Sztum: Piłsudski nie może być patronem ulicy w mieście

Decyzję taką podjęto podczas środowej sesji Rady Miasta. Z legendarnym marszałkiem zwyciężyła ulica Spokojna.

- To, co się stało w środę, to żenujący spektakl i szok - mówi Romuald Byczkowski ze Stowarzyszenia Samorządne Powiśle. - Byłem zaskoczony argumentacją negującą nadanie ulicy imienia Marszałka. Dowiedzieliśmy się bowiem, że mieszkańcy mogą czuć pewien dyskomfort, bo Marszałek jest postacią budzącą kontrowersje. Jeśli pójdziemy w tym kierunku, to może okazać się, że nasi bohaterowie narodowi, twórcy niepodległego państwa polskiego zostaną uznani za pomyłkę historii - dodaje Byczkowski.

A wszystko zaczęło się niewinnie. Sztumscy radni otrzymali projekt uchwały dotyczącej nadania imienia ulicy, przedłużenia istniejącej już ul. Kopernika. Powstają tam bloki mieszkalne, w których już w październiku mają zamieszkać pierwsi sztumianie.

- Wystąpiłem z wnioskiem formalnym, aby ulicy nadać imię Marszałka Józefa Piłsudskiego - mówi Adam Kaszubski, radny. - Uważam, że byłby to nasz hołd dla twórcy niepodległego państwa polskiego.
Wniosek Kaszubskiego poparł także radny Arkadiusz Dzikowski. Argumentował, iż to ważna postać, a zasług Marszałka dla Polski nie sposób ocenić. Zaprotestowali radni lewicy.

- Mieszkańcy mogą czuć się niekomfortowo, gdyż postać Józefa Piłsudskiego budzi pewne kontrowersje - argumentowali radni Krzysztof Ciosek i Kazimierz Barański. - Chodzi między innymi o przewrót majowy. Historia jest zmienna i może zweryfikować dokonania Marszałka. Dlatego proponujemy nadanie ulicy nazwy Spokojna.

- Jako przedstawiciel mieszkańców chciałbym zaproponować nadanie nazwy ulicy Akacjowa - włączył się do dyskusji Józef Kania. - Mamy nawet zapewnienie, iż zostaną tam posadzone krzewy akacjowe.
Debata zeszła na alergiczne i pyłkogenne właściwości tych krzewów. Ostatecznie radni zaproponowali przerwę w obradach, po której odbyło się głosowanie. Stosunkiem głosów 7 do 6, przy jednym się wstrzymującym, wygrała Spokojna.

Na tle innych pomorskich miast Sztum jest wyjątkiem. Tylko w Gdańsku imieniem Marszałka nazwano plac i stocznię, a 11 listopada społeczny komitet, wspierany przez władze miasta, zamierza wmurować tablicę pamiątkową obok bramy aresztu, gdzie więziony był Piłsudski. Ulice, place i aleje noszące jego imię znajdują się m.in. w Kartuzach, Kościerzynie, Chojnicach, Bytowie, Malborku, Tczewie, Pelplinie.

- Gdynia przywróciła nazwę al. Piłsudskiego w 1990 r. i nigdy nie budziło to żadnych kontrowersji - mówi Joanna Grajter, rzecznik gdyńskiego magistratu. - Wręcz przeciwnie, często spontanicznie składane są kwiaty pod tablicą poświęconą Marszałkowi. Podczas corocznej Parady Niepodległości gdynianie najchętniej fotografują się z aktorem, wcielającym się w postać "Dziadka".
Dla wielu mieszkańców Sztumu środowy spór o nadanie imienia ulicy był farsą. - Przytaczane argumenty są po prostu niedorzeczne - mówią. - Dyskusja była prześmieszna. Zaczniemy chyba chodzić na sesje regularnie, bo to doskonała rozrywka.

Od czwartkowego ranka rozdzwoniły się telefony radnych. Sztumianie chcą wiedzieć, czym Marszałek zraził do siebie rajców. W odpowiedzi słyszą, że wiele lat temu - trudno już dociec kiedy to było, bo nie zachowały się żadne pisemne ślady - sztumscy radni porozumieli się w sprawie nazewnictwa ulic. Mieli wówczas ustalić, że patronami będą postaci niebudzące żadnych kontrowersji. Stąd w mieście nie ma ulic, których patronami byliby np. działacze PRL-owskiej Polski, jak i ulic generałów Armii Krajowej czy dowódców Powstania Warszawskiego. Nie będzie też ul. Józefa Piłsudskiego.

Wyjątkowa ignorancja

Z dr. Piotrem Niwińskim, historykiem i politologiem z Uniwersytetu Gdańskiego, rozmawia Dorota Abramowicz.
Dlaczego radni ze Sztumu mogli uznać Józefa Piłsudskiego za postać kontrowersyjną, a przez to niezasługującą za nazwanie ulicy jego imieniem?
Pojęcia nie mam! Może dlatego, że jest to postać znacząca dla odzyskania niepodległości Polski? Tak samo można uznać za kontrowersyjnego patrona króla Kazimierza Wielkiego. To wyjątkowo oburzająca decyzja.

Tych zasług chyba nikt nie kwestionuje. Może w grę wchodziły kwestie obyczajowo-religijne? W końcu Marszałek zmieniał żony i wyznania...
Tylko, że ten argument wyglądałby niepoważnie w ustach lewicowych radnych, którzy w dodatku powinni dobrze pamiętać o działalności Piłsudskiego w Polskiej Partii Socjalistycznej. Już bardziej logiczne, choć również nie do końca zrozumiałe, mogłyby być zastrzeżenia formułowane przez zwolenników endecji i Romana Dmowskiego. Dla mnie jednak najważniejszym wyróżnikiem postaci Marszałka jest fakt, iż był on założycielem lub też jednym z założycieli państwa polskiego w 1918 roku.

Radni lewicy przywołali m.in. przewrót majowy jako argument potwierdzający tezę o kontrowersyjności niedoszłego patrona ulicy.
Radnym lewicy przypominam, że nawet generał Wojciech Jaruzelski nie podważał znaczenia i wielkości marszałka Piłsudskiego.
Postępowanie radnych ze Sztumu jest absurdalne i świadczyć może jedynie o wyjątkowej ignorancji tych ludzi. Można mieć wątpliwości na temat poszczególnych decyzji, poglądów, charakteru czy zachowań Józefa Piłsudskiego, ale nie można podważać jego zasług. Nie na darmo stawia mu się pomniki, jego imieniem nazywa się szkoły, drużyny harcerskie, kluby sportowe.

Co sądzicie Państwo o tej sprawie. Zapraszamy do komentowania artykułu.