Pokłon Feretronów na Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego? Skąd pomysł, by Pokłon Feretronów uznać za polskie dobro kulturowe?

Spotkanie inicjujące działania mające na celu wpisanie na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego „Pielgrzymki na Kalwarię Wejherowską wraz z pokłonem feretronów” miało miejsce w Starostwie Powiatowym w Wejherowie.

- Tradycja pielgrzymek na Kaszubach w powiecie wejherowskim sięga kilkuset lat. Jej szczególnym elementem jest pokłon feretronów. Ta tradycja zasługuje na miano wpisania jej na listę - mówi Gabriela Lisius, starosta wejherowski, która w przeszłości sama była tzw. obraźniczką. - Dla nas jest to nie tylko wartość duchowa, ale i kulturowa. Przez ten wpis chcemy, aby ta tradycja została doceniona, upamiętniona i przekazywana przyszłym pokoleniom. Na pewno to jest dobra marka, która wzmocni promocję powiatu wejherowskiego i turystykę kulturową.

Pokłon feretronów, zwany też tańcem, towarzyszy wielu kaszubskim pielgrzymkom, m.in. w sanktuariach - w Wejherowie, Wielu, czy Sianowie. Tę tradycję można obejrzeć m.in. w czasie corocznego odpustu Wniebowstąpienia Pańskiego na Kalwarii Wejherowskiej w Wejherowie. Jest to tzw. odpust lądowy, dlatego, że jego uczestnicy przychodzą z Kaszub lądowych - z Lini, Gdańska-Oliwy, Kościerzyny, Kartuz i powiatu kartuskiego, z południowych stron powiatu wejherowskiego.

Pokłon feretronów na Wielkim Odpuście w Swarzewie:

- Z serca diecezji gdańskiej, czyli oliwskiej katedry wychodzi najstarsza pielgrzymka, której też towarzyszą feretrony. Najcięższy waży około 108 kg. Według tradycji obraźnikami i obraźniczkami powinny być panny i kawalerowie. Ten pokłon błogosławieństwa, czyli wykonywany znak krzyża i zataczanie koła obrazem symbolizują nieskończoną wszechmoc Boga. W trakcie pielgrzymki pokłon oddaje się na początku swojemu macierzystemu kościołowi i na końcu na miejscu docelowym - wyjaśnia ks. kan. Andrzej Leszczyński, proboszcz parafii pw. Karola Boromeusza w Wejherowie.

Teraz przed pomysłodawcami wpisania pokłonu na listę czeka długa formalna droga do pokonania.

- To będzie rok ciężkiej pracy. Trzeba pozbierać materiały źródłowe z różnych parafii, z których wychodzą pielgrzymki. Najlepiej też przekazy ustne - tłumaczy starosta.

- Przede wszystkim tradycja musi być żywa, czyli przekazywana z pokolenia na pokolenie - podkreśla Andrzej Szoszkiewicz, ekspert ds. dziedzictwa kulturowego. - Trzeba to potwierdzić m.in. poprzez prace naukowe, jak i własnoręcznymi podpisami osób, które cały czas tę tradycję kultywują. To nie jest lista zabytków. To jest lista dla żywych osób. Jeżeli będziemy mieli zgody i dobrze opisaną tradycję, wtedy przekazujemy ją do Narodowego Instytutu Dziedzictwa, który koordynuje wpisy. Będą rozpatrywać ten wniosek pod względem formalnym. Rada ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego przy ministrze przygląda się też wnioskowi i jeżeli wszystko jest w porządku rekomenduje go ministrowi, żeby dokonał wpisu. Jestem pewien, że jak pokłon feretronów wejdzie na listę, to będzie jej ozdobą. Będzie wzbudzał zainteresowanie z tego względu, że to spektakularna stara tradycja kultywowana w pięknych wnętrzach zabytkowych kościołów i plenerach kaszubskich.

Jak wyjaśnia Szoszkiewicz wśród korzyści z wpisu na krajową listę są m.in. zwiększenie zainteresowania ze strony pielgrzymów, turystów i badaczy, przyczyni się do promocji powiatu wejherowskiego, zwiększy możliwość uzyskania wsparcia finansowego z budżetu centralnego, czy w końcu otworzy drogę do wpisu na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Władze wejherowskiego starostwa zapowiadają, że z wnioskiem do złożenia chcą być gotowi w 2023 roku. Dodajmy, że obecnie na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa znajduje się 59 pozycji. W tym 3 są z województwa pomorskiego: hafciarstwo kaszubskie szkoły żukowskiej (2015), muzyka carillonowa w Gdańsku (2020) oraz tradycyjne szkutnictwo w Pucku (2021).

Rumia Comic Con 2022 w Stacji Kultura. Święto fanów na Pomorzu!