Projekt celników Porty24h już działa

Jest to przełomowa inicjatywa, która, bazując na zaawansowanych rozwiązaniach, skrócić ma czas odpraw wszystkich towarów na granicy morskiej do maksymalnie 24 godzin. Tomasz Michalak, koordynator projektu z ramienia Służby Celnej, już pod koniec ubiegłego roku zdradził, iż system informatyczny, jaki przy tej okazji zamówili celnicy, kosztuje aż 160 mln zł. W jego wdrażaniu pomagają naukowcy z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Koszty są duże, jednak korzyści dla przedsiębiorców będą jeszcze większe, a od rewolucyjnych zmian odwrotu nie ma. Usprawnienie pracy na granicy wymusza na celnikach ustawa o ułatwianiu wykonywania działalności gospodarczej, zwana też czwartą deregulacyjną, obowiązująca od początku roku.

- Skala obrotów trójmiejskich portów, sięgająca już 2 mln TEU rocznie, wymusiła na nas stosowanie rozwiązań informatycznych na najwyższym poziomie - przyznaje Wiesław Struk, dyrektor Izby Celnej w Gdyni. - System "Porty24h" działa więc od 1 stycznia w Trójmieście. Na razie do platformy informatycznej dostęp mają tylko celnicy i pracownicy innych służb granicznych. To nas jednak nie zadowala. W wymianie informacji na potrzeby "Portów24h" uczestniczyć muszą wszystkie zainteresowane podmioty. Dlatego dostęp do platformy informatycznej będą mieli jeszcze w tym roku także m.in. przedsiębiorcy, zarządcy portów i terminali kontenerowych.

Pomysł celników polegający na szybkiej wymianie online pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami i służbami informacji na temat m.in. stanu zaawansowania procesów kontrolnych towarów czy weryfikacji przedłożonych dokumentów testowany był dotychczas w Szczecinie. Przedstawiciele Służby Celnej mówią, iż projekt "Porty24h", w połączeniu z innymi inicjatywami, jak "Single Window", "One Stop Shop" czy program "E_Clo", przyniósł tam bardzo pozytywne efekty.
- Na bieżąco to monitorujemy - mówi Robert Hołubasz, zastępca naczelnika Urzędu Celnego w Szczecinie. - Z naszych statystyk wynika, iż od 2011 r. średni czas odpraw towarów przez Służbę Celną skróciliśmy z czterech godzin do 13 minut. Mogę śmiało powiedzieć, że jest to stan rzeczy, który powoduje, iż nasz port jest już konkurencyjny w Europie. Ciągle poprawiamy obsługę przedsiębiorców i wspieramy legalny obrót towarów.

Udogodnienia takie udały się m.in. dzięki wprowadzeniu systemu ewidencji magazynu czasowego składowania.
- Wpisywane są tam liczne dane, jak rodzaj towaru, numer kontenera, nazwa przewoźnika i spedytora, a także informacje na temat ładunków niebezpiecznych, ważne dla kontroli fitosanitarnej i weterynaryjnej - mówi Robert Hołubasz. - Gdy towar jest jeszcze na morzu, już analizujemy, czy będzie poddawany kontroli. Spedytorzy mogą też sprawdzić w systemie, czy ładunek został już odblokowany przez Służbę Celną. Wyliczyliśmy też, że sam elektroniczny obieg dokumentów zaoszczędził dotychczas przedsiębiorcom aż 60 tys. wizyt u nas i składania deklaracji osobiście.      

Zapewnieniom celników przysłuchiwali się przedstawiciele portów i reprezentanci przedsiębiorców.

- O takie zmiany nasze środowisko zabiegało od wielu lat - mówi Marek Tarczyński, prezes Polskiej Izby Spedycji i Logistyki. - Bardzo dobrze, że obecnie dyskutujemy już o ich wdrażaniu. Największym beneficjentem podobnych rozwiązań będzie nasz handel zagraniczny, z czego my, przedsiębiorcy, na co dzień żyjemy. Mam tylko nadzieję, iż wdrażanie przedstawionych projektów nie natrafi na żadne przeszkody.

Marek Tarczyński dodał, iż stosowanie nowych przepisów doprowadzi do skrócenia czasu odpraw przede wszystkim dla towarów, które nie wymagają kontroli fitosanitarnej i weterynaryjnej.
- Patrząc tylko na ten segment ładunków, muszę przyznać, iż tempo ich odprawiania jest konkurencyjne w stosunku do innych europejskich portów - mówi Marek Tarczyński. - Jeśli chodzi jednak o towary wymagające inspekcji, musimy jeszcze gonić m.in. Hamburg czy Bremerhaven.
Dorota Raben, prezes Zarządu Morskiego Portu w Gdańsku, pytała z kolei, kiedy dokładnie przedstawiciele terminali kontenerowych, portów, przedsiębiorców i spedytorów będą mieli dostęp do platformy informatycznej projektu "Porty24h". Wiesław Struk zapewnił, iż stać ma się to w ciągu najbliższych dwóch miesięcy.