Z historii małych Ojczyzn cz. VI. ZPS Lubiana

Początek lat 60. minionego wieku, to pod względem gospodarczym okres przełomowy dla mieszkańców Łubiany, a także okolic. To właśnie wtedy zapadła decyzja o budowie dużego zakładu produkującego porcelanę w rejonie północnej Polski. Wybór padł na ówczesne województwo gdańskie, a dokładnie na najmniej uprzemysłowiony region, czyli powiat kościerski. Warto w tym miejscu wspomnieć, że był to między innymi efekt prowadzonej polityki gospodarczej przez władze komunistyczne,które z Polski chciały uczynić kraj o charakterze przemysłowym, a nie, jak to było przed wojną, rolniczy. Jak zaznacza Krzysztof Jażdżewski, dyrektor Muzeum Ziemi Kościerskiej, już w latach 1961-62 przeprowadzono wizje lokalną terenu. Wytypowano kilka miejsc, wśród których znalazła się m.in. Łubiana. Co ciekawe, lokalizację zakładu porcelany, rozważano również w miejscu, gdzie obecnie funkcjonuje Szpital Specjalistyczny. Ostatecznie wybór padł na Łubianę. Na taką decyzję miały wpływ między innymi takie czynniki jak: zupełnie płaski teren, niewielka odległość od portów, bardzo słaba urodzajność gruntów, dobre warunki wodne, nadwyżka siły roboczej, głównie kobiet.

- Lokalizacja ogólna została zatwierdzona przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów w lipcu 1962 roku – wyjaśnia Krzysztof Jażdżewski. - Natomiast wstępny projekt został opracowany przez Biuro Projektów Przemysłu Ceramicznego w w Warszawie. Został on zatwierdzony pod koniec 1964 roku. Obszar planowanego zakładu miał wynosić około 12 hektarów. Grunty, na których miał powstać obiekt, należały do prywatnych właścicieli.

Pierwsze prace rozpoczęły się w 1966 roku. Akt erekcyjny został wmurowany w połowie tego roku. Dwa lata później ówczesny premier Józef Cyrankiewicz ostatecznie zatwierdził aneks i projekt wstępny z 1964 roku. Inwestycja miała pochłonąć prawie 400 tysięcy złotych. Budowa zakładu miała trwać trzy lata. W 1968 roku rozpoczęto rozruch poszczególnych działów zakładu, natomiast w następnym roku rozpoczął się kompleksowy rozruch całego przedsiębiorstwa. Produkcję na wszystkich działach uruchomiono we wrześniu 1969 roku. Dwa lata później zakład został włączony w skład kombinatu przemysłowego pod nazwą Zjednoczone Zakłady Ceramiki Stołowej CERPOL w Wałbrzychu.

O dobrej kondycji zakładu w Łubianie w początkowych latach działalności może świadczyć fakt, że pod koniec lat 70. XX wieku produkowano prawie 10 tysięcy ton porcelany – dodaje dyrektor Jażdżewski.
W roku 1981 zakład w Łubianie został wyłączony ze struktury organizacyjnej CERPOL-u, a następnie przekształcono go w przedsiębiorstwo państwowe o nazwie Zakłady Porcelany Stołowej „Lubiana”.