Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Tajemnice Biskupiej Górki: Wojsko na kaflach

Grażyna Antoniewicz
Fotografia grenadiera, którą prezentujemy wykonano w Atelier Gottheil & Sohn Danzig (fot. z kolekcji Władysława Żuchowskiego).
Fotografia grenadiera, którą prezentujemy wykonano w Atelier Gottheil & Sohn Danzig (fot. z kolekcji Władysława Żuchowskiego).
Kamień węgielny pod budowę schroniska dla narodowo-socjalistycznej niemieckiej młodzieży położono pod koniec lipca 1938 roku. Uroczystości towarzyszył skandal. Proboszcz sąsiadującego z Biskupią Górką rzymskokatolickiego kościoła Chrystusa Króla zgłosił, że kamień, którego użyli Niemcy jako węgielny, został skradziony z posesji świątyni.

Kamień, którego użyli Niemcy jako węgielny, został skradziony z posesji świątyni, gdzie za chwilę miał posłużyć również jako kamień węgielny. Kościół bowiem właśnie zaczynał się rozbudowywać.
Niemcy protestem proboszcza się nie przejęli i po uroczystości prace ruszyły błyskawicznie.

Schronisko Młodzieżowe im. Pawła Beneke było gotowe po ośmiu miesiącach - w marcu 1939 roku. Zbudowano je na 500 miejsc. Podczas wojny były tu magazyny żywnościowe. Obiekt nie uległ zniszczeniu podczas szturmu sowieckiego na Gdańsk w marcu 1945 roku, gdyż ponoć z tego miejsca generał armii Paweł Batow, dowódca 65 Frontu Białoruskiego, obserwował walki. Niektórzy sądzą jednak, że dowodził czerwonoarmistami z Góry Gradowej. Od 1957 roku schronisko przejęła Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej. Policja zarządza nim do dziś.

Cennym zabytkiem w schronisku jest wspaniały piec kaflowy. Znajduje się na nim, bagatela, 101 rysunków. Jest panorama Gdańska, widziana z Biskupiej Górki, Wieża Więzienna, częściowo zasłonięta przez Bramę Wyżynną, i fragment zwieńczenia Katowni. Jest też napis: "Die Kacheln Dieses Ofens Sollen Euch Etwäs Erzahlen vom Wehrhaften Danzig in alter und neuer Zeit" ("Kafle tego pieca powinny wam trochę opowiedzieć o obronności Gdańska w starych i nowych czasach"). Ich wymowa pozwala sądzić, że stanowiły pretekst do gawęd historycznych dla młodzieży - w duchu niemieckiego nacjonalizmu.

U boku Krzyżaków

Na jednym z kafli podziwiamy średniowieczny miecz, na innych widnieją podobizny krzyżackich rycerzy na koniach, przy czym jeden rysunek jest opatrzony datą 1410 i podpisem: "Gdańszczanie razem z Krzyżakami walczyli przeciw Polakom" (to akurat jest prawdą).

Są również najbardziej "gdańskie" formacje wojskowe. Według ilustratora, były to m.in. Regiment Grenadierów, 1 i 2 Regiment Huzarów Gwardii, 17 Zachodniopruski Batalion Taborowy czy Wolny Korpus von Krockowa. Poza przedstawieniami umundurowanych postaci, na wielu kaflach umieszczono elementy wojskowego wyposażenia, np. zbroje turniejowe, sztandary, pistolety, czapki żandarmerii, pułkowe instrumenty muzyczne itd.

Są też kafle poświęcone formacjom zmilitaryzowanym z okresu Wolnego Miasta Gdańska. Kilka historycznych już płytek znajdziemy też na ścianie wieży schroniska. Jest na nich na przykład hełm gdańskich grenadierów. Pułk ten stacjonował w Gdańsku od 1818 roku (Ostpreussisches Grenadier - Regiment nr 5). Fotografię grenadiera, którą prezentujemy poniżej, wykonano w Atelier Gottheil & Sohn Danzig (fot. z kolekcji Władysława Żuchowskiego).

Wieża schroniska, choć położona tak blisko centrum Gdańska, nadal pozostaje obiektem nieznanym. A szkoda, bo byłaby sporą atrakcją turystyczną.

Biskupia Górka czeka na swoją szansę. Czytaj więcej!

Kiedy Biskupia Górka doczeka się rewitalizacji?

Możesz wiedzieć więcej!Zarejestruj się i czytaj wybrane artykuły Dziennika Bałtyckiego www.dziennikbaltycki.pl/piano

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki