Zmarł Alojzy Szablewski, działacz gdańskiej Solidarności

Alojzy Szablewski urodził się w 1925 r. w Tczewie. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej. W 1979 r. uczestniczył w manifestacji w rocznicę Grudnia ’70 oraz w 1980 r. w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. W latach 1978-1980 był współpracownikiem WZZ Wybrzeża.

W sierpniu 1980 roku brał udział w strajku w Stoczni Gdańskiej, od września 1980 r. należał do Solidarności, gdzie zasiadał w Prezydium KZ. Uczestnik prac związanych z realizacją Pomnika Poległych Stoczniowców 1970, w 1981 współorganizator służb porządkowych zabezpieczających I WZD Regionu Gdańskiego i I KZD.

W grudniu 1981 był uczestnikiem strajku w Stoczni Gdańskiej. 15 grudnia, po drugiej pacyfikacji Stoczni, został aresztowany, przetrzymywany w Areszcie Śledczym w Gdańsku, a następnie skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku na 2 lata więzienia w zawieszeniu. Po wyjściu współzałożyciel i szef TKZ „S” w SG, do 1988 współorganizator pomocy dla rodzin osób represjonowanych, zbierania składek, wydawania podziemnego pisma „Rozwaga i Solidarność”, dokumentów: „Karta 84”, „Posłanie do ujarzmionych narodów Europy środkowej”, druków okolicznościowych. W V i VIII 1988 przewodniczący KS w SG, członek Prezydium MKS.

Od 1990 na emeryturze. 1991-1995 w ZChN, 1996-2000 w ROP, z-ca przewodniczącego Okręgu. 1991-1993 poseł RP z listy Wyborczej Akcji Katolickiej. Od 1994 członek Stowarzyszenia Osób Represjonowanych Godność w Gdańsku, od 2003 członek Stowarzyszenia Solidarni z Kolebki.

******************************************************************************

Zaledwie 2 miesiące dzieliły Alojzego Szablewskiego od ukończenia 92. roku życia. Rozmawialiśmy niedawno, kilka dni przed Świętami Wielkanocy. Byliśmy ziomkami. Alojzy zawsze podkreślał, że urodził i wychował się w Tczewie. Dla mnie był przede wszystkim uznanym i szanowanym bohaterem wielkiej "Solidarności". W latach 1991-1993 reprezentowaliśmy Ziemię Gdańską w Sejmie RP, wybranym już w całkowicie wolnych wyborach. Tam się bliżej poznaliśmy i zaprzyjaźniliśmy.

Alojzy Szablewski urodził się w Tczewie 4 lipca 1925 roku. Wychowywał się w klasycznej rodzinie kolejarskiej. Rodzice zamieszkiwali w Tczewie przy ul. Wąskiej 9. Z domu rodzinnego wyniósł "głęboką religijność i patriotyzm". Do Publicznej Szkoły Powszechnej uczęszczał przy ul. 30 Stycznia (obecnie LO nr I). Do wybuchu wojny młody Alojzy ukończył pierwszą klasę Państwowego Męskiego Gimnazjum Humanistycznego.

Okres okupacji rodzina Szablewskich spędziła w Generalnej Guberni, w Legionowie. Tutaj Alojzy uczęszczał legalnie do Szkoły Handlowej, uczył się też na tajnych kompletach. Wiosną 1943 r. A. Szablewski wstąpił w szeregi Armii Krajowej (AK). Służba w AK na zawsze ukształtowała jego silny charakter.

Po zakończeniu wojny Alojzy Szablewski powrócił do Tczewa. Postanowił zostać zawodowym żołnierzem. Wstąpił do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Toruniu, którą ukończył z bardzo dobrymi wynikami. W sumie w wojsku służył pełne 5 lat. W grudniu 1950 r. został usunięty z wojska - za swoje otwarte przekonania religijne. Musiał życie zaczynać od nowa.

W 1952 r. Alojzy Szablewski zatrudnił się w Biurze Konstrukcyjnym w Gdańsku. Ukończył kurs kwalifikacyjny dla młodych konstruktorów. W systemie zaocznym zdał ponownie maturę i uzyskał dyplom technika. W 1955 r. rozpoczął studia na Politechnice Gdańskiej. Dwa lata później szczęśliwie ożenił się z lekarką Adelą Nikiel, z którą następnie wychował dwóch synów (Jacek, Gabriel). A. Szablewski wytrwale pracował i uczył się. W 1962 r. zdobył dyplom magistra inżyniera o specjalności budowy okrętów. Blisko 40 lat przepracował w Stoczni Gdańskiej. W swojej pięknej karierze zawodowej doczekał się 14 pochwał i listów gratulacyjnych.

W sierpniu 1980 r. Alojzy Szablewski reprezentował Stocznię Gdańską w MKS. Blisko współpracował z Lechem Wałęsą. Dnia 11 lipca 1981 r. towarzyszył jemu w oficjalnej wizycie w rodzinnym Tczewie. Jesienią 1981 r. A. Szablewski został wybrany przewodniczącym KZ NSZZ "Solidarność" w Stoczni Gdańskiej. W stanie wojennym dochował wierności Związkowi. Za działalność związkową został skazany na 2 lata więzienia w zawieszeniu. Działał później w tajnej KZ NSZZ "Solidarność".

Do wielkiej historii przeszedł Alojzy Szablewski podczas strajków majowych i sierpniowych 1988 r. w Stoczni Gdańskiej, którymi faktycznie kierował. Zdobył wtedy wielki autorytet i uznanie. Po przejściu na emeryturę, w styczniu 1991 r., zajął się obroną zagrożonej Stoczni Gdańskiej. W wyborach do Sejmu (27.10.1991) został wybrany posłem. Wstąpił do Klubu Parlamentarnego ZCHN. W Sejmie spotkaliśmy się i bliżej poznaliśmy. Pan Alojzy

zawsze cenił mnie, jak mawiał, za "uczciwość i pracowitość". Po 1993 r. A. Szablewski nie kontynuował aktywności politycznej. Za to należał do najbardziej uznanych i szanowanych działaczy Stowarzyszenia "Godność" w Gdańsku.

Jako tczewianie możemy być dumni, że Alojzy Szablewski pochodzi z Tczewa, co zawsze chętnie podkreśla. Jako Pomorzanie mamy świadomość, że należał do kluczowych postaci NSZZ "Solidarność" w naszym regionie. W przełomowym 1988 roku odegrał niewątpliwie historyczną rolę. Miał zawsze na uwadze dobro człowieka i Ojczyzny.

Alojzy Szablewski może być wzorem i przykładem życiowym dla młodzieży. Swoim autorytetem wspierał m.in. Fundusz Stypendialny NSSZ "Solidarność". Był człowiekiem niezwykłym. Podkreślmy, człowiekiem odważnym, skromnym, prostolinijnym, prawym i szlachetnym. I chociaż nie ukrywał swoich wyrazistych i często krytycznych poglądów wobec procesu transformacji ustrojowej, potrafił docenić i uszanować racje i argumenty swojego rozmówcy.

Jan Kulas