Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Strefy czystego transportu w Polsce. Auta nie będą mogły wjeżdżać do miast?

Agnieszka Kamińska
Agnieszka Kamińska
123rf.com - zdjęcie ilustracyjne
Mimo że polskie gminy mogą wyznaczać tzw. strefy czystego transportu już od 2018 r., jeszcze żaden samorząd w Polsce (za wyjątkiem jednej próby w Krakowie) nie utworzył tego typu obszaru. Sytuację może zmienić niedawna nowelizacja Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Celem wprowadzenia stref jest ograniczenie wjazdu do nich najbardziej emisyjnych pojazdów. Przepustką wjazdową ma być naklejka na przedniej szybie samochodu, którą trzeba będzie wykupić w gminie. Eksperci twierdzą, że wprowadzenie stref czystego transportu w Polsce jest tylko kwestią czasu, tymczasem aktywiści ekologiczni podchodzą do rozwiązania ze sceptycyzmem.

Czym są strefy czystego transportu?

Zmiany w przepisach dotyczących stref czystego transportu weszły w życie w grudniu 2021. Nowelizacja pozwala gminom na większą elastyczność w zakresie ustanawiania takich obszarów.

- Regulacja daje pełną swobodę samorządom do tworzenia tego typu stref. To gmina będzie decydować, czy taką strefę powołać i jakie dokładnie samochody do niej wjadą. Gminy mają różne problemy dotyczące zanieczyszczenia powietrza i to one najlepiej wiedzą, jakie ograniczenia w ich przypadku będą najlepsze. Gminy będą mogły też poluzować regulacje i np. wskazać, że w wyznaczone godziny nie obowiązuje zakaz wjazdu – mówi Aleksander Brzózka, rzecznik prasowy Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

Przedstawiciele samorządów podkreślają, że wprowadzenie strefy musi być przemyślanym krokiem, poprzedzonym m.in. konsultacjami publicznymi.

- W Gdańsku obecnie nie jest planowane wyznaczania strefy czystego transportu. Wprowadzenie takiej strefy wymaga podjęcia stosowanej uchwały przez Radę Miasta Gdańska, która musiałaby być poprzedzona odpowiednimi analizami i wypracowaniem warunków dla jej funkcjonowania – informuje Joanna Bieganowska, inspektor z referatu prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

Niektóre samorządy mają już jednak sprecyzowane plany w tym zakresie. Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie poinformował w styczniu, że zamierza utworzyć strefę pod koniec tego roku.

Wprowadzenia regulacji domagały się różne środowiska — zarówno branżowe, jak i samorządowe. Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych i Unia Metropolii Polskich zawiązały Koalicję Miast na rzecz rozwoju stref czystego transportu.

- Wprowadzenie stref w nowym kształcie w gminach, mających poważne problemy z jakością powietrza, umożliwi nie tylko poprawę w tym zakresie. Strefy przyczynią się również do zmniejszenia i upłynnienia ruchu drogowego oraz redukcji natężenia hałasu. Mieszkańcy powinni mieć świadomość, że wprowadzenie takiego obszaru nie ma na celu uprzywilejowania kierowców samochodów zero- i niskoemisyjnych, tylko wykluczenie z ruchu pojazdów, które zanieczyszczają środowisko w największym stopniu, co przyniesie wymierne korzyści nie tylko dla środowiska, ale również lokalnej społeczności — mówi Maciej Mazur, dyrektor zarządzający Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych (PSPA).

W Europie przybywa obszarów niskoemisyjnych, obecnie jest ich około 300. Strefy, które powstały kilka lat temu, ulegają rozszerzeniu i obowiązują w nich coraz bardziej rygorystyczne normy emisyjne. W norweskich miastach, Oslo i Bergen, funkcjonuje inny model — tzw. pierścienie poboru opłat.

- Polegają one na tym, że inne opłaty uiszczają użytkownicy samochodów z silnikami Diesla, a inne z silnikami benzynowymi, natomiast kierowcy pojazdów zeroemisyjnych są z takich obciążeń zwolnieni. Obszary niskoemisyjne powstają w całej Europie, również w państwach regionu CEE, niestety Polska w tym zakresie pozostaje jedną z białych plam na mapie Unii Europejskiej – dodaje Maciej Mazur.

Projektowane przepisy wykonawcze umożliwią też wprowadzenie przepustek uprawniających do wjazdu do stref. Auta będą musiały być oznaczone specjalną naklejką umieszczaną w lewym dolnym rogu przedniej szyby pojazdu. Naklejki będą wydawane przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, w których powstaną strefy. Opłata za wydanie naklejki wyniesie 5 zł. Za wjazd do strefy bez naklejki będzie można otrzymać mandat w wysokości 500 złotych. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaprezentowało już propozycję wzoru nalepki, jest na niej napis „Strefa czystego transportu”, należy też na niej wpisać nazwę gminy i numer rejestracyjny auta.

Choć na razie temat stref i naklejek istnieje jedynie w teorii, to już budzi dyskusje: „Codziennie jestem w innym mieście, jeśli w każdym powstaną strefy, to czy będę musiał mieć dla każdego naklejkę?”- pyta na forum internetowym przedstawiciel handlowy sprzedający farmaceutyki. „Mieszkam w Gdyni, ale pracuję w Gdańsku, czy jeśli w tych miastach powstaną strefy, to będę musiał wykupić dwie naklejki? - dopytuje inny internauta.

- Każde miasto będzie wydawać własną nalepkę, która upoważnia do wjazdu do wyznaczonej na jego terenie strefy czystego transportu. Od samorządu będzie zależało, kto może otrzymać nalepkę i jak strefa będzie zorganizowana – twierdzi Aleksander Brzózka, rzecznik Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

Nowe rozwiązanie ma wymiar proekologiczny, ale aktywiści ekologiczni wypowiadają się na jego temat sceptycznie.

- Obawiam się, że te przepisy będą martwe. Na przykład Gdańsk ma przynajmniej trzy centra, i w związku z tym może być trudno w nim wyznaczyć taką strefę. Inny układ, przypominający gwiazdę, ma Kraków i tam być może byłoby z tym łatwiej. Ale według mnie, należałoby raczej iść w kierunku narzędzi łatwiejszych do wdrożenia, takich jak zwiększenie konkurencyjności ruchu rowerowego, transportu zbiorowego, pieszego i mikromobilności. To są rozwiązania dostępne od ręki, tylko trzeba je wprowadzić – mówi Roger Jackowski z Zielonej Fali Trójmiasto.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Drożeją motocykle sprowadzane z Niemiec

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki