakrze życie straciło 27 osób. Każdy z nich miał plany, chciał ułożyć sobie życie, ale grudniowe kule to wszystko przerwały.

Równo 50 lat temu doszło do jednego z najbardziej tragicznych dni w historii Gdyni. Podczas masakry grudniowej w mieście zabitych zostało 18 robotników. Pokolenia gdynian wychowało się w pamięci o tej tragedii. Niestety, pandemiczna rzeczywistość nie pozwala upamiętnić tego momentu wspólnie. Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek wystosował apel do mieszkańców.

Wielka historia, jeśli nawet nie dotyka nas osobiście, odciska piętno na każdym z nas - mówi Wojciech Fułek, autor słuchowiska „Ostry dyżur”. Bohaterem słuchowiska „Ostry dyżur” jest lekarz, któremu przypadł dyżur w gdyńskim szpitalu w pamiętny Czarny Czwartek, 17 grudnia 1970 roku. Miał dyżurować przez noc, a nie wyszedł ze szpitala przez tydzień.

W Gdańsku w środę, 16.12.2020 r. rozpoczęły się główne części obchodów 50-lecia wydarzeń Grudnia 1970 na Wybrzeżu. Tego dnia odbyły się koncerty, kwiaty złożył premier Mateusz Morawiecki, a wieczorem na Placu Solidarności przy Pomniku Poległych Stoczniowców odczytany został apel pamięci ku czci ofiar.

Mija 50 lat od tragedii Grudnia '70. W Gdańsku upamiętniono 8 ofiar wydarzeń umieszczając w miejscach śmierci specjalne płyty chodnikowe.

Dwadzieścia fotografii sprzed 50 lat to dokładny obraz jednego z najkrwawszych dni Grudnia 70. Według oficjalnych danych, we wtorek 15 grudnia 1970 r. w Gdańsku zginęło 8 robotników, w tym zmiażdżony przez pojazd gąsienicowy Kazimierz Stojecki. Autor zdjęć, Edmund Chabowski, był z aparatem fotograficznym w centrum tamtych wydarzeń.

14 grudnia mija 50. rocznica wybuchu strajku w Stoczni Gdańskiej. Z tej okazji miasto Gdańsk, marszałek województwa pomorskiego i ECS zapraszają na wydarzenie pt. "Gdańsk Pamięta", którego częścią jest konferencja naukowa dotyczącą strajków, manifestacji i zajść ulicznych w PRL i bloku wschodnim.

Czarne wstęgi nad ulicą Świętojańską z imionami i wiekiem ofiar pomordowanych przez komunistycznych zbrodniarzy. Instalacja multimedialna na pobliskiej alei Piłsudskiego, przypominająca tragiczne wydarzenia sprzed niemal pięćdziesięciu lat. Tak Gdynia wspomina kolejną rocznicę Masakry Grudniowej w 1970 roku.

Gomułkowska Polska, mimo że po 1956 roku już na pewno nie była tak okrutna i nie tak mocno zależna od Moskwy jak Polska stalinowska, czy ściślej bierutowska, nadal była państwem pełnym zła – podkreśla prof. Mirosław Golon, dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku.

40 lat temu walczyłem o demokrację. Dziś międzynarodowy indeks określa Polskę jako "demokrację wadliwą", a mnie pomawia się o brak patriotyzmu - mówi Kazimierz Masiak, uczestnikk strajków w grudniu 1970, w sierpniu 1980, działacz podziemnej Solidarności, więzień polityczny w PRL.

To wyjątkowa opowieść o mężczyznach doświadczonych przez najnowszą historię Polski. Byli niemalże rówieśnikami. Tadeusz, lat 24, pracownik biura konstrukcyjnego gdyńskiej Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni był w tłumie na ul. Gdyńskich Kosynierów, gdy strzał z okna powalił stojącego obok Zbyszka Godlewskiego. Jan, lat 23 ze śląskiego Knurowa, był mechanikiem kierowcą czołgu, który zatrzymał się pod sądem w Gdyni. Obaj mają łzy w oczach, wspominając 17 dzień grudnia 1970 roku.

W Trójmieście z okazji obchodów 49. rocznicy Grudnia ’70 oraz 38. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego odbędzie się wiele akcji społecznych, uroczystości, wystaw, sesji naukowych. Oto program najważniejszych wydarzeń.

W sali A wystawy stałej Europejskiego Centrum Solidarności, 11 września ogłoszono wstępne założenia programowe przypadających na przyszły rok obchodów 40 rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych i 50 rocznicy Grudnia ’70.

Brakiem ugody zakończyło się już czwarte posiedzenie przed Sądem Rejonowym Warszawa Mokotów o odszkodowanie i zadośćuczynienie za śmierć Mariana Sawicza - ofiary Grudnia 1970. W tej sytuacji córka zamordowanego zamierza pozwać ministra spraw wewnętrznych i administracji.

Milicjant, który zabił 18 grudnia 1970 roku Tadeusza Mariana Sawicza, prawdopodobnie zginął w wypadku. Czy państwo polskie, prócz organizowania uroczystości w rocznicę Grudnia’70 weźmie na siebie także obowiązek zadośćuczynienia bliskim ofiar?

Już od 48 lat grudzień w Polsce to miesiąc pamięci o wielkiej fali protestów społecznych i ich ofiarach. W kalendarzu rocznic historycznych grudniowe rocznice szczególnie mocno zakorzeniły się w Gdyni i Gdańsku. Ale też w Elblągu i Szczecinie. A to dlatego, że w tych czterech miastach miały miejsce główne strajki i padło najwięcej ofiar, w tym 45 śmiertelnych oraz 1165 osób zostało rannych.

Rozmowa z dr. Łukaszem Jasińskim z Muzeum Miasta Gdyni, politologiem i badaczem stosunków polsko-niemieckich, o reakcji zagranicznych mediów i dyplomatów na temat wydarzeń Grudnia ’70

- Miałem poczucie, że dzieje się coś wielkiego - mówi Stanisław Szymański.

Uczestnicy mszy św. w Bazylice Św. Brygidy przemaszerowali pod Pomnik Poległych Stoczniowców. Złożono wieńce i kwiaty, odczytano Apel Poległych.