Prof. Janusz Rachoń: Nie ma uzasadnienia dla sprzedaży Grupy ENERGA w całości

Obawy
Resort Skarbu Państwa przedstawił listę podmiotów, z którymi będzie prowadził negocjacje sprzedaży ENERGI S.A. Jedną z firm znajdującą się na tej liście jest Polska Grupa Energetyczna. Te wiadomości poważnie zaniepokoiły środowisko naukowe Wybrzeża. Świat nauki obawia się, że w wyniku tych transakcji, strategiczne decyzje zapadać będą "gdzieś tam",a nie w Gdańsku, co zdecydowanie utrudni zawiązaną między ENERGĄ a placówkami naukowymi kooperację. Ponadto Polska Grupa Energetyczna operuje głównie w sektorze wytwórczym energii. ENERGA zaś jest jej jednym z największych w kraju dystrybutorów. Firma, która ma w rękach wszystkie główne elektrownie w kraju, po pozyskaniu dostępu do sieci zyskałaby gotowy portfel odbiorców i nie byłaby zainteresowana obniżeniem cen wytwarzanej energii.

Złoty trójkąt
O trwałym rozwoju i dobrobycie w dzisiejszych uwarunkowaniach decydują tzw. miękkie czynniki rozwoju - kapitał ludzki, a więc kwalifikacje i umiejętności oraz kapitał społeczny, czyli zaufanie i ścisła współpraca. Mówi się o "złotym trójkącie rozwoju": władza publiczna - nauka - gospodarka. Politechnika Gdańska w poprzednich latach była jednostką wykonawczą projektu regionalnej strategii innowacji dla województwa pomorskiego oraz koordynatorem konsorcjum realizującego ten projekt. Celem ogólnym Strategii (RIS-P) było zaprojektowanie i wdrożenie efektywnego systemu rozwoju innowacyjności w regionie dla zbudowania gospodarki opartej na wiedzy, a w konsekwencji ciągłe budowanie trwałego partnerstwa pomiędzy wyższymi uczelniami i jednostkami badawczo-rozwojowymi a przemysłem oraz podniesienie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw w naszym regionie. Przykładów efektywnej współpracy PG ze środowiskiem gospodarczym jest niezmiernie wiele, przywołam jedynie kilka z nich: Lotos S.A., Polpharma S.A., ENERGA S.A.
Jestem głęboko przekonany, że współpraca Politechniki Gdańskiej z Urzędem Marszałkowskim Województwa Pomorskiego i środowiskiem gospodarczym świadczy o tym, że rozpoczęliśmy w naszym województwie budowę "złotego trójkąta"!

Nauka i energetyka
Z ENERGĄ S.A. w roku 2008 - pod koniec mojej drugiej kadencji na stanowisku rektora PG - uczelnia podpisała obszerną umowę o współpracy. Mamy już konkretne wyniki tej współpracy. Przeprowadzono dwa konkursy grantów badawczych, finansowanych przez ENERGĘ. Odbyły się dwa konkursy o nagrodę prezesa ENERGI na najlepsze rozprawy doktorskie, w których nagrodzono sześć najlepszych rozpraw doktorskich obronionych na PG, a dotyczących zagadnień energetycznych. Co więcej, wspólnie powołaliśmy do życia nowy kwartalnik naukowo-techniczny "Acta Ener-getica", z międzynarodową radą naukową. Oprócz celu podstawowego, jakim jest publikowanie wyników badań naukowych i praktycznych zastosowań rozwiązań w energetyce, czasopismo również - poprzez zwiększenie zakresu wzajemnych powiązań i przepływu informacji oraz wiedzy - ułatwia dostęp do informacji pracownikom dwóch, dosyć odrębnych sektorów, jakimi są zakłady energetyczne i środowiska naukowe. W ostatnich dniach Grupa ENERGA S.A. podpisała czterostronne porozumienie z miastem Gdańskiem, Elblągiem i PG, dotyczące organizacji w 2011 roku międzynarodowych regat łodzi solarnych na trasie Elbląg - Gdańsk.
Innowacyjny lider
Grupa ENERGA S.A. w swych celach strategicznych ma zapisane m.in. osiągnięcie pozycji lidera w zakresie budowy rozproszonych, w szczególności odnawialnych, źródeł wytwarzania energii. Generacja rozproszona posiada niepodważalne atuty. Obniża koszty prowadzenia działalności, zmniejsza liczbę pośredników w dostarczeniu produktu do finalnego odbiorcy, pozwala na zmniejszenie strat sieciowych i osiągnięcie maksymalnych sprawności termicznych w połączeniu z ogrzewaniem, zwiększa pewność zasilania, zmniejsza emisję gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń. ENERGA planuje prowadzić zarówno własne inwestycje w tym zakresie, jak również wspierać lokalne inicjatywy. Chce odgrywać rolę Centrum Kompetencyjnego, udostępniającego zarówno wiedzę technologiczną, jak i pomoc w realizacji inwestycji czy ich współfinansowanie. Tym samym Grupa odchodzi od konieczności posiadania 100 procent własności w inwestycji na rzecz szerokiego promowania programu z udziałem partnerów, m.in. samorządów lokalnych.
O tym, że ENERGA S.A. jest przedsiębiorstwem innowacyjnym świadczy również fakt, że utworzyła wspólnie z Instytutem Maszyn Przepływowych PAN w Gdańsku konsorcjum, które wygrało prestiżowy konkurs ogłoszony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych pt.: "Zaawansowane technologie pozyskiwania energii" i jest realizatorem wysokobudżetowego zadania "Opracowanie zintegrowanych technologii wytwarzania paliw z biomasy, odpadów rolniczych i innych".
Perspektywa wprowadzenia pakietu klimatycznego UE, faworyzuje takie innowacyjne firmy jak ENERGA. Powinniśmy więc wzmacniać te wartości, a nie wchłaniać je i przez to dewaluować w ramach monopolistycznych konglomeratów.

Pytania
Jakie jest racjonalne uzasadnienie sprzedaży Grupy ENERGA S.A. w całości, zamiast prywatyzacji firmy poprzez warszawską giełdę? - pytałem w wielu środowiskach. W moim pojęciu to pytanie o tyle zasadne, że w taki sposób prywatyzowany jest przecież konkurencyjny koncern Tauron. Co więcej, ostatnia oferta publiczna PZU dowodzi, że taka forma prywatyzacji ma ogromny potencjał. Do dzisiaj nie otrzymałem racjonalnej odpowiedzi na tak postawione pytanie.
Co do idei prywatyzacji Grupy ENERGA S.A. nie mam wątpliwości, jednak uważam, że na tym etapie zdecydowanie należy rozważyć koncepcję dywersyfikacji portfela akcyjnego. To w moim pojęciu byłoby korzystne zarówno dla Skarbu Państwa, jak i naszego regionu. Pragnę ponadto zauważyć, że wycena akcji Grupy przez giełdę pozwoli osiągnąć dzisiaj optymalną cenę sprzedaży.
Grupa ENERGA od wielu lat uzyskuje bardzo dobre wyniki finansowe, a więc jest dochodową spółką. Co więcej, należy do przedsiębiorstw innowacyjnych, których tak bardzo potrzeba nam w regionie. Nasz region ma niewiele wartości kapitałowych, które realnie stanowią o jego sile, należy pielęgnować każdą z tych niewielu wartości. Innymi słowy, ENERGA S.A. to pomorski klejnot rodowy. W tym miejscu powtórzę za Januszem Lewandowskim, który podczas gali Plebiscytu Człowieka Roku w teatrze Wybrzeże odwołał się do planów sprzedaży ENERGI: "Klejnotów rodowych się nie wyprzedaje".