Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Urlop rodzicielski 2020. Kiedy można złożyć wniosek o urlop rodzicielski? Ile trwa i ile jest płatny urlop rodzicielski [02.01.2020 r.]

Katarzyna Piojda
Katarzyna Piojda
Kto zamierza pójść na urlop rodzicielski musi złożyć u pracodawcy pisemny wniosek.
Kto zamierza pójść na urlop rodzicielski musi złożyć u pracodawcy pisemny wniosek. 123RF
Urlop rodzicielski to jeden z kilku urlopów przysługujących młodym rodzicom. Stanowi on swoiste przedłużenie urlopu macierzyńskiego, z którego rodzic korzysta po narodzinach dziecka (lub gdy opiekunowie adoptują dziecko).

Urlop rodzicielski następuje bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Może z niego skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka. Do urlopu rodzicielskiego ma prawo każdy rodzic, zatrudniony na umowę o pracę. Po urlopie macierzyńskim (lub po urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego), zarówno mama, jak i ojciec dziecka mają prawo do urlopu rodzicielskiego, który trwa 32 tygodnie, gdy podczas jednego porodu urodzi się jedno dziecko (albo 34 tygodnie, jeżeli przyjdzie na świat dwoje lub więcej dzieci – nie ma tutaj znaczenia, czy są to bliźnięta, czy np. czworaczki).

Urlop rodzicielski podobnie, jak urlop macierzyński, przysługuje również w przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie. Jeżeli rodzice biologiczni lub adopcyjni zdecydują się na cały urlop macierzyński i od razu po nim na wykorzystanie maksymalnego wymiaru urlopu rodzicielskiego, z maluchem spędzą rok w domu. W przepisach nie ma określenia, jak roczny urlop dla rodziców, natomiast w praktyce taki właśnie występuje: jako połączenie macierzyńskiego i rodzicielskiego.

Ile jest płatny urlop rodzicielski

Pracownik przebywający na urlopie rodzicielskim nie zostaje pozbawiony środków do życia. Podczas urlopu osoba uprawniona otrzymuje zasiłek macierzyński (w prawie nie występuje takie pojęcie, jak zasiłek rodzicielski). Podstawą wymiaru zasiłku macierzyńskiego jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie z 12 ostatnich miesięcy poprzedzających urodzenie dziecka.

Warto przeczytać:

Przez pierwsze sześć tygodni rodzic na urlopie rodzicielskim dostaje 100 procent podstawy zasiłku, natomiast przez pozostałą część urlopu - 60 procent podstawy zasiłku. Gdy zainteresowany zdecyduje się wykorzystać cały urlop rodzicielski bez przerw od razu po urlopie macierzyńskim i powiadomi o tym swojego pracodawcę, to przez cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego otrzyma 80 procent podstawy zasiłku. To zatem tak, jakby rodzic na urlopie rodzicielskim otrzymywał 80 procent swojej normalnej pensji.

Urlop rodzicielski dla ojca

Urlop rodzicielski to nie tylko przywilej matki. Nie jest też tak, że raz dzieckiem opiekuje się matka, a raz ojciec. Mogą wspólnie zajmować się nim.

- Rodzice mogą jednocześnie korzystać z urlopu rodzicielskiego. W takim przypadku oboje pozostają w domu z dzieckiem przez 16 tygodni. Matka i ojciec dziecka mogą również podzielić urlop między siebie. Z urlopu rodzicielskiego mają prawo skorzystać jednorazowo lub w nie więcej niż czterech częściach, lecz nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat – mówi Krystyna Michałek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Przykład: jeśli dziecko urodziło się w październiku 2016 roku, jego matka lub ojciec mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego nie później niż do grudnia 2023 roku.

Urlop rodzicielski – ochrona pracownika

Pracownik korzystający z urlopu rodzicielskiego nie musi obawiać się zwolnienia po powrocie do pracy. Jest chroniony prawem. Szef musi zapewnić pracownikowi wracającemu z urlopu rodzicielskiego zatrudnienie na dotychczasowym stanowisku. Niekiedy nie jest to możliwe, bo przykładowo podczas długiej nieobecności nastąpiła reorganizacja w firmie i fizycznie nie ma już stanowiska, które wcześniej zajmował tenże pracownik. W takiej sytuacji szef musi zapewnić powracającemu pracownikowi zatrudnienie na stanowisku równorzędnym z dotychczas zajmowanym albo na innym stanowisku, odpowiadającym kwalifikacjom zawodowym tego pracownika. Wynagrodzenie takiego pracownika musi wynosić tyle samo, ile wynosiło przed przejściem na urlop.

Praca na urlopie rodzicielskim

Można łączyć urlop rodzicielski z pracą zawodową. Kodeks pracy zezwala na pracę u tego samego pracodawcy u którego rodzic jest zatrudniony na umowę o pracę. W takiej sytuacji praca podczas urlopu rodzicielskiego jest możliwa maksymalnie na pół etatu. Nie można więc podjąć pracy przykładowo na 3/4 etatu czy na pełen etat u dotychczasowego pracodawcy. W przypadku pracy w innej firmie nie ma żadnych ograniczeń. Osoba przebywająca na urlopie rodzicielskim może bez przeszkód zostać zatrudniona u innego pracodawcy (z prawem do dalszego pobierania zasiłku macierzyńskiego).

Wyciszone gabinety, kawiarnie, kanapy, bieżnie, pokoje gier czy nawet strefy do medytacji. To tylko niektóre z elementów wyróżniających najlepiej zaaranżowane biura w Polsce. W erze rynku pracownika coraz więcej firm inwestuje w przestrzeń biurową. Firma CBRE zorganizowała konkurs OFFICE SUPERSTAR 2019, w którym przyznano nagrody w 15 kategoriach. Zobaczcie biura, w których aż chce się pracować!

Biura, w których aż chce się pracować. Zobacz najlepsze miej...

Rodzic przebywający na urlopie rodzicielskim może z kolei bez żadnych przeszkód pracować na umowę cywilnoprawną (ta podlega pod przepisy Kodeksu cywilnego, a nie, jak jest w przypadku umowy o pracę, podlegającej pod Kodeks pracy).

Jeżeli pracownik wykonuje pracę w oparciu o np. umowę zlecenie u tego samego pracodawcy, u którego jest jednocześnie zatrudniony na etat, musi zwrócić uwagę na pewien fakt. Skoro wykonuje zupełnie te same obowiązki służbowe, jakie powierzono mu gdy był pełnoetatowym pracownikiem, to może to zostać uznane jako naruszenie przepisów Kodeksu pracy. To dlatego, że umowa cywilnoprawna (korzystniejsza z punktu widzenia pracodawcy, bo generująca mu niższe koszty) nie może nosić znamion umowy o pracę. Chodzi m.in. o rodzaj pracy, miejsce jej wykonywania i porę pracy.

Gdy charakter pracy wskazuje, że pracownik wykonuje pracę na etat, chociaż szef podpisał z nim umowę zlecenie, to w razie kontroli inspekcji pracy, inspektorzy mogą nakazać pracodawcy zmianę umowy pracownika właśnie na umowę o pracę.

Rezygnacja z urlopu rodzicielskiego

Matka czy ojciec mają możliwość zrezygnowania z urlopu rodzicielskiego. Mogą ponadto zrezygnować z części tego urlopu, o ile już nam nim przebywają, ale jednak zmieniają zdanie i teraz dochodzą do wniosku, że nie wykorzystają całego długiego wolnego. Przerwanie urlopu rodzicielskiego jest dozwolone. Tyle, że pracownik ma szansę zrezygnować z tego wolnego i wrócić do pracy, uzyskując wcześniej zgodę pracodawcy na skrócenie urlopu rodzicielskiego. Firma zorganizowała sobie bowiem pracę na czas nieobecności pracownika i jeśli okazuje się, że teraz on wraca, pracodawca musi znowu dokonać organizacji pracy, już z uwzględnieniem pracownika.

Urlop rodzicielski – kiedy złożyć wniosek

Kto zamierza pójść na urlop rodzicielski musi złożyć pisemny wniosek o udzielenie urlopu. Należy to zrobić nie później niż w ciągu 21 dni po narodzinach dziecka. Każdy wniosek jest prośbą, lecz w przypadku urlopu rodzicielskiego jest to prośba nie do odrzucenia przez szefostwo. To znaczy: pracodawca musi zgodzić się na udzielenie urlopu rodzicielskiego swojemu pracownikowi, ponieważ obligują go do tego przepisy.

Warto przeczytać:

Urlop rodzicielski – wzór wniosku

Nie istnieje jeden powszechnie obowiązujący wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego. We wniosku muszą się jednak znaleźć następujące informacje:

  • miejscowość i data,
  • imię i nazwisko pracownika (wnioskodawcy) wraz z adresem zamieszkania,
  • nazwa i adres pracodawcy,
  • prośba „Zgodnie z art. 182 Kodeksu pracy wnioskuję o udzielenie przysługującego mi urlopu rodzicielskiego na dziecko … (tutaj należy podać imię i nazwisko dziecka), urodzonego… (data urodzenia dziecka). Proszę o udzielenie mi urlopu rodzicielskiego w wymiarze … (liczba tygodni), począwszy od … (data planowanego rozpoczęcia urlopu rodzicielskiego) do … (data zakończenia tego wolnego)”,
  • wskazanie, czy w okresie, gdy pracownik wnioskodawca będzie przebywał na urlopie rodzicielskim, drugi rodzic dziecka także będzie z tego urlopu korzystał, czy nie, a jeśli tak, to w jakim terminie,
  • własnoręczny podpis pracownika.

W wypadku, gdy pracownik składa wniosek o wykorzystanie kolejnej części urlopu rodzicielskiego, musi on wskazać w tym wniosku ile tygodni już wykorzystał. Każda część urlopu rodzicielskiego wymaga złożenia osobnego wniosku.

Firma Randstad sprawdziła w których branżach Polacy najczęściej zmieniają stanowiska (np: awansują, przechodzą do innego działu itp.). Wyniki badania mogą zaskakiwać. W niektórych branżach stanowisko zmienia co trzeci lub co czwarty pracownik.

14 branż, w których Polacy najczęściej awansują. Gdzie masz ...

Urlop macierzyński a urlop rodzicielski - różnice

Urlop macierzyński i rodzicielski nie są tożsame. Pierwszy trzeba – przynajmniej w pewnej części – wykorzystać, zaś drugi jest urlopem dobrowolnym. Rodzice dziecka decydują czy skorzystają z tego wolnego. Jeżeli tak, to równie dobrowolne jest to czy skorzystają z urlopu rodzicielskiego w całości, czy w części. Druga różnica: urlop macierzyński został skonstruowany przede wszystkim z myślą o mamie, natomiast urlop rodzicielskie to prawo z którego korzystać mogą tak samo matka, jak i ojciec.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Urlop rodzicielski 2020. Kiedy można złożyć wniosek o urlop rodzicielski? Ile trwa i ile jest płatny urlop rodzicielski [02.01.2020 r.] - Strefa Biznesu

Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki