Uchwała krajobrazowa w Malborku rodzi się w bólach od ponad 6 lat. W walce z reklamą na ulicach miasto chce skorzystać z gotowych standardów

Pewnie nie wszystkim przeszkadza chaos reklamowy w Malborku. Ale część mieszkańców chciałaby, aby udało się wyeliminować z krajobrazu miasta zbyt rzucające się w oczy szyldy, banery czy billboardy. Niektóre wiszą zapomniane, brudne, podarte przez wiatr. Regularnie upomina się o ich usunięcie m.in. radna Bożena Piątkowska, składająca interpelacje do burmistrza.

Co ciekawe, uchwała intencyjna w sprawie przygotowania zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane została przez Radę Miasta Malborka przyjęta w październiku 2016 r.
Co przez ten czas zrobiły władze miasta w tej sprawie? Miały na to ponad 6 lat, dokładnie 2310 dni. Być może nie ma wielkiej społecznej presji, by uporządkować sytuację. Ale gdy przed laty magistrat przeprowadził ankietę wśród malborczyków, to ze 185 osób, które wzięły w niej udział, 156 opowiedziało się za wprowadzeniem lokalnych regulacji, dzięki których reklamy przestałyby dominować w miejskiej przestrzeni.

PRZECZYTAJ TEŻ: Malbork. Uchwała krajobrazowa powstaje od pięciu lat. Dlaczego zasady walki z "reklamozą" to taki duży problem?

Burmistrz Marek Charzewski trzyma wydrukowane Metropolitalne Standardy Krajobrazowe. To liczący 17 stron zbiór rekomendacji.

- To obszerny materiał, sam go analizuję – mówi włodarz.

To drogowskaz dla tych miast, które nie chcą, by na widoku były głównie reklamy.

- Jesteśmy coraz bliżej uporządkowania chaosu reklamowego w metropolitalnych miastach i gminach. Przykłady Gdańska i Sopotu udowodniły, że jest to możliwe – z wiarą przyznaje Michał Glaser, prezes Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot we wstępie do publikacji. - Nie jest to droga łatwa, ale wierzę, że Metropolitalne Standardy Krajobrazowe pomogą Państwu przejść przez cały proces prac nad uchwałami krajobrazowymi sprawnie i efektywnie.

Dokument to efekt dwuletnich prac przedstawicieli Gdańska, Sopotu, Gdyni, Tczewa, Władysławowa, Wejherowa, Pelplina, Rumi, Krynicy Morskiej, Pruszcza Gdańskiego, Żukowa, Malborka, Pucka, Lęborka oraz Kolbud, Szemudu i Luzina.
Nie jest to wzorcowa uchwała, którą można zaadaptować, raczej spisem podstawowych zasad, które można dopasować do lokalnych potrzeb.

Samych definicji, które mogą mieć zastosowanie w odniesieniu do reklam w miejskim krajobrazie, jest aż 61.
Oto, co m.in. zawierają te metropolitalne wskazówki:

• zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane;
• zasady i warunki sytuowania szyldów, gabaryty oraz liczbę szyldów, które mogą być umieszczone na danej nieruchomości przez podmiot prowadzący na niej działalność;
• warunki i termin dostosowania istniejących w dniu jej wejścia w życie obiektów małej architektury, ogrodzeń oraz tablic reklamowych i urządzeń reklamowych do zakazów, zasad i warunków w niej określonych;
• zakazy sytuowania ogrodzeń oraz tablic reklamowych i urządzeń reklamowych, z wyłączeniem szyldów.

Rekomendacje będzie można ująć w projekcie Rady Miasta Malborka. Ale nie będzie to zwykłe „kopiuj-wklej”, bo przyjęcie tego lokalnego prawa trzeba dokładnie przedyskutować.

- To proces wymagający szerokich konsultacji społecznych, przy których możemy korzystać z metropolitalnych standardów. To potrwa, każda uchwała krajobrazowa wcześniej była konsultowana z mieszkańcami, z przedsiębiorcami, z różnymi innym grupami społecznymi. Pewnie wszystkich to prawo nie zadowoli, ale wpłynie na mniejsze zaśmiecanie krajobrazu przez reklamy, a z drugiej strony, wskaże dopuszczalne sposoby oznaczenia miejsc, gdzie prowadzona jest działalność gospodarcza – mówi Marek Charzewski.

Czy jest szansa, że kiedyś zniknie „reklamoza” i „szyldoza”, jak mówią krytycy tego, co widać na ulicach?
- Rozpoczniemy prace. Miasta, które podjęły uchwały krajobrazowe dość długo się do tego przygotowywały. Będziemy się uczyć na ich błędach - przyznaje burmistrz.

Warto też pamiętać, że te nowe rozwiązania mogą budzić opór ze strony firm reklamowych, a nawet lokalnego biznesu, któremu mogą nie spodobać się sztywne ramy dotyczące informacji wizualnej.

- Chcemy, by proces konsultacji społecznych był jak najszerszy. Jeśli mieszkańcy mają na nas krzyczeć, lepiej niech robią to na tym etapie niż po przyjęciu uchwały – podkreśla Marek Charzewski.

Na przykład w Sopocie od kwietnia 2022 r. nie ma już billboardów reklamowych. To właśnie efekt działania uchwały krajobrazowej. Cały proces usuwania wielkoformatowych nośników trwał od października 2019 r. Z miasta zniknęło też ponad tysiąc mniejszych reklam. Sukcesami regularnie chwali się również Gdańsk.

Zielone światło do podjęcia takich działań dała lokalnym władzom ustawa z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, czyli tzw. ustawa krajobrazowa.