Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Zbiorowy gwałt na nastolatku w Gdańsku. Młodzi mężczyźni mają najmniej szacunku do życia

rozmawiał Tomasz Rozwadowski
W zeszłym tygodniu czworo młodych ludzi z Gdańska porwali 18-latka, uwięzili go i maltretowali. Między innymi doszło do gwałtu zbiorowego na pokrzywdzonym. O sprawie rozmawiamy z dr Agnieszką Bratkiewicz, psycholog z Uniwersytetu SWPS.

W Gdańsku ujęto czworo młodych ludzi, którzy porwali 18-latka i pastwili się nad nim, m.in. wielokrotnie go gwałcąc. Czy to według Pani przejawy sadyzmu? Skąd tyle okrucieństwa?

Pojęcia sadyzmu już raczej nie stosuje się we współczesnej psychologii. Współcześnie sadyzm to zaburzenie seksualne polegające na czerpaniu satysfakcji seksualnej ze sprawiania innym cierpienia lub bólu. Jednak moim zdaniem niekoniecznie był to sadyzm, mimo pozornie seksualnego kontekstu zdarzenia, ale akt agresji. Mimo dramatycznego przebiegu zdarzenia, jego długotrwałości i poziomu okrucieństwa, był to akt w jakimś sensie pospolity i modelowy.


Zbiorowy gwałt na 18-latku z Gdańska. Cztery młode osoby w areszcie [NOWE WIDEO]


Z jakich powodów?

Przede wszystkim z powodu profilu demograficznego sprawców. Agresja jest najsilniejszą cechą różnicującą pomiędzy mężczyznami i kobietami. W tym przypadku mieliśmy udział trzech mężczyzn w wieku 23-24 lat. Wiek, jeśli chodzi o nasilenie agresji, szczytowy. W tym sensie sprawcy są modelowi.

Jeśli nie sadyzm, to jakiego określenia należy użyć?

Psychotyzm. Jest to cecha, której skrajne nasilenie przypomina aspołeczne zaburzenie osobowości, zwane dawniej potocznie „psychopatią”. To zaburzenie osobowości charakteryzuje się skłonnością do realizacji celów własnych niezależnie od sytuacji, nawet z krzywdą dla innych. Psychotyzm jako cecha jest czynnikiem skłaniającym do agresji i okrucieństwa, charakteryzuje się brakiem empatii i zachowaniami rywalizacyjnymi. Opis tego zdarzenia zawiera wszystkie wymienione cechy. Co więcej, młodzi mężczyźni charakteryzują się zdecydowanie najwyższym poziomem psychotyzmu - w porównaniu do innych grup socjodemograficznych.

Zatrzymajmy się na braku empatii. W jaki sposób się on wyraża?

Niemożnością wczucia się w inną osobę. Bez odczuwania empatii moglibyśmy posunąć się bardzo daleko w brutalności i okrucieństwie przeciwko innym. Empatia, umiejętność wczucia się w sytuację drugiej osoby, wyobrażenia sobie, co ona czuje, powstrzymuje nas przed okrucieństwem, przed zadawaniem bólu. Dzięki temu też tworzą się nasze wewnętrzne normy postępowania. Brak takich norm zwiększa prawdopodobieństwo zachowań agresywnych.

Skąd się bierze agresja?

Wszystkie badania wskazują, że największe natężenie tej cechy mają młodzi, czyli w wieku 18-30 lat, mężczyźni. Jej nasilenie jest w bezpośredni sposób zależne od poziomu testosteronu, a w tej grupie poziom tego hormonu jest najwyższy. Testosteron pomaga mężczyznom walczyć o zasoby, terytoria i partnerki, nawet z narażeniem życia. Sprawcami ponad 90 proc. przestępstw z użyciem przemocy są mężczyźni. Gruntownie zbadana jest też prawidłowość, według której największe nasilenie przemocy przejawia się w społeczeństwach, w których istnieje duża populacja młodych mężczyzn. Właśnie w takich społeczeństwach istnieje największe prawdopodobieństwo wybuchu wojny domowej. Młodzi mężczyźni mają najmniej szacunku dla życia własnego i innych, najłatwiej im zaryzykować własne życie lub pozbawić go kogoś innego.

Czy młody wiek jest ważny tylko z punktu widzenia gospodarki hormonalnej?

Nie tylko, bo socjalizacja i akceptacja norm społecznych postępuje z wiekiem. Ten poziom braku kontroli, jakim wykazali się porywacze, świadczy o niedojrzałości. Dodatkowym czynnikiem był grupowy charakter czynu, który podtrzymywał i rozciągał w czasie agresję. Przebywanie w grupie skłania ludzi do nasilania skrajnych zachowań, także agresywnych. Zapewne swój wpływ miał także alkohol lub inne substancje psychoaktywne.

Pewnie także obecność w grupie dziewczyny.

Tak, w obecności kobiety takie zachowania się nasilają. Pojawia się chęć imponowania kobiecie, a także wyniesienia się ponad kolegów. Rywalizacja młodych samców w obecności samicy, związana z działaniami agresywnymi, obserwowana jest także wśród innych gatunków ssaków.


Dr Agnieszka Bratkiewicz, psycholog z USWPS

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki