Remanent w kredensie czyli czyścimy porcelanę, sztućce i kryształy, by dodały blasku świątecznym spotkaniom przy stole

W jaki sposób czyścić i pielęgnować eleganckie filiżanki, stylowe imbryki i efektowne zastawy porcelanowe? Warto to wiedzieć, bo nie tylko ta stara, Ręrcznie wykonana porcelana. wymaga wyjątkowego traktowania. Poznaj więc prawdy i mity o czyszczeniu porcelany!
Niby banał i rzecz oczywista, ale warto tę regułę wprowadzić w życie i przestrzegać tej zasady. Układając porcelanową zastawę w szace czy kredensie należy odpowiednio zabezpieczyć wszystkie elementy, najlepiej przekładając talerze kawałkami papierowego ręcznika. W ten sposób ochronimy je przed porysowaniem.

Czy mycie w zmywarce naprawdę szkodzi porcelanie?

Nie należy próbować ułatwiać sobie życia i pakować do zmywarki starej porcelany, zwłaszcza tej wykończonej złotym lub platynowym zdobieniem. Trudno, rodzinne pamiątki delikatnie myjemy w misce z ciepłą wodą i płynem do naczyń, płuczemy i odstawiamy do ocieknięcia, najlepiej na czystą ściereczkę lub papierowy ręcznik, wycieramy do sucha i odstawiamy na miejsce. Natomiast współczesna zastawa porcelanowa z reguły nie wymaga aż tak delikatnego traktowania. Obecna technologia jej wykonywania, jak i ta stosowana w nowoczesnych zmywarkach - pozwalają na mycie jej w tego typu urządzeniach. Jednak należy pamiętać, że porcelana cienkościenna jest subtelnym materiałem, który wymaga wyjątkowej troski. Aby odpowiednio o nią zadbać, warto korzystać z dedykowanych programów mycia oraz delikatnych detergentów. Układajmy porcelanę w zmywarce w taki sposób, aby poszczególne elementy nie stykały się ze sobą. Dzięki temu unikniemy zadrapań i uszkodzeń szkliwa porcelany. Jednak w większości wypadków producenci zalecają ręczne czyszczenie porcelany za pomocą płynu do mycia naczyń i miękkiej ściereczki z mikrofibry.

Czego lepiej nie robić?

Chcąc cieszyć się porcelanową zastawą przez długie lata nie należy na przykład narażać jej na duże wahania temperatur. Szybkie przełożenie porcelany z lodówki do mikrofalówki może spowodować pęknięcie jej powierzchni. Szczególną uwagę należy zwrócić na kolekcje zdobione złotem lub platyną, ich z kolei nie powinniśmy w żadnym wypadku umieszczać w mikrofalówkach, wlaśnie ze względu na te metalowe zdobienia.

Uciążliwe plamy z przeszłości

Jeśli chcemy wskrzesić stary, zapomniany porcelanowy serwis, który naznaczony jest nieestetycznymi przebarwieniami możemy spróbować wyczyścić go ręcznie za pomocą domowego środka uniwersalnego - pasty zrobionej z sody oczyszczonej i cieplej wody (jeżeli nie masz w domu sody możesz sięgnąć po… proszek do pieczenia). Taką mieszankę należy nałożyć na poszczególne elementy i zostawić na 10-15 minut. Po tym czasie plama powinna zniknąć. Dzięki temu materiał znowu nabierze blasku i charakterystycznego śnieżno-białego koloru.

Stal, plater, srebro, czyli jak dbać o sztucce

Już teraz warto również przejrzeć sztućce i wybrać te, które położymy obok nakryć na wigilijnym stole. Także im przyda się czyszczenie i polerowania, a nie będzie na to czasu w ostatniej chwili. W przypadku, gdy są to zwyczajne, wykonane ze stali nierdzewnej elementy wyposażenia – możemy zastosować prostą kąpiel: wystarczy zagotować trzy litry wody i we wrzątku rozpuścić cztery łyżki stołowe sody oczyszczonej i pięć łyżek octu. Do garnka ze świeżo wykonaną mieszanką wrzucamy sztućce i zostawiamy je w niej na minimum pół godziny. Później należy je opłukać, osuszyć i wypolerować bawełnianą flanelową lub irchową ściereczką.
Na skutek regularnego użytkowania tego typu sztućców, na ich powierzchni mogą zacząć pojawiać się nieestetyczne zacieki. By im zapobiec, zastawę stołową należy przecierać ściereczką bawełnianą, flanelową lub z mikrofibry. Czynność tę powinno się wykonywać i po myciu ręcznym, i po myciu w zmywarce. Nie tylko sprawi to, że stalowe sztućce będą pozbawione zacieków. Dodatkowo zabezpieczy przed powstawaniem korozji. Gdy na sztućcach ze stali nierdzewnej zauważyliśmy pierwsze jej ślady, z łatwością pozbędziemy się ich przy pomocy roztworu kwasku cytrynowego. Czego jeszcze warto spróbować?
Jeżeli zastawa straciła swój naturalny połysk, można go przywrócić, przyrządzając w garnku roztwór wody oraz octu w proporcji 9:1. Wkładamy do niego sztućce i gotujemy przez około kwadrans. Inny sprawdzony domowy patent na pełne blasku widelce, noże i łyżki to pokrycie ich odrobiną oliwy w czasie polerowania.

Wyższe sfery czyli platery i srebro

Stare srebrne sztućce pokrywają się brzydkim nalotem - na skutek działania światła, powietrza, wilgoci, dymu papierosowego czy składników niektórych potraw. Dotyczy to w szczególności siarki oraz jej związków, które znaleźć można między innymi w jajkach, majonezie oraz rybach morskich. Po każdym użyciu, zestaw sztućców należy umyć przy pomocy ciepłej wody z dodatkiem odrobiny płynu do mycia naczyń, a przed kolejnym użyciem trzeba je zawsze wyczyścić. Do tego celu nigdy nie powinno używać się klasycznych, agresywnych środków czyszczących dostępnych w sklepach. Przyczynić mogłyby się one bowiem do trwałego uszkodzenia rodzinnej pamiątki. Czyszcząc srebrne sztućce unikać należy drucianych gąbek oraz produktów zawierających w swoim składzie mikrogranulki. Konsekwencją tego mogłoby być bowiem trwałe zarysowanie powierzchni, zmatowienie oraz utrata naturalnego połysku. Do czyszczenia noży, widelców czy łyżek ze srebra nie należy także używać wybielaczy, które mogłyby pozostawić trwałe, niemożliwe do usunięcia ślady.
 Warto natomiast sięgnąć po babcine sposoby. Pierwszy polega na przygotowaniu mikstury, której skład podaliśmy wyżej (ocet, soda i wrzątek). Uprzednio umyte sztućce zanurzamy w roztworze na około 30 minut, a następnie polerujemy bawełnianą lub flanelową szmatką.
Kolejny sprawdzony patent na codzienne, małe sukcesy w czyszczeniu posrebrzanych sztućców to zagotowanie w 1 l wody 1 łyżki sody oczyszczonej oraz... kawałka folii aluminiowej. Umieszczamy we wrzącym roztworze zaśniedziałe sztućce (pojedynczo) na około 30 sekund, a następnie ostrożnie wyjmujemy (do tego celu wykorzystać można na przykład szczypce kuchenne).
Przy pomocy foli aluminiowej wyczyścimy także sztućce platerowane. Wykładamy nią szklaną miskę, umieszczamy w niej zastawę stołową, zalewamy wrzątkiem, dodajemy 1 łyżkę octu oraz 3 łyżki wody, a po około 30 minutach opłukujemy i wycieramy przy pomocy bawełnianej ściereczki.
Są jednak zwolennicy czyszczenia platerów przy pomocy pozbawionej mikrogranulek pasty do zębów, którą wcieramy w nie bawełnianą szmatką. Następnie płuczemy zastawę w wodzie i polerujemy.

Błyszczące szkło i kryształy

Kolejna część wystroju świątecznego stołu to szkła i kryształy. Te pierwsze odświeżamy stawiając do zmywarki lub myjąc ręcznie. Kryształowe szklanki i kieliszki myjemy wyłącznie ręcznie, w lekko ciepłej, ale nie gorącej wodzie, z dodatkiem łagodnych środków myjących. Uwaga! Potraktowane gorącą wodą kryształy mogą popękać, a jeżeli nawet nie – to zmatowieć. Umyte kryształowe naczynia płuczemy w zimnej wodzie z dodatkiem octu - w proporcji 1/3 szklanki octu na 1 litr wody. Dzięki temu unikamy zacieków na wyschniętych przedmiotach. Po umyciu kryształy odstawiamy do wyschnięcia, następnie polerujemy miękką szmatką.
Silne zabrudzenia pokrywające kryształy usuwamy natomiast za pomocą zimnej wody i roztworu kwasu solnego (1 szklanka roztworu na 2 litry wody). Płuczemy, a po wyschnięciu polerujemy.
Kryształy, które straciły blask i stały się matowe, możemy przywrócić do pierwotnego stanu za pomocą miękkiej, zwilżonej wodą szmatki oraz miałkiej soli. Na szmatkę nabieramy drobną, miałką sól i czyścimy kryształ, po czym jak zwykle myjemy w zimnej wodzie, płuczemy i polerujemy. Zamiast soli możemy skorzystać także z denaturatu – nasączoną nim tkaniną przecieramy zmatowiały kryształ i myjemy jak zwykle.
Jeżeli w środku kryształowego naczynia , np. karafki, wazonu czy szklanki, widać brzydki osad – wrzucamy do naczynia… obierki po ziemniakach i zalewamy je wodą. Pozostawiamy naczynie na kilka godzin, a po tym czasie wstrząsamy nim, wylewamy jego zawartość i dokładnie płuczemy.
Podobny efekt uzyskamy, jeśli dno naczynia wypełnimy solą kuchenną i zalejemy octem (dla wzmocnienia efektu możemy dodać także pokruszone skorupki jajek). Również odczekujemy parę godzin, po czym dokładnie opłukujemy wnętrze kryształu.