Pomorscy samorządowcy pytali wiceminister funduszy i polityki regionalnej dlaczego dostaną z UE tak mało

15 lutego 2021 r. odbyło się spotkanie online pomorskich samorządowców z wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzatą Jarosińską-Jedynak. Udział w nim wzięli m.in. wicemarszałek Wiesław Byczkowski, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, wiceprezydent Sopotu Marcin Skwierawski, wójt Trąbek Wielkich Błażej Konkol i burmistrz Pucka Hanna Pruchniewska.

Mniej pieniędzy dla Pomorza

Samorządowcy pytali m.in. o brak jasnych i transparentnych zasad podziału środków z Unii Europejskiej. W nowej perspektywie na lata 2021-2027 na realizację programów w ramach Umowy Partnerstwa przeznaczonych zostanie 76 mld euro (czyli ponad 350 mld zł). Około 40 proc. tych funduszy otrzymają programy regionalne, zarządzane przez urzędy marszałkowskie poszczególnych województw. Reszta przeznaczona zostanie na programy realizowane na poziomie krajowym.

Planowana Umowa Partnerstwa zakłada, że do regionu pomorskiego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego trafi o 736 mln euro, czyli prawie czyli o prawie 40 proc. mniej niż w poprzedniej perspektywie. Przeliczając na mieszkańca, jest to spadek z poziomu 810 do zaledwie 482 euro. Dlaczego?

- Trzeba pamiętać, czemu służy polityka spójności. To wyrównywanie różnic rozwojowych. Środki trafiają tam, gdzie rozwój jest najsłabszy. Tam gdzie rozwój jest lepszy, trzeba mniej środków. Te regiony gdzie PKB wzrosło będą dostawać mniej, w porównaniu z regionami, które radzą sobie gorzej - powiedziała wiceminister.

Przypomnijmy, że w nowej perspektywie większe fundusze zostaną przekierowane do województw: lubelskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego, podlaskiego oraz podkarpackiego. Największą ogólną kwotę otrzyma Śląsk.

Wicemarszałek Wiesław Byczkowski wypunktował to, co w proponowanej przez rząd Umowie Partnerstwa budzi zaniepokojenie samorządowców:

- Po pierwsze, nie zdecydowano się na kontynuowanie zasady partnerstwa i subsydiowania środków. 60 procent środków unijnych będzie dysponowane centralnie, czyli przez rząd. A to jest tym bardziej niepokojące, że nawet w przypadku podziału pozostałych 40 procent brakuje jakiejkolwiek transparentności. Słyszymy ciągle słowo „algorytm”, ale nigdy go nie widzieliśmy. Nikt nam tego algorytmu nie pokazał.

- Potrzebujemy co najmniej 700 mln więcej na realizację naszych zamierzeń. A Pomorskie, w odróżnieniu od większości województw, nie ma dostępu do innych programów i mechanizmów finansowych, które wspierałyby dodatkowo region – mówił Byczkowski.

– Dla nas nowa perspektywa unijna jest niezmiernie ważna. Trwają liczne inwestycje i zmniejszenie środków może spowodować ich ograniczenie. Pomniejszenie o 40 proc. środków dla Pomorza dotknie wszystkich, ale zwłaszcza najuboższych mieszkańców w małych wiejskich gminach. Dlatego prosimy – nie zmniejszajcie dofinansowania, zostawcie je na obecnym poziomie – apelował wójt Trąbek Wielkich.

Konsultacje społeczne Umowy Partnerstwa mają trwać do 22 lutego 2021 roku. Po tym terminie Ministerstwo przedstawi nową wersję Umowy Partnerstwa (z ewentualnym uwzględnieniem uwag zgłoszonych przez samorządy).

– Bardzo martwi nas niższa alokacja dla Pomorskiego w programach regionalnych – uważa marszałek Mieczysław Struk. – Najprawdopodobniej do naszego regionu trafi aż o 736 mln euro mniej. Oznacza to wyhamowanie tempa rozwoju i redukcję inicjatyw samorządowych. Jednak przełknęlibyśmy tę gorzką pigułkę, gdyby było wiadomo, jak te środki zostały podzielone. Niestety to wie tylko rząd i tą wiedzą się z nami nie dzieli. Nie było też żadnej dyskusji na temat reguł gry – podkreślił Struk.