Wynajętym autem na wakacje. Uwaga na umowy i formalności

Z danych European Travel Commission wynika, że spośród wszystkich Europejczyków, w tym roku to właśnie Polacy planują wyjeżdżać za granicę najczęściej. Takie plany potwierdza prawie 8 na 10 pytanych. Samochodem do miejsca wypoczynku może wybrać się nawet co czwarty Polak wyjeżdżający na zagraniczne wakacje, czyli ponad 2,3 mln osób. W przypadku odsetka podróżujących samochodem to wskaźnik podobny do tego z roku 2019.

Na koniec 2021 roku łączna flota aut w wynajmie długoterminowym firm należących do Polskiego Związku Wynajmu i Leasingu Pojazdów (PZWLP) liczyła prawie 191 tys. aut. W rzeczywistości było ich więcej, bo część instytucji udostępniających tak pojazdy, nie należy do związku. W 2021 r. 86 tys. nowych osób zaczęło użytkować pojazdy w formule wynajmu długoterminowego. Ta branża pod względem liczebności łącznej floty udostępnianej klientom osiągnęła w 2021 r. wzrost o 6,9 proc. r/r.

Przyzwyczajamy się do faktu, że nie musimy mieć samochodu na własność, żeby użytkować go niemal bez ograniczeń. W rzeczywistości z pojazdem wynajętym jest to jeszcze wygodniejsze, bo to firma obsługująca kontrakt pilnuje terminów ubezpieczenia, przeglądów technicznych czy wymiany opon. Z pewnością coraz więcej osób będzie takim pojazdem wyjeżdżało na wakacje – mówi Tomasz Otto, dyrektor Departamentu Strategii i Marketingu odpowiedzialny za rozwój Automarket.pl.

Wynajętym samochodem za granicę?

Pytanie o wyjazd poza Polskę jest zasadne, bo samochód w wynajmie długoterminowym należy przez cały czas użytkowania do firmy leasingowej. Jednak wśród głównych korzyści wynikających z tej formy finansowania można wymienić uproszczone formalności i możliwość użytkowania auta jak własne. Wynajętym samochodem nie można wyjechać tylko do miejsc objętych konfliktem zbrojnym lub sankcjami gospodarczymi. Niestety, obecnie dotyczy to sąsiednich krajów, czyli Rosji, Ukrainy i Białorusi.

Wyjazd za granicę, poza kilkoma wyjątkami, jest zatem możliwy, po spełnieniu prostych warunków. Ekspert Automarket.pl wyjaśnia, że przede wszystkim należy mieć ze sobą pisemną zgodę firmy leasingowej na jazdę poza terytorium Polski. Takiego dokumentu wymaga wiele europejskich krajów. Trzeba go mieć przy sobie w razie kontroli drogowej, najlepiej na piśmie. Większość państw w Unii Europejskiej i tych poza nią, nie uznaje elektronicznej wersji.

Zasadą udostępniania samochodu w wynajmie długoterminowym jest maksymalne upraszczanie wszelkich formalności. Dotyczy to także tych, związanych z wyjazdem za granicę. W naszym przypadku wystarczy zgłosić chęć otrzymania takiego dokumentu w Centrum Obsługi Klienta. Zazwyczaj wynajmujący załatwiają to od razu przy podpisywaniu umowy, dzięki czemu nie muszą się martwić ograniczeniami przed wakacjami. W praktyce od maja przy podpisywaniu każdej umowy, od razu wydajemy też upoważnienie do wyjazdu za granicę. To oznacza mniej formalności. Upoważnienie przygotowujemy w kilku językach: m.in. angielskim, polskim czy węgierskim – mówi Tomasz Otto z Automarket.pl.

Taka formuła nie jest jednak powszechną rynkową normą. Każda firma leasingowa samodzielnie ustala zasady, na jakich przekazuje swoje auto wynajmującemu. W przypadku części z nich zgoda na zagraniczny wyjazd nie jest wydawana automatycznie przy podpisywaniu umowy, trzeba za każdym razem starać się o nią dodatkowo. Warto więc wcześniej sprawdzić, jak to jest w przypadku konkretnej umowy o wynajem.

Jak daleko możesz się wybrać na wakacje wynajętym autem ?
W przypadku użytkowania samochodu w formie wynajmu długoterminowego trzeba jednak pilnować ustalonego z firmą leasingową limitu kilometrów, który można przejechać w ciągu roku. Zazwyczaj to 20, 30 lub 40 tys. kilometrów. Uzgodniony limit może mieć szczególne znaczenie w przypadku dalekich wojaży zagranicznych.

Co robić w razie wypadku za granicą?

Jadąc na urlop za granicę warto wiedzieć, jak zachować się w razie kolizji lub stłuczki. Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych (PBUK) podaje, że każdego roku poza krajem dochodzi do kilkudziesięciu tysięcy zdarzeń drogowych z udziałem polskich kierowców. W tym kontekście trzeba pamiętać, że kupione w Polsce ubezpieczenie OC działa zarówno w kraju, jak i w państwach członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Kto wybiera się poza tak określone terytorium, musi mieć ze sobą tzw. Zieloną Kartę (jej kolor w lipcu ubiegłego roku zmienił się na biały) lub wykupić dodatkowe ubezpieczenie graniczne.

Niezależnie od miejsca pobytu postępowanie po wypadku lub kolizji jest identyczne. Należy złożyć oświadczenie o zdarzeniu drogowym, którego wzór w polskiej i angielskiej wersji można pobrać np. ze strony PBUK.

Odpowiedzi do poprawnego uzupełnienia oświadczenia o zdarzeniu drogowym

• 1. Pozyskanie danych sprawcy . Polski kierowca może być sprawcą lub poszkodowanym. W pierwszym przypadku musi podać drugiemu uczestnikowi wypadku swoje dane, a w drugim pozyskać je od niego. Potrzebne są: imię i nazwisko, adres oraz kraj pochodzenia sprawcy, marka, numer rejestracyjny i dane właściciela pojazdu, nazwa ubezpieczyciela oraz numer polisy.
• 2. Uzupełnienie informacji o kolizji/wypadku. W kolejnym kroku w oświadczeniu należy wpisać, co dokładnie się stało: kiedy doszło do zdarzenia, gdzie dokładnie miało ono miejsce (np. adres, współrzędne GPS), w jakich okolicznościach i jaki jest zakres powstałych uszkodzeń.
• 3. Wykonanie zdjęć. Fotografie to ważny dowód w procesie likwidacji szkód. Warto zrobić dokumentację zdjęciową, bo to ułatwi ubezpieczycielowi prawidłową ocenę zdarzenia.
• 4. Zgłoszenie szkody. Wypełnione i podpisane przez uczestników oświadczenie należy przekazać ubezpieczycielowi sprawcy. W przypadku własnego samochodu robi się to samodzielnie lub poprzez przedstawiciela zakładu ubezpieczeń w swoim kraju. W przypadku auta wynajmowanego można skorzystać z pomocy firmy leasingowej, do której należy auto. W Polsce informacje na ten temat można uzyskać w Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym lub w PBUK.

Jeśli w czasie uzupełniania formalności pojawią się jakieś trudności, np. problemy językowe, sprawca odmówi podpisania oświadczenia lub upiera się przy nieprawdziwej wersji wydarzeń – warto wezwać policję, która sporządzi notatkę ze zdarzenia. To ważny dowód, gdy staramy się o odszkodowanie – mówi Damian Andruszkiewicz z Compensy.

Zdaniem ubezpieczyciela po szkodzie najwięcej problemów powoduje… bariera językowa. Polscy kierowcy powszechnie mają za granicą trudności ze złożeniem szczegółowych wyjaśnień i prawidłowym wypełnieniem anglojęzycznego odpowiednika polskiego wspólnego oświadczenia o zdarzeniu drogowym. Bez tego likwidacja szkody jest utrudniona, a w skrajnych przypadkach niemożliwa.

Czasem pojawia się wątpliwość, do kogo należy zwracać się w razie kłopotów z autem w wynajmie długotermiowym? Wiele zależy tu od umowy z firmą, od której wynajmujemy samochód. Generalnie jednak organizacją usług pomocowych zajmuje się firma assistance. To profesjonalne podmioty zajmujące się pomocą w razie problemów, dlatego np. prowadzą centra alarmowe, które są czynne przez całą dobę, przez siedem dni w tygodniu przez cały rok. Zasady pomocy, zarówno dla właścicieli, jak i dla użytkowników w wynajmie długoterminowym są z reguły podobne. Z danych Mondial Assistance wynika, że najczęściej za granicą potrzebujemy pomocy na terenie Niemiec.

To 42% ogółu interwencji assistance komunikacyjnego. To wynika oczywiście w faktu, że do naszego zachodniego sąsiada najczęściej podróżujemy autem – komentuje Anna Radzicka-Hołoweńko z Mondial Assistance.

Około 9% interwencji zdarza się na terenie Francji. Na Chorwację i Holandię przypada po około 6% przypadków pomocy. Po 5% interwencji notowanych jest w takich krajach jak: Włochy, Austria czy Czechy. Na kolejnych pozycjach jest Belgia (3% interwencji) oraz Szwecja i Ukraina (po 2%).

W takich sytuacjach najczęściej wymagane jest holowanie pojazdu. Ta usługa organizowana jest w 61% wszystkich spraw assistance samochodowego zagranicą. W co piątej sprawie organizujemy podstawienie samochodu zastępczego, w kolejnych 10% spraw organizujemy inną formę transportu – np. pociąg lub samolot. Warto podkreślić, że w przypadku awarii czy wypadku klient najczęściej potrzebuje kilku serwisów. Może to być na przykład holowanie do warsztatu, organizacja i pokrycie kosztów hotelu dla kierowcy i pasażerów, a następnie organizacja i pokrycie kosztów odbioru pojazdu po naprawie – opisuje Anna Radzicka-Hołoweńko z Mondial Assistance.

Zdarzają się też takie prośby dotyczące dostarczenia paliwa, organizacji parkingu czy w skrajnych przypadkach złomowania samochodu. Możliwe jest też zorganizowanie kierowcy zastępczego, jeśli kierowca np. uległ wypadkowi lub zachorował i nie może wrócić samochodem. Ta ostatnia opcja jest szczególnie przydatna przy rodzinnych wyjazdach zagranicznych, kiedy np. tylko jedna osoba ma prawo jazdy.

Z jakiej pomocy w razie problemów z samochodem korzystaliśmy najczęściej?

• holowanie 61%
• pojazd zastępczy 21%
• kontynuacja podróży (pociąg/autobus/samolot) 10%
• naprawa na miejscu 7%
• hotel 5%
• parking 2%
• dostarczenie paliwa <1%
• kierowca zastępczy <1%
• pokrycie kosztów złomowania <1%
• holowanie przyczepy <1%

Źródło: Mondial Assistance, dane za 2021 r. Dane procentowe nie sumują się do 100%, gdyż w jednej sprawie klient może potrzebować kilku serwisów, np. holowanie plus hotel plus odbiór pojazdu po naprawie.