Jest pierwszy mandat za palenie śmieci

Strażnicy miejscy pukają do drzwi. Sezon grzewczy już się rozpoczął, a to oznacza codzienne telefony zaniepokojonych mieszkańców. Wszyscy skarżą się na jedno - podejrzany dym z komina sąsiadów. Apele, akcje informacyjne i mrożące krew w żyłach statystyki dotyczące jakości powietrza w Kościerzynie, nie pomagają. Nadal nie brakuje tych, którzy w piecu potrafią spalić opony, stare meble czy plastikowe butelki. Walkę rozpoczęli strażnicy miejscy, którzy prowadzą kontrole. Są już pierwsze efekty. Jeden z mieszkańców został ukarany mandatem za spalanie śmieci w przydomowej kotłowni.

- Prowadzimy kontrole palenisk domowych od 2014 roku - mówi Tomasz Smuczyński, komendant Straży Miejskiej w Kościerzynie. - Od początku akcji skontrolowano łącznie 473 gospodarstwa domowe, udzielono 35 pouczeń, w 9 przypadkach nałożono grzywny w drodze mandatu karnego.

Nawet 500 złotych kary mogą otrzymać osoby, które palą w piecu opony, stare meble i inne śmieci. Strażnicy już rozpoczęli kontrole domów. Każdego dnia mieszkańcy skarżą się, że przez potworne zadymienie nie mogą otworzyć okien. Problem dotyczy nie tylko centrum miasta, a także obrzeży. To zdają się potwierdzać wyniki monitoringu powietrza w Kościerzynie. Jego stan od lat nieustannie jest fatalny, szczególnie pod względem przekroczenia norm pyłu zawieszonego. Ten jest nie tylko uciążliwy, ale i niebezpieczny. Może odpowiadać za powstanie nowotworów.

Pył zawieszony i zawarty w nim benzo(a)piren mają wspólne źródło w tzw. niskiej emisji. Jak podkreślają specjaliści, główną przyczyną zanieczyszczania nimi powietrza jest spalanie paliw stałych (węgla, drewna) w paleniskach domowych. Wysokie stężenia benzo(a)pirenu, podobnie jak w przypadku pyłów, odnotowywane są w okresie grzewczym - latem poziomy benzo(a)pirenu są bliskie zeru. Bardzo często używane paleniska są przestarzałe, podłączone do niskich kominów, nierzadko nieoczyszczonych. Temperatura spalania jest w nich zbyt niska, co prowadzi do niepełnego przebiegu procesu, powodując emisję sadzy oraz zawartych w niej chemicznych związków organicznych (m.in. benzo(a)pirenu). Ten proces pogłębia używanie niskokalorycznego węgla kamiennego albo niewysuszonego drewna.

- Próbuję wietrzyć dom, ale o tej porze roku jest to niemożliwe - mówi Karol z Kościerzyny. - Po prostu nie da się otworzyć okien. Gęsty, czarny, cuchnący dym unosi się na całym osiedlu. Regularnie sąsiedzi spalają śmieci i trują nie tylko siebie, ale i nas.

Od kilku lat wojnę z takimi sytuacjami toczy Straż Miejska w Kościerzynie.

- W połowie października rozpoczęliśmy kontrole i wyrywkowo sprawdzamy, czym palą mieszkańcy w piecach - mówi Tomasz Smuczyński, komendant Straży Miejskiej w Kościerzynie. - Będą one trwały przez cały sezon grzewczy. Wystawiliśmy już pierwszy mandat za spalanie odpadów. Mamy coraz więcej sygnałów od mieszkańców, którzy obserwują niepokojące zjawiska w swojej okolicy. Takie informacje zawsze są przez nas weryfikowane. Oprócz tego mamy także własny harmonogram kontroli w domach, które oczywiście nie są zapowiedziane.

Zdarza się, że w przydomowych kotłowniach zamiast węgla czy drewna można znaleźć opony, podkłady kolejowe, a także papę, pozostałości po meblach i oknach. To wszystko później ląduje w piecach.

Za spalanie śmieci grozi grzywna nawet do 500 zł. Mieszkańcy, którzy nie będą chcieli wpuścić strażników na teren posesji, mogą się zdziwić. Okazuje się, że grożą za to nawet dwa lata więzienia.

Walka jest konieczna, ponieważ Kościerzyna jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast na Pomorzu. Funkcjonariusze nie tylko kontrolują, ale i edukują mieszkańców.

- Chcemy uświadomić społeczeństwu, że to, czym palą w piecach, ma istotny wpływ na ich zdrowie - dodaje komendant.