Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Rocznica urodzin legendarnego budowniczego Portu Gdynia. To dzięki jego rekomendacji zmieniła się Gdynia

Łukasz Kamasz
Łukasz Kamasz
23 lipca 1863 r. w Warszawie urodził się inżynier Tadeusz Wenda, budowniczy Portu Gdynia. To on rekomendował powstanie portu właśnie w Gdyni i to on kierował później jego budową. Pamięć o nim jest szczególnie ważna ze względu na 100. rocznicę zaślubin Polski z morzem, 100. rocznicę Szkolnictwa Morskiego w Polsce oraz 100-lecie Administracji Morskiej.

Tadeusz Wenda skończył Szkołę Główną oraz Instytut Inżynierów Komunikacji w Petersburgu. Pracował jako projektant i budowniczy linii kolejowych na terenie Rosji. Pracował również przy budowie portu w Windawie czy rozbudowie portu w Tallinie. W roku 1918 przyjechał do Polski i objął stanowisko w Ministerstwie Robót Publicznych, które piastował do roku 1920. Inżynier Wenda w 1920 roku został wydelegowany przez kontradmirała Kazimierza Porębskiego do określenia możliwości wykorzystania dla żeglugi portu wojennego w Gdyni i budowy portu morskiego w Tczewie. Wtedy też napisał on legendarne już zdanie, które zadecydowało o przyszłości małej wioski rybackiej - Gdyni.

- Najdogodniejszym miejscem do budowy portu wojennego (jak również w razie potrzeby handlowego) jest Gdynia, a właściwie nizina między Gdynią a Oksywą, położoną w odległości 16 km od Nowego Portu w Gdańsku – pisał w sprawozdaniu inżynier Tadeusz Wenda, który został wydelegowany na Pomorze, by znaleźć najlepsze miejsce na przyszły polski port.

Argumentował swój wybór m.in. tym, że Gdynia ma korzystne warunki hydrograficzne, jest osłonięta od wiatrów, a niedaleko znajduje się stacja kolejowa.

Perełka II Rzeczpospolitej

W dużej mierze dzięki temu zdaniu powstał Port Gdynia, a później na jego bazie oczko w głowie II Rzeczpospolitej - nowoczesne miasto Gdynia. Ówczesna blokada polskiego handlu i żeglugi, jaką wprowadziło Wolne Miasto Gdańsk, było jasnym znakiem dla władz naszego kraju, że budowa polskiego, niezależnego portu jest nie tylko potrzebą, ale i koniecznością. 29 maja 1921 roku rozpoczęła się budowa Portu Gdynia. Początkowo była to budowa drewnianego pirsu o długości 550 metrów dla Tymczasowego Portu Wojennego i Schroniska dla Rybaków. Przypomnijmy, że budowę zaczęto nawet wcześniej niż powstały odpowiednie regulacje prawne, bo Sejm stosowną ustawę o budowie portu w Gdyni podjął 23 września 1922 r.

- Polska bez własnego wybrzeża morskiego i bez własnej floty nie będzie nigdy ani zjednoczona, ani niepodległa, ani samodzielna gospodarczo i politycznie, ani szanowana w wielkiej rodzinie państw i narodów, ani zdolna do zabezpieczenia warunków bytu, pracy postępu i dobrobytu swym obywatelom - mówił wtedy Eugeniusz Kwiatkowski, budowniczy portu i miasta Gdyni.

Impuls dla całego regionu

W ciągu kilku lat Port Gdynia został największym portem na Bałtyku i jednym z większych portów Europy, wyprzedzając pod względem wielkości obrotów takie porty jak Kopenhaga, Brema, Amsterdam, Genua, Neapol i Triest. Wraz z portem rosła także Gdynia, która z wioski rybackiej zamieszkałej przez niewiele ponad 100 mieszkańców przekształciła się w miasto zamieszkane przez blisko 130 tys. osób (1939)

- Była to jego największa praca, największe dzieło - mówiła niedawno Hanna Wenda-Uszyńska, wnuczka Tadeusza Wendy. - Dzięki jego wizji powstał najnowocześniejszy port na Bałtyku. Gdynia była ukochanym miastem mojego dziadka.

Budową zaprojektowanego przez siebie portu inż. Wenda kierował do 1932 roku. Potem był naczelnikiem jednego z wydziałów Urzędu Morskiego w Gdyni. Przeszedł na emeryturę w 1937, zmarł w 1948 roku. Jego imieniem nazwano krótkie nabrzeże w gdyńskim porcie, ulicę, pogłębiarkę oraz szkołę na Grabówku.

Rocznica urodzin legendarnego budowniczego Portu Gdynia. To ...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki