Przekop Mierzei Wiślanej postępuje. Budują sztuczną wyspę, falochrony i budynek bosmanatu [ZDJĘCIA]

Budowa falochronów portu osłonowego od strony Zatoki Gdańskiej, wykopy na lądzie i budowa sztucznej wyspy na Zalewie Wiślanym - to główne zadania realizowane obecnie na terenie przekopu mierzei.

Na Zalewie Wiślanym, z urobku wydobytego w czasie wykopów, powstaje sztuczna wyspa, będąca jednym z elementów inwestycji kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną.  Docelowo wyspa zagospodarowana zostanie na siedlisko dla ptaków.
 
- Realizacja planowanego przedsięwzięcia wiąże się z koniecznością zagospodarowania znacznych objętości urobku z robót czerpalnych. W procesie przygotowania przedsięwzięcia analizowano różne możliwości i lokalizacje pola refulacyjnego. Na lokalizację budowy sztucznej wyspy wybrano obszar w centralnej części Zalewu na wysokości Przebrna w odległości około 2,5 km od brzegu Mierzei Wiślanej. Wyboru miejsca dokonano kierując się przede wszystkim względami przyrodniczymi, poza najcenniejszymi siedliskami akwenu dla ichtiofauny, ornitofauny, a także względami bezpieczeństwa nawigacji – mówi kpt.ż.w. Wiesław Piotrzkowski, Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni (instytucja, która realizuje w imieniu rządu przekop).

 
Na potrzeby realizacji budowy sztucznej wyspy na Zalewie zakupiono specjalistyczny sprzęt, który umożliwi pracę w nietypowych warunkach, jakimi charakteryzuje się Zalew Wiślany.
 
- Kupiliśmy dwa unikalne pontony i dwie pływające koparki, które pomogą w realizacji tej inwestycji. Aktualnie trwają tam robot związane z pogrążaniem ścianki grodzy tworzącej obwiednię wyspy - mówi nadzorujący prace przy powstawaniu sztucznej wyspy Wojciech Czyżewski, dyrektor projektu z firmy NDI.  

Wyspa, o powierzchni ok. 181 ha oraz objętości ok. 9,2 mln m3 zagospodarowana będzie w sposób, który wzbogaci siedliska obszarów Natura 2000. W otoczeniu Zalewu Wiślanego w okresie ostatnich 20 lat nastąpił zanik użytków zielonych, stanowiących miejsce lęgowe wielu gatunków ptaków. Dlatego wyspa może w przyszłości stanowić takie miejsce, a także służyć do odpoczynku i żerowania ptakom wodno-błotnym w okresie migracji (gatunki jak: krakwa, płaskonos, świstun, krzyżówka, rożeniec, cyranka, cyraneczka i inne), jak również gatunkom chronionym (gęsi białoczelne i zbożowe).

- To będzie miejsce, które ptaki w okresie migracji i lęgowym będą wykorzystywać do własnych potrzeb – mówi Piotr Zięcik, ornitolog, jeden ze współautorów raportu środowiskowego dla inwestycji. Trzeba pamiętać, że w całym procesie inwestycyjnym nie jest tak, że ta inwestycja jest realizowana i nikt nie zwraca uwagi na to, że mamy tu zasoby środowiskowe. Na bieżąco monitorujemy, sprawdzamy i dbamy o dobrostan wszystkich zwierząt tego obszaru. Żeby nie zaszkodzić i utrzymać co najmniej w tym stanie sprzed realizacji inwestycji. Jestem przekonany, że wszystkie działania minimalizujące i wspierające ekosystemy finalnie doprowadzą do tego, że wartość i jakość ekosystemu dla zwierząt dodatkowo wzrośnie.

Po wybudowaniu wyspy i porośnięciu brzegów szuwarem trzcinowym, w strefie przejściowej pojawią się warunki do zakładania gniazd zarówno przez perkozy dwuczube, jak i łabędzie nieme (oba będące przedmiotami ochrony). Zagospodarowanie wyspy w kierunku łąk kośnych, stworzy warunki do wzrostu koncentracji w okresie migracji gatunków siewkowych, wchodzących w skład zespołu ptaków wodno-błotnych, będących również przedmiotem ochrony obszaru. Odpowiednio zagospodarowana wyspa poprawi warunki siedliskowe w rejonie Zalewu, szczególnie jeśli chodzi o zanikające na przestrzeni ostatnich lat siedliska łąkowe. Może to w przyszłości wpłynąć na wzrost liczebności i odbudowę populacji gatunków lęgowych, będących (kropiatka, zielonka) i niebędących przedmiotami ochrony, jednak gatunków ważnych i obecnie zmniejszających liczebność w regionie pomorskim z powodu utraty siedlisk i drapieżnictwa gatunków obcych (jak norka, czy jenot). Realizacja tych założeń spowoduje wzrost liczebności nie tylko wymienionych gatunków, ale również szeregu innych, a tym samym podwyższenie rangi i znaczenia obszaru Natura 2000.

Od strony Zatoki Gdańskiej trwa budowa falochronów. Montowane są ich elementy konstrukcyjne, trwają roboty pogłębiarskie.
Intensywne prace trwają w miejscu przyszłego kanału żeglugowego. Powstają wykopy na potrzeby pogrążania ścianki szczelnej, toczą się też prace w obrębie śluzy i bram śluzy. W tym obszarze wykonywane są też nasypy i umocnienia skarp.
 
- Do końca lipca chcemy zakończyć konstrukcje żelbetowe przyczółków i fundamentów podpór dla mostu południowego – mówi Dominik Wróblewski, kierownik budowy z konsorcjum NDI/Besix. Takie same roboty rozpoczniemy przy drugim z mostów – północnym. Na całej inwestycji rozbudowujemy sieci na potrzeby placu budowy i te które powstają docelowo, wzdłuż kanału żeglugowego oraz przepusty pod zaplanowanymi drogami. Rozpoczęliśmy prace konstrukcyjne przy powstającym budynku bosmanatu.

Przypomnijmy, aktualnie realizowany etap inwestycji obejmuje budowę portu osłonowego od strony Zatoki Gdańskiej, budowę kanału żeglugowego ze śluzą i konstrukcją zamknięć wraz ze stanowiskami oczekiwania od strony Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego, budowę nowego układu drogowego z obrotowymi mostami o konstrukcji stalowej, które umożliwiać będą przejazd nad kanałem przed śluzą i za śluzą; budowę sztucznej wyspy zlokalizowanej na Zalewie Wiślanym. Kanał żeglugowy ma mieć ok. 1 km długości i 5 metrów głębokości.

Całkowita długość nowej drogi wodnej wyniesie 22,880 km (w tym przejście przez Zalew Wiślany - 10,176 km; Rzekę Elbląg – 10,381 km; pozostałe 2,323 km to odcinek stanowiska postojowego, śluzy i portu zewnętrznego), a jej głębokość to 5 m. Docelowo ma ona umożliwić wpływanie do portu w Elblągu jednostek o długości do 100 metrów oraz do 20 metrów szerokości. Budowa kanału na Mierzei Wiślanej ma zakończyć się w 2022 r. Inwestorem jest Urząd Morski w Gdyni, a wykonawcą pierwszej, aktualnie realizowanej części inwestycji konsorcjum firm NDI/Besix.

Pytania o przekop. Nasz program wideo, zobacz kolejne odcinki:

• Pytanie 1: Czego obawiają się mieszkańcy Mierzei Wiślanej?
• Pytanie 2: Co Polska chce osiągnąć?
• Pytanie 3: Czy środowisko naturalne jest zagrożone?