Tiegenhof retro. Miasto rozwijało się nad rzeką. Nowy Dwór Gdański przed laty [Archiwalne zdjęcia]

Najstarsza nazwa rzeki - Tuja - pojawiająca się w 1247 roku jest pochodzenia pruskiego. Tuga pochodzi od skrzyżowania tej nazwy z niemiecką Tiege i pojawia się w XIX wieku. W 1593 roku miasto Nowy Staw otrzymało przywilej wyłączności eksploatacji drogi wodnej Świętej i Tugi wraz z prawem usuwania przeszkód wodnych.

Już wtedy transportowano droga wodną (a zimą po lodzie) miejscowe produkty do Gdańska, Elbląga i Królewca.

W 1865 roku uregulowano rzekę powyżej Nowego Dworu Gdańskiego, a w latach 1893 - 1896 pozostałe odcinki.
W latach 1845 - 1920 dolny odcinek rzeki był częścią Kanału Wiślano-Zalewowego, który pełnił rolę transportową w zastępstwie zamulonej wówczas Szkarpawy.

Brunhildą do Kahlberg

W czasach Tiegenhof atrakcją były kursy statków po Tudze. Statek był przez wieki bardzo dogodnym środkiem transportu na Żuławach. Z przystani położonej obok gospody Zum Tannenbaum można było popłynąć do Gdańska. W niedzielę urządzano wycieczki Brunhilde - tak nazywał się statek, który kursował wówczas do Kahlberg (Krynica Morska).

Tradycje wioślarskie w Tiegenhof

Ciekawą tradycję posiadało towarzystwo wioślarskie Ruder - Verein Tiegenhof (RVT ), które powstało w roku 1920 (lub 1921) Pierwsze regaty wyścigowe odbyły się w 1922 na rzece Linawie. Szkolny klub wioślarski istniał także przy nowodworskim gimnazjum.

Rozwój miasta wokół rzeki

W okresie międzywojenny miasteczko rozwijało się dzięki swojemu położeniu nad rzeką. Po przejściu wielkiego kryzysu lat dwudziestych wzrasta wielkość handlu zbożem, o czym świadczy ilość wypływających barek po 1928 r z Tiegenhof. Niezły interes stanowiło prowadzenie hoteli i zajazdów wybudowanych w pobliżu rzeki. W mieście działały dwa tartaki, do których drewno, sprowadzane z Polski, dostarczano rzeką. Nad Tugą pobudowano spichlerze do przechowywania zboża. Nad rzeką była również cukrownia i młyn.

Swój dynamiczny rozwój w okresie międzywojennym miasteczko zawdzięcza właśnie swojemu położeniu na Tuga oraz umiejętnemu wykorzystaniu i eksploatacji rzeki jako arterii komunikacyjnej o znaczeniu gospodarczym i rekreacyjnym.

źródło: Tiegenhof / Nowy Dwór Gdański - Marek Opitz, Grzegorz Gola
Tuga - królowa rzek żuławskich, Klub Nowodworski

Przegląd najważniejszych wydarzeń ostatnich dni: