Transport morski generatorem rozwoju gospodarki

Port Gdynia, jako port uniwersalny, specjalizujący się w obsłudze ładunków drobnicowych, w tym głównie zjednostkowanych, przewożonych w kontenerach i w systemie ro-ro, nieprzerwanie od rozpoczęcia światowej pandemii funkcjonuje bez zakłóceń, odnotowując wzrosty przeładunków w porównaniu do roku 2019. Jako port o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej jest najbardziej sprawną granicą Państwa Polskiego, zapewniającą ciągłość dostaw i utrzymanie łańcuchów logistycznych, także w lockdownie.

W czasie, gdy praktycznie całkowicie wstrzymany został ruch lotniczy, kolejowy, a ruch drogowy odbywał się z bardzo dużymi utrudnieniami, porty morskie działały w pełni wydajnie. To wskazuje na kluczową rolę portów morskich w funkcjonowaniu gospodarki. Warto też podkreślić to, na co zwracał już uwagę Eugeniusz Kwiatkowski – mała granica przebiegająca przez Port w Gdyni jest w istocie granicą z całym światem, bowiem tylko od naszej przedsiębiorczości zależy, jak dużo ładunków i w jaki rejon świata chcemy wysłać, a do większości krajów świata można przecież wysłać transport bezpośrednio drogą morską.

- Polska bez własnego wybrzeża morskiego i bez własnej floty nie będzie nigdy ani zjednoczona, ani niepodległa, ani samodzielna gospodarczo i politycznie, ani szanowana w wielkiej rodzinie państw i narodów, ani zdolna do zabezpieczenia warunków bytu, pracy postępu i dobrobytu swym obywatelom powiedział w 1930 r. Eugeniusz Kwiatkowski, budowniczy Portu i Miasta Gdynia.

Stopień tzw. konteneryzacji społeczeństwa (czyli liczba kontenerów w przeliczeniu na 100 mieszkańców) w Polsce jest nadal jednym z najniższych w Europie. To ogromny potencjał do wykorzystania. Tendencja w światowym shippingu wskazuje na konieczność wykorzystywania coraz większych statków, w celu optymalizacji kosztów obsługi ładunków. Największy potencjał tkwi w dużych, głębokowodnych terminalach. Port Gdynia ma idealne położenie w kontekście transportu morskiego, będąc istotnym węzłem europejskich sieci transportowych, zarówno w obszarze transportu morskiego jak i lądowego. Inicjatywa Trójmorza, której Port Gdynia jest ważnym komponentem, to jeden z najważniejszych projektów transportowych z punktu widzenia portów nad Bałtykiem, Adriatykiem i Morzem Czarnym. To właśnie dlatego Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA realizuje inwestycję Port Zewnętrzny.
Rozwój portów morskich w coraz większym stopniu związany jest z potencjałem transportu intermodalnego, który w najbliższych latach stanie się priorytetową gałęzią przewozu towarów zarówno w Polsce, jak i w Europie. Wiąże się to nie tylko z inwestycjami w infrastrukturę portową, ale także drogową i kolejową.

W Porcie Gdynia realizowana jest inwestycja PKP Polskich Linii Kolejowych S.A., która zwiększy sprawność kolejowych przewozów oraz ilość transportowanych ładunków, dając możliwość obsługi całych składów kolejowych o długości 740 m i obciążeniu 221 kN na oś. Istotnym elementem tej inwestycji wartej 1,53 mld zł netto, jest zabezpieczenie rezerwy pod strategiczną inwestycję Port Zewnętrzny.

Ponadto rosnący wolumen przeładunków sprawia, że konieczna jest budowa zaplecza logistycznego, która usprawni transport do i z portów morskich. Ważną kwestią jest rozwinięcie w Polsce idei „suchych portów” czyli terminali przeładunkowych, które będzie bramą lądową dla portów. Terminale przeładunkowe zlokalizowane w głębi lądu stanowią zaplecze magazynowo – logistyczne, dzięki temu odciążają terminale morskie oraz stanowią ważny komponent przejmowania ładunków z różnych szlaków transportowych, zarówno w układzie północ- południe jaki wchód- zachód. Przeniesienie części zadań przeładunkowych i składowania jednostek intermodalnych poza port morski pozwala zwiększyć jego możliwości operacyjne. Terminale morskie mogą wówczas przyjmować więcej statków, skupiając się na swoim core business - przeładunkach między transportem morskim a lądowym. Jest to duże usprawnienie transportu pomiędzy portami morskimi a pozostałą częścią kraju. W tej koncepcji powołano w 28 lipca br Port Gdynia Spółkę celową „Terminal Intermodalny Bydgoszcz Emilianowo”. To realizacja zawartego w 2019 r. porozumienia, którego sygnatariuszami byli PKP, Zarząd Morskiego Portu Gdynia, PKP Cargo, Bydgoski Park Przemysłowo-Technologiczny, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, gmina Nowa Wieś Wielka i wojewoda kujawsko-pomorski. Ta aktywność wpisuje się w Strategię Rozwoju Portu do 2027 roku, która zakłada zwiększenie udziału transportu kolejowego w obsłudze towarów obsługiwanych przez Port Gdynia.

Stały wzrost przeładunków i dobre prognozy na kolejne lata stanowią mocny argument za rozwijaniem gdyńskiego portu. Dynamika wzrostu przeładunków za okres styczeń– październik w 2020 roku w stosunku do 2019 roku, pomimo światowej pandemii, jest wysoce zaskakująca. Port Gdynia uzyskał wzrost o 1,6% w stosunku do roku 2019, a porównując październik 2020 do 2019 roku dynamika wzrostu była na poziomie 16,7%. Przez 10 miesięcy przeładowano 4391,8 tys. ton zboża, co oznacza większy wynik niż za cały rok 2019 (3220,5 tys. ton).

Rekordowe inwestycje, w tym trwająca budowa Publicznego Terminala Promowego, nowa obrotnica, przebudowa nabrzeży oraz pogłębienie akwenów portowych to kluczowe elementy rozwoju gdyńskiego portu. Są to inwestycje o ogromnym znaczeniu nie tylko w ujęciu lokalnym, ale stanowią wartość dla Polski i transeuropejskich sieci transportowych.
Budujemy dla pokoleń

W ciągu ostatnich 3 lat inwestycje zrealizowane lub rozpoczęte w Porcie Gdynia opiewają na kwotę ponad 1 mld zł. Strategiczną inwestycją jest Port Zewnętrzny. Budowa głębokowodnego terminalu kontenerowego na zalądowionym obszarze morskim, to dziś już mocno przemyślany projekt, który wchodzi w kluczową fazę. W listopadzie Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. formalnie uruchomił procedurę na wybór partnera prywatnego dla projektu „Budowa Portu Zewnętrznego w Porcie Gdynia”. Będzie to pirs o powierzchni 151 ha, z długością nabrzeży ponad 2 km, wychodzącego z przedłużenia historycznego Nabrzeża Śląskiego i Nabrzeża im. Tadeusza Wendy. Planowana inwestycja powiększy roczny wpływ do budżetu państwa od 3- 4 mld złotych w każdym roku prowadzonej działalności. Port Zewnętrzny stanie się miejscem pracy dla co najmniej kilkudziesięciu firm wykonawczych i podwykonawczych podczas jego budowy- co najmniej kilkaset miejsc pracy bezpośrednio przy budowie nowej części portu. W okresie eksploatacji to co najmniej 700 nowych miejsc pracy na samym terminalu oraz ponad 4200 w otoczeniu branżowym.

- Pamiętając o dawnych sukcesach i doceniając dotychczasowe osiągnięcia Portu Gdynia musimy patrzeć w przyszłość, stąd śmiała wizja budowy Portu Zewnętrznego, będącego projektem na miarę inicjatyw inż. Tadeusza Wendy i Eugeniusza Kwiatkowskiego sprzed blisko stu laty – realizacja kolejnych ogromnych przedsięwzięć jest niezbędna do dalszego rozwoju i pełnego wykorzystania potencjału Portu Gdynia i jego rozbudowy z myślą o następnych pokoleniach - mówi Adam Meller, prezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia SA.