Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Dawniej czas Adwentu był czasem pokuty [ROZMOWA]

Joanna Surażyńska-Bączkowska
Z Teresą Preis z Centrum Kultury Kaszubskiej Strzelnica w Kościerzynie rozmawia Joanna Surażyńska-Bączkowska

Jak dawniej obchodzono adwent i Boże Narodzenie, jakie były tradycyjne zwyczaje na Kaszubach?
Dawniej czas Adwentu był czasem pokuty, dziś w liturgii podkreśla się już bardzie radość na oczekiwanie i przyjście Jezusa. Starsi Kaszubi z nostalgią wspominają spotkania w długie adwentowe wieczory, kiedy to całe rodziny, sąsiedzi i znajomi schodzili się, aby porozmawiać oraz wspólnie pośpiewać.Adwent wypełniał wiele dni grudnia (godnika). Był czasem odpoczynku po jesiennych pracach i obowiązywał zakaz wykonywania niektórych prac gospodarskich. Religijni Kaszubi przestrzegali też wstrzemięźliwości od wszelkich uciech. Cała rodzina śpiewała kolędy, gra w kaszubską Baśkę, skubanie pierza, przędzenie wełny, robótki na drutach. Już od początku adwentu , po kaszubskich domach chodziły dzieci z szopkami, przedstawiającymi drewnianą szopkę z figurkami Maryi, Józefa, Dzieciątka i innych figur, śpiewały kolędy, przedstawiały różne scenki, a gospodarze dzieci obdarowywali słodyczami lub dawali pieniądze.

A jak wyglądała sama Wigilia?
Tradycje bożonarodzeniowe na Kaszubach są bardzo bogate. Święta są czymś niepowtarzalnym, oczekiwanym, szczególnie dla dzieci. Wigilia Bożego Narodzenia była uważana za wieczór czarów i cudów.
W dniu Wigilii od świtu aż do zmierzchu sprzątało się dom i zagrodę, ubierało choinkę i przygotowywało wigilijny stół. Po kolacji śpiewano kolędy i czekano na Gwiózdkę ( Gwiazdora). Postać ta przynosiła radość, obdarowywała prezentami.
Większość tych tradycji jest nadal kultywowana w wielu kaszubskich domach. W wieczór wigilijny chodzili gwiżdze.
Dla dzieci najważniejszym wydarzeniem była wizyta Gwiazdora, którego odróżniano od św. Mikołaja przynoszącego podarki. Przeważnie pytał :"czy są tu grzeczne dzieci?, kazał też mówić pacierz i groził pydą (dyscypliną).

Które tradycje są kultywowane do dziś?

Strojenie choinki kulkami dawniej jabłuszkami, orzechami, łańcuszkami z różnokolorowej bibuły. Śpiewanie kolęd, pójście na pasterkę, zaczynającą się zawsze o północy.

Co to są kaszubskie gwiżdże i czego były symbolem?
Zgodnie ze zwyczajem panującym na Kaszubach kilkanaście dni przed świętami dom odwiedzał Gwiżdż (dzwonkami i gwizdaniem oznajmiał przybycie gwiazdki) i pytał gospodarza, czy zechcą przyjąć kolędników słowami"Chceta we gwiózdka widzec?"

Jakie były tradycyjne potrawy świąteczne na Kaszubach?
Po zachodzie słońca Kaszubi zasiadali do wspólnej kolacji. W skład kolacji wchodziły różne płody rolne jak groch, kapusta, fasola,
mak, grzyby, ziemniaki, śledzie i różne gatunki ryb, nie mogło zabraknąć kaszubskiego chleba. Jedną z najważniejszych potraw była brzadowa zupa z kluskami. Na stół kładziono trochę siana, a w kącie izby stawiano snop żyta - miał on przynieść dobrobyt do chaty. Od Wigilii aż do Trzech Króli nie wolno było prać, szyć ani prząść.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki