Rozpoczynamy Konkurs Wiedzy o Kaszubach

Przed nami XIX Konkurs Wiedzy o Kaszubach. Mobilizuje on uczniów z Pomorza, by poszukali odpowiedzi na zadane pytania. Ich autorką jest Jolanta Czerwińska, nauczycielka języka kaszubskiego w Zespole Szkół w Kiełpinie. Konkurs jest też okazją, by wykazać się talentami plastycznymi i umiejętnościami komputerowymi w zadaniu specjalnym.
- Już prawie dwadzieścia lat propagujemy wiedzę o Kaszubach, promujemy piękno kaszubskiej ziemi i dziedzictwo kulturowe tej części Pomorza - podkreśla Mariusz Szmidka, redaktor naczelny "Dziennika Bałtyckiego". - Dzięki tej inicjatywie sprawiamy, że spuścizna wielu pokoleń zatroskanych o swoją małą ojczyznę Kaszubów dotrze także do młodego pokolenia. Od dzieci i młodzieży zależy, jak kaszubszczyzna będzie rozwijać się dalej. Dlatego właśnie do nich adresujemy nasz konkurs, wierząc, że do udziału w innej niż pozostałe szkolne konkursy rywalizacji namówią ich rodzice, dziadkowie i nauczyciele języka kaszubskiego.
Konkurs jest wspólną inicjatywą "Dziennika Bałtyckiego", zarządu głównego oraz kartuskiego oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Tradycyjnie objęty jest patronatem przewodniczącego Sejmiku Województwa Pomorskiego Jana Kleinszmidta.
Na Wasze listy z odpowiedziami czekamy do 20 kwietnia 2015 r. w redakcji "Dziennika Bałtyckiego" w Kartuzach przy ul. Jeziornej 2/2, 83-300 Kartuzy. Prezentacje można nadsyłać na adres: [email protected]
Listę laureatów w poszczególnych kategoriach wiekowych podamy 24 kwietnia. Już dziś zapraszamy ich wraz z opiekunami na finał konkursu do Kartuz. Na uroczystym wręczeniu nagród spotkamy się w środę, 29 kwietnia.
Do zdobycia są nagrody rzeczowe od organizatorów. Za zadanie dodatkowe - w obu kategoriach - na zwycięzców czekają specjalne nagrody, w tym od redaktora naczelnego "Dziennika Bałtyckiego".

Przed uczestnikami stawiamy zadanie zilustrowania jednego z haseł "Słownika gwar kaszubskich na tle kultury ludowej" autorstwa ks. Bernarda Sychty. Opowiastki te zebrał Grzegorz Schramke w książce "W świetle dnia" z 2006r. Druga książka tego autora jest z 2008 r. i nosi tytuł "W wieczornej mgle". Proponujemy młodszym, by za pomocą kredek, farb i innych materiałów plastycznych przedstawili jedną z opowiastek. Wybrane opowiastki zamieścimy na stronie www.kartuzy.naszemiasto.pl.

Skomputeryzowanych uczestników konkursu zapraszamy do przygotowania prezentacji multimedialnej opartej na legendzie o stworzeniu Kaszub. Powinna ona zawierać od 15 do 20 slajdów, mieć max. 20 MB i być wykonana w programie Power Point. Najlepszą pokażemy na finale.

1.Kto i w jakich okolicznościach wypowiedział następujące zdanie: "Może mi kiedyś policzą Kaszuby, żem je tak kochał, tak się dla nich trudził"?
2. "Ścinanie kani"- to stary oryginalny kaszubski obrzęd - kiedy odbywało się ścinanie kani?
3. Podaj imię i nazwisko artysty, którego nazwano kaszubskim "Leonardo da Vinci"- z czego zasłynął ?
4. Kaszuby kryją wiele ciekawych miejsc.
Wymień po jednej nazwie: ruchomych piasków, puszczy i boru. Wskaż najbliższe im miejscowości.
5. "Skrë Ormuzdowé" to nagrody przyznawane kaszubskim i pomorskim działaczom. Kto nadaje te wyróżnienia i od kiedy ?
6. Jaką rolę w 1920 r. odegrał 66. Pułk Piechoty w historii Kaszub i Pomorza?

Pytania dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych
1. Remusowa Kara" to warsztaty dla młodzieży. Kto je organizuje?
Która edycja "Remusowej kary" miała miejsce w 2014 r. i gdzie?
2. Aktorka Danuta Stenka corocznie czyta Biblię w języku kaszubskim-podaj kto jest autorem tłumaczeń Biblii na język kaszubski, jak nazywa się ten projekt i w jakim mieście się odbywa?
3. Kim był wybitny polski mediewista rodem z Kaszub- podaj imię i nazwisko, miejsce urodzenia oraz jego dokonania dla Kaszub?
4. "Żëcé ë przigodë Remusa" Aleksandra Majkowskiego - to kaszubska epopeja, która doczekała się profesjonalnej realizacji teatralnej- podaj tytuł sztuki, nazwę teatru i datę premiery.
5. Co kryje się pod nazwą "Tuszkowska Matka"? Opisz krótko historię nadania tej nazwy
6. Dla upamiętnienia dokonań na rzecz Kaszub, ZKP ogłosiło patronem roku 2015 jednego z młodokaszubów. Podaj imię i nazwisko oraz 3 najważniejsze zasługi.

Pytania dla klas I - III szkoły podstawowej
1. Podaj kaszubskie nazwy pięciu posiłków spożywanych w ciągu dnia.
2. Podaj imię i nazwisko kaszubskiej poetki piszącej m. in. dla dzieci (corocznie odbywa się wojewódzki konkurs recytatorski jej imienia)
3. Podaj polskie odpowiedniki słów: bëne, buten, sysczi, ruchna, ukôzka.
4. Zanim Kaszubi zamieszkali na swoich ziemiach, były tu przed nimi wielkoludy. Podaj nazwę tych stworzeń. Opisz krótko typowe ich zajęcia i zabawy
5. Co kryje się pod nazwą "Kaszubskie bajania"? Kto, gdzie i kiedy je zapoczątkował?
6. W którym z miast znajduje się pomnik króla morza? Jak nazywa się go w kulturze polskiej, a jaką nazwę nadano mu w kulturze kaszubskiej?

Pytania dla klas IV - VI szkoły podstawowej
1. Podaj datę zaślubin Polski z morzem. Napisz, kto i gdzie dokonał tego symbolicznego aktu?
2. Podaj kaszubskie nazwy 3 świąt maryjnych.
3. Podaj polskie odpowiedniki słów i wyrażenia: tôfla, trzënórt, rôz przódë, bótë.
4. Podaj nazwę miejscowości gdzie leży "diabelski kamień", który ma szczyt zwieńczony krzyżem?
5. Kto opracował kaszubskie bajki ludowe ze zbioru pt. "Zaklęta Stegna"?
6. Wymień pięć rzek płynących na Kaszubach.