„Mitologia” Jana Parandowskiego. Znasz wszystkie najważniejsze mity do matury? Tu są streszczenia, jawne pytania i przykłady kontekstów

Streszczenie

Dedal był artystą, architektem i wynalazcą, który pracował na dworze króla Krety, Minosa. Król zlecił Dedalowi wykonanie labiryntu, aby ukryć w nim Minotaura, pół-byka i pół-człowieka, który był synem żony Minosa.

Dedal pochodził z Aten i nie był szczęśliwy na wyspie. Po ukończeniu projektu chciał wrócić do domu. Tęsknił za ojczyzną. Prosił o pozwolenie na opuszczenie wyspy. Jednak król Minos był przywiązany do Dedala. Bał się też, że mógłby on wyjawić tajemnice o jego królestwie. Dlatego Dedal miał zakaz opuszczania wyspy.

Dedal wymyślił jednak sposób ucieczki. Zbudował dwie pary skrzydeł (dla siebie, oraz swego syna Ikara). Posłużyły mu do tego ptasie pióra, które wynalazca skleił woskiem. Niczym ptaki mieli opuścić wyspę. Wymagało to jednak rozwagi.

Dedal ostrzegł syna, że muszą lecieć równo między niebem a ziemią, aby ani wosk się nie stopił, ani pióra nie nasiąkły wodą. Jednak młody Ikar, zachwycony lotem i przygodą, zapomniał o przestrogach Wzniósł się za wysoko, a jego skrzydła szybko się rozpady i chłopak spadł do morza.

Zrozpaczony ojciec po długich poszukiwaniach znalazł ciało syna na jednej z wysp. Na jego cześć nazwał ją Ikarią, a morze – Ikaryjskim. Ostatecznie Dedal nie powrócił do ukochanych Aten. Zatrzymał się na Sycylii, gdzie został nadwornym budowniczym. Po latach Minos zaatakował Sycylię chcąc odbić Dedala, ale przegrał walkę, a Dedal spędził na Sycylii resztę życia.

Bohaterowie
Minos – król Krety, ojczym Minotaura.
Dedal – architekt, rzeźbiarz, wynalazca i mistrz w swoim fachu. Zatrudniony na Krecie, aby zbudować labirynt dla Minotaura. Powiernik tajemnic króla.
Ikar – syn Dedala.

Plan wydarzeń

Praca Dedala nad labiryntem.
Tęsknota za ojczyzną.
Prośba o możliwość powrotu do Aten.
Zakaz opuszczania wyspy nałożony przez króla na Dedala.
Zaprojektowanie i skonstruowanie skrzydeł przez Dedala.
Przygotowania do ucieczki i rady Dedala o bezpieczeństwie.
Brak rozwagi Ikara i jego śmierć w morzu.
Rozpacz Dedala i poszukiwanie syna.
Odnalezienie ciała Ikara, nazwanie wyspy Ikaria i morza Ikaryjskim.
Znalezienie posady na dworze na Sycylii.
Atak Minosa na Sycylię i jego klęska.
Spokojne życie Dedala.

Motywy

Motyw tęsknoty za ojczyzną, motyw zniewolenia, motyw młodości, motyw lotu, motyw wędrówki i niedoścignionego celu, motyw wysokiej ceny za podążanie za marzeniami.

Przykładowe konteksty

Mit o Dedalu i Ikarze jest inspiracją do wielu tekstów kultury poruszających podobne motywy w wątkach głównych lub pobocznych m.in.:

Literatura:
“Balon” Adam Naruszewicz
“Ikar” Jarosław Iwaszkiewicz
“Nocny Lot” Antoine de Saint-Exupery
“Wciąż o Ikarach głoszą” Ernest Bryll
“Dedal i Ikar” Zbigniew Herbert
“Pieśń XXIV” Jan Kochanowski

Film:
“Stowarzyszenie umarłych poetów” reż. Peter Weir
“W stronę Słońca” reż. Danny Boyle
“Ikar” reż. Mirosław Dembiński