Dziennik podróży gdańskiego burmistrza na aukcji w Hamburgu

W zbiorach Biblioteki Gdańskiej PAN znajduje się już "Album amicorum" Bartholemeusa Schachmana - przyjaciela Speymanna. - Oba rękopisy doskonale się uzupełniają - zapewnia doktor Jacek Bielak z Zakładu Historii Sztuki Nowożytnej Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego. - Johan Speymann należy nie tylko do grona znamienitych burmistrzów Gdańska, to także jeden z wybitniejszych humanistów. Zwiedził całą Europę. "Album amicorum" jest dokumentem z jego podróży, kontaktów uniwersyteckich, ale nie tylko. Znajdziemy tam wpisy humanistów ze Szwajcarii, Niemiec, Włoch itd. Ponieważ pretendujemy do miana Europejskiej Stolicy Kultury, wydaje mi się, że nie możemy zignorować możliwości powrotu do Gdańska dzieła wybitnego gdańskiego burmistrza. Chciałbym zaapelować do społeczeństwa Gdańska, abyśmy złożyli się na zakup tego bezcennego rękopisu. Sam także dorzucę pewną sumę, po to, by album trafił do Gdańska - mówi dr Bielak.

"Album amicorum" to prawdziwe bibliofilskie cudo. Oprawił go jeden z wybitniejszych introligatorów tamtej epoki, pochodzący z Niemiec Thomas Schweycker. Jest on także twórcą ozdobnych elementów w tej księdze. Barwne ilustracje są wyjątkowo kunsztowne. To tym bardziej niezwykłe, że Schweycker nie posiadał rąk, pisał więc za pomocą nóg. W rękopisie znajdziemy herby znanych rodzin gdańskich. Rękopis jest w świetnym stanie, znakomicie zachowała się oprawa z cielęcej skóry.

Cena wywoławcza to zaledwie 4000 euro. Za ile "Album amicorum" zostanie sprzedany - nie wiadomo, ale możliwa jest walka o ten cenny dla gdańskiej kultury zabytek. Termin licytacji wyznaczono na 16/17 listopada. Aukcję prowadzi antykwariat Ketterer Kunst Hamburg .

Johann Speymann (1563-1625)
Burmistrz, kupiec, mecenas i kolekcjoner. Urodził się w Gdańsku. Studiował w Krakowie, Strasburgu, Wittenberdze, Królewcu, Heidelbergu, Padwie, Pizie i Sienie. W Gdańsku trudnił się handlem zbożem. W dowód uznania za pomoc dla głodujących otrzymał od papieża Klemensa VIII szlachectwo. W latach 1613-1625 pełnił funkcję burmistrza Gdańska. Za jego sprawą Dwór Artusa zyskał piękną renesansową fasadę. Wraz z burmistrzem Bartłomiejem Schachmannem był współinicjatorem budowy takich obiektów w Gdańsku, jak: Fontanna Neptuna, Wielka Zbrojownia i Złota Brama.

Gdańsk już kupił Heweliusza
W ub. roku trudno dostępne dzieło gdańszczanina Jana Heweliusza "Machina Coelestis" z 1673 roku kupił samorząd Gdańska. Księgę gdańskiego astronoma wystawiono na aukcji w Warszawie. Wydana w Gdańsku w 1673 r. "Machina Coelestis" będzie ozdobą Muzeum Nauki, które miasto planuje uruchomić za kilka lat. Dzieło Heweliusza zostało kupione za 210 tysięcy zł (cena wywoławcza wynosiła 120 tys. zł.). Na świecie w bibliotekach i zbiorach prywatnych znajduje się zaledwie kilkadziesiąt egzemplarzy "Machina Coelestis".