Z historii małych Ojczyzn cz. VII. ZPS Lubiana

Już w maju 1975 roku ówczesny zastępca dyrektora ds. technicznych Benedykt Karczewski, wystąpił z propozycją umieszczenia kaszubskich wzorów na porcelanie. Jak zaznacza Krzysztof Jażdżewski, dyrektor Muzeum Ziemi Kościerskiej, pierwsze egzemplarze porcelany z kaszubskim wzornictwem pojawiły się w czerwcu 1975 roku.

Na początku było ich pięć – stwierdza dyrektor Jażdżewski. - Były to dwie patery oraz trzy wazony. Już niedługo po tym, jak zeszły one z produkcyjnej taśmy, rozpoczęła się produkcja wyrobów, które w swojej formie nawiązywały do starej ceramiki kaszubskiej. Produkcja objęła niemal cały asortyment porcelany galanteryjnej, a także użytkowej.

W tym czasie powstały wazony „Gryf”, „Remus”, „Janta” oraz komplet do piwa o nazwie „Gdańsk”. Jeśli chodzi o produkty o charakterze użytkowym, to ich symbolem stał się serwis obiadowy „Damroka”. Wyroby zakładu w Łubianie szybko znalazły uznanie władz oraz popularność wśród klientów. Świadczą o tym liczne wyróżnienia oraz nagrody, które trafiły do przedsiębiorstwa. W latach 70. XX wieku firma zdobyła między innymi I nagrodę w postaci bursztynowego Neptuna, która została przyznana przez wojewodę gdańskiego. Była ona wyrazem uznania za wprowadzenie nowych, atrakcyjnych wyrobów na rynek. Z kolei medalem Stolema uhonorowano zakład za wprowadzenie kaszubskiego wzornictwa.

Duże znaczenie miała też I nagroda Naczelnej Organizacji Technicznej za oryginalne rozwiązania techniczne i technologiczne. Firmę doceniono również za szczególne osiągnięcia w propagowaniu kultury ludowej na wyrobach porcelanowych. Dowodem na to był dyplom uznania ministra kultury i sztuki. Warto też wspomnieć, że w pierwszych latach funkcjonowania zakładu, na jego czele stali: Michał Radomski, który pełnił funkcję dyrektora, Bogdan Wujek, który stanowisko dyrektora objął po przejściu z Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w Warszawie. W połowie lat 70. XX wieku stanowisko dyrektora objął Jerzy Bartosiński. Z kolei funkcję zastępcy dyrektora pełnili m.in. Edmund Dąbrowski, Bogusław Wilkowski, Benedykt Karczewski, Eugeniusz Bukowski.

Zmiany, które nastąpiły w efekcie transformacji ustrojowej, nie ominęły również giganta z Łubiany. W 1992 roku ZPS Lubiana zostały przekształcone z przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę akcyjną Skarbu Państwa. W ramach Powszechnego Programu Prywatyzacji, w 1995 roku zakład wszedł do VII Narodowego Funduszu Inwestycyjnego SA. W roku 2002 pakiet większościowy akcji (71 procent akcji) spółki został sprzedany Zakładom Przemysłu Jedwabniczego „Wistil” SA z siedzibą w Kaliszu.Trzeba wspomnieć, że od początku zmian własnościowych, firma zaczęła odnotowywać ciągły wzrost eksportu. W 1993 roku stanowił on około 70 procent, by pięć lat później osiągnąć poziom ponad 83 procent. Porcelana z Łubiany trafia na rynki prawie 30 krajów