Pomorze: Idzie wiosna! (CZEKAMY NA ZDJĘCIA)

- Jako że dzień jest coraz dłuższy, u wielu ptaków uaktywnił się zegar biologiczny i już teraz się szykują do okresu lęgowego. Słychać samce kosów. Dzięcioły także zajmują terytoria. Waląc dziobem w suche gałęzie, sygnalizują innym: Ja tutaj już jestem - opowiada przyrodnik Marcin Wilga. - To ciekawa forma toków. Samiec wyszukuje suchą, rezonującą gałąź, w którą uderza dziobem w różnym tempie i tonacji. Bębnienie dzięcioła czarnego to 40 uderzeń w ciągu 3,5 sekundy, zielonego - 30 na 1,5 sekundy, słyszalne na parę kilometrów. Głos dzięcioła czarnego to szybkie pju, pju, pju, pju..., także dodatkowo coś na wzór kwiczenia i zawodzenia.

Pogwizdują kowaliki, świergoczą wróble i mazurki, ochryple skrzeczą sroki i sójki (z zapałem budując gniazda). Słychać pohukiwania puszczyków i puchaczy, trele sikor ubogich i sosnówek. Oznacza to, że ptaki zajmują terytoria i przygotowują się do godów. Trwa wyścig o to, kto zajmie najlepsze miejsca na gniazdo i wychowanie młodych.

W Zaborskim Parku Krajobrazowym trwają gody u puchaczy. Wieczorem słychać donośne "upu-hu", którym puchacz oznajmia, że przejmuje kontrolę nad lasem, i nikt nie ma wątpliwości, kto tu jest królem nocy. Ta największa europejska sowa z uszami własnego gniazda nie buduje. Zwykle zajmuje opuszczone gniazda innych ptaków, np. myszołowa lub bociana czarnego.

- Puchacz wyprowadza jeden lęg w roku - opowiada Grażyna Jaszewska, specjalista ds. edukacji z Zaborskiego Parku Krajobrazowego. - W marcu lub początkach kwietnia samica składa od dwóch do czterech białych jaj o grubej, chropowatej skorupce, które wysiaduje przez 34-36 dni. - Z ciepłych krajów do naszego parku zawitały znów żurawie. Przyleciały skowronki, najpierw rdzawe, a potem szare, bo jak mówi ludowe przysłowie "Święta Agnieszka wypuszcza skowronka z mieszka".

Rzeczywiście, skowronki należą do najwcześniej przylatujących ptaków. W kwietniu i maju zobaczymy jaskółki dymówki i oknówki oraz jerzyki. Pojawiły się już czajki, które są lepszymi akrobatami niż śpiewakami, ale również będzie je słychać podczas lotu godowego.

Jednak najbardziej oczekiwanymi ptakami są bociany. Już wyruszyły w drogę z południowej Afryki do Polski. Podobno widziano je już w Polsce. Bocian jest jednym z ważniejszych symboli wiosny. Dawniej na wsi wabiono go za pomocą ciastek, które wkładano do bocianich gniazd. Miały one wyjątkowy kształt bocianich łap.

- Już lata kolejny zwiastun wiosny, latolistek cytrynek - uśmiecha się Marcin Wilga. - Cytrynowo-żółte samce uganiają się za zielonkawożółtymi samicami. Mało kto wie, że to jeden z naszych najbardziej długowiecznych motyli. Cytrynka, mimo że się go kojarzy z wiosną i uważa za jej zwiastuna, spotkać można i w innych porach roku - żyje aż 10 -11 miesięcy.

Podobno w średniowieczu wierzono, że wiedźmy zamieniają się w cytrynki, by łatwiej im było kraść masło. Stąd być może wzięło się angielskie słowo oznaczające motyla - "butterfly" - latające masło.

Kiedy zakwitnie wierzba, ściągnie do siebie, oprócz cytrynków, rusałkę pawika, który przetrwał zimę, ukryty w szczelinach kory, stogach siana lub w piwnicy.

Naszą największą rusałką jest żałobnik, jeden z najokazalszych motyli Europy. Z zimowego snu budzą się nietoperze, żaby trawne i moczarowe oraz ropuchy szare, wychodzą z ukrycia krety i jeże. - W styczniu, gdy były cieplejsze dni, obudziły się jeże, ale musiały z powrotem pójść spać, gdyż był to fałszywy alarm - opowiada Grażyna Jaszewska. Mają już młode dzikie króliki i zające.
- W trójmiejskich lasach pojawiły się pierwsze grzyby: urna diabła, tak zwany czarny tulipan, przepiękna szkarłatna czarka austriacka i piestrzenica kasztanowata (gatunek trujący) - dodaje Marcin Wilga.

Prognoza pogody
Piotr Grygiel, meteorolog: - Dalszy przebieg wiosny będzie zbliżony do wiosen tzw. normalnych. Tzn. z epizodami zimy w marcu i w pierwszej połowie kwietnia. Ostatnie ocieplenie zakończy się około wtorku, gdy nastąpi lekkie ochłodzenie, trwające 6 do 7 dni. Temperatury maksymalne to 2-4 stopnie Celsjusza, minimalne przy rozpogodzeniu od -8 do -10. Najchłodniej będzie w trójkącie Kościerzyna - Kartuzy - Bytów. Cieplej w rejonie Borów Tucholskich i w pasie nadmorskim. Około 23 marca ponowne ocieplenie do 18-20 stopni we dnie i do 5-6 stopni nocą. Koniec marca i początek kwietnia chłodniej, z temperaturami maksymalnymi do 6 stopni i minimalnymi kilka stopni poniżej zera.

Zapraszamy do wiosennej zabawy
Zima dała się nam mocno we znaki. Od kilku dni czuć jednak już powiew wiosny. Przyroda budzi się do życia, Kalendarzowa wiosna rozpocznie się za tydzień. Warto jednak już teraz poszukać pierwszych jej przejawów. Dlatego zapraszamy do wiosennej zabawy. Czekamy na zdjęcia przyrody budzącej się do życia. Pierwszych kwiatów, rozwijających się pąków. Ptaków wracających powoli z ciepłego Południa. Wszystkie zdjęcia zamieścimy w serwisie internetowym: www.dziennikbaltycki.pl, a najciekawsze opublikujemy także w papierowym "Dzienniku Bałtyckim" i dodatkowo nagrodzimy upominkami.

Prosimy o nadsyłanie zdjęć w formie elektronicznej na adres:
[email protected]