Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Paweł Adamowicz zostanie pochowany w bazylice Mariackiej. Spocznie obok najbardziej zasłużonych mieszkańców Gdańska

Grażyna Antoniewicz
Potężne mury i wieże Bazyliki Mariackiej wznoszą się wysoko nad panoramą miasta oraz nad rozległą okolicą. Ta, najważniejsza rangą, gdańska świątynia to także wielki cmentarz. Od początku była miejscem chowania szczątków duchownych i świeckich, gdańszczan i przybyszów z dalekiego świata. Świadczą o tym liczne zachowane epitafia, nagrobki oraz płyty nagrobne. To tu spocznie prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.
Potężne mury i wieże Bazyliki Mariackiej wznoszą się wysoko nad panoramą miasta oraz nad rozległą okolicą. Ta, najważniejsza rangą, gdańska świątynia to także wielki cmentarz. Od początku była miejscem chowania szczątków duchownych i świeckich, gdańszczan i przybyszów z dalekiego świata. Świadczą o tym liczne zachowane epitafia, nagrobki oraz płyty nagrobne. To tu spocznie prezydent Gdańska Paweł Adamowicz. Piotr Hukalo
Potężne mury i wieże Bazyliki Mariackiej wznoszą się wysoko nad panoramą miasta oraz nad rozległą okolicą. Ta, najważniejsza rangą, gdańska świątynia to także wielki cmentarz. Od początku była miejscem chowania szczątków duchownych i świeckich, gdańszczan i przybyszów z dalekiego świata. Świadczą o tym liczne zachowane epitafia, nagrobki oraz płyty nagrobne.


Zamordowany burmistrz

- Posiadanie rodzinnej lub brackiej krypty w bazylice Mariackiej było przywilejem możnych i wybitnych, ale w zbiorowych mogiłach chowano też zwykłych ludzi, trumna na trumnie, pokolenie na pokoleniu - opowiada profesor Sławomir Kościelak z Uniwersytetu Gdańskiego. - Kościół Mariacki był więc od samego początku miejscem pochówku najznaczniejszych i najbardziej zasłużonych mieszkańców miasta. Najstarszą zachowaną płytą nagrobną jest posadzkowa inskrypcja o pochówku zamordowanych przez krzyżaków w 1411 roku burmistrzów Głównego Miasta, Konrada Leczkowa i Arnolda Hechta.

Król Gdańska

Przez ponad trzy stulecia władającą miastem rodzinę Ferberów przypomina w kaplicy ich imienia m.in. epitafium zmarłego w 1654 roku burmistrza Konstantyna Ferbera, trzeciego i nieostatniego noszącego to imię w ich rodzie, uwiecznionego na kartach historii poprzez udział w rokowaniach 1635 roku, kończących wojnę ze Szwedami o ujście Wisły. Pochowano tu zresztą niemal wszystkich członków tej familii, łącznie ze zmarłym w 1529 roku Eberhardem, nazywanym dla znaczenia i wpływów politycznych „królem Gdańska”. Po drugiej stronie transeptu, naprzeciwko przejścia zwanego Bramą Radnych, znajduje się przepiękne epitafium innej wpływowej rodziny patrycjuszowskiej, Brandesów, która również wydała wielu ławników, rajców i burmistrzów, wśród nich upamiętnionego inskrypcją, zmarłego w 1577 roku Jana Brandesa. Jan Brandes angażował się w obronę praw i przywilejów miasta m.in. podczas sporu Gdańska ze Stefanem Batorym, i to on m.in. wprowadził do miasta znakomitego architekta i fortyfikatora, Hansa Kramera, twórcę takich wybitnych budowli jak Zielona Brama, Dom Angielski, czy Lwi Zamek na ulicy Długiej.

Znamienity patrycjusz

Mecenasem sztuki i wizjonerem był inny z pochowanych pod posadzką kościoła Mariackiego patrycjuszy, bohater kolejnego z epitafiów, zmarły w 1614 roku Bartłomiej Schachmann. Wespół ze swoim przyjacielem, Janem Speimannem von der Speie (również pochowanym w tej świątyni) był autorem i sponsorem przebudowy centrum Gdańska na wzór włoskich placów i promenad. To dzięki staraniom ich obu nabrał takiego charakteru najbardziej reprezentacyjny ze wszystkich miejskich placów Długi Targ, i to właśnie Schachmann nadzorował przebudowę głoszącej chwałę i potęgę miasta Sali Czerwonej na Ratuszu Głównego Miasta.

Nie tylko zasłużeni mężowie

- Innych złożonych pod posadzkami kaplic, naw, prezbiterium i transeptu rządców nadmotławskiego grodu nie sposób nawet wymienić, bo trzeba by wyliczyć niemal wszystkich z rodów Czirenbergów, Giese, von Werden, Schumannów - jeśli wspomnieć tylko tych z istniejących jeszcze epitafiów, czy np. Conradich, Gralathów, Groddecków, von der Linde, Rennerów, Schwartzwaldów, jeśli zajrzeć do mariackich ksiąg metrykalnych - opowiada profesor Kościelak. - Obok nich pod posadzką Mariackiego kościoła miejsce wiecznego spoczynku znajdowały ich matki, żony i córki, wierne towarzyszki życia, poważne matrony, nierzadko mecenaski kultury, kobiety mądre i uczone.

On walczył z epidemią

Obok miejskich urzędników i ich rodzin spoczęło tu także wielu gdańskich uczonych, medyków, teologów, związanych z Gdańskim Gimnazjum Akademickim profesorów. W 1571 roku pochowano w Kościele Mariackim m.in. zasłużonego dla walki z epidemiami lekarza, Bartłomieja Wagnera. W 1643 roku spoczął w Kościele Mariackim Mikołaj Oelhaf, medyk, botanik i przyrodnik w jednej osobie. Po zmarłym w 1676 roku Janie Botsacku, teologu i rektorze Gimnazjum, pozostało w świątyni Mariackiej bogato zdobione marmurowe epitafium. Pod posadzką Mariackiego kościoła znalazło się miejsce dla zmarłego w 1639 roku podczas kolejnej epidemii wybitnego poety i tłumacza, Martina Opitza, dziś patrona ustanowionej w 2010 roku Nagrody za Promocję Kultury Miasta Gdańska. Jeszcze inny wymiar miał w grudniu 1627 roku pochówek bohaterskiego admirała, zwycięzcy spod Oliwy, Arenda Dickmana. Złożono go do grobu w prezbiterium, obok Kaplicy św. Jana, a grób ten odnaleziono i ponownie oznakowano w 2006 roku, przywracając go publicznej pamięci.

Wyjątkowe pochówki

Te godne i wybitne postacie okresu nowożytnego można by mnożyć, choć z początkiem XIX stulecia na skutek ówczesnych zarządzeń sanitarnych kościół Mariacki przestał pełnić funkcję cmentarza. Po 1816 roku pochówki wyprowadzono poza obręb miejskich fortyfikacji, najpierw na stoki Gór Gradowej i Biskupiej, później w rejon Wielkiej Alei. Kości nie usuwano, jednak konieczne remonty i interwencje zabezpieczające konstrukcję budowli, a wreszcie odbudowa świątyni po zniszczeniach 1945 roku doprowadziły do translokacji płyt nagrobnych, wciąż jednak sporo z nich da się jeszcze odczytać. Funkcję funeralną przywrócono Bazylice Mariackiej całkiem niedawno i na bardzo wyjątkowych zasadach. 21 kwietnia 2010 roku spoczęły w niej doczesne szczątki zasłużonego dla Gdańska i regionu Macieja Płażyńskiego, posła, senatora, wicemarszałka Senatu VI kadencji, jednej z 96 ofiar Katastrofy Smoleńskiej. Teraz spocznie obok niego Paweł Adamowicz.

Pogrzeb Pawła Adamowicza - program uroczystości

7 stycznia, czwartek

  • 15.00 uroczysta sesja Rady Miasta z udziałem radnych poprzednich kadencji w Dworze Artusa
  • od godz. 14.00 do 17.00 | ECS nie będzie dostępne dla gości.
  • godz. 17.00 | Wprowadzenie trumny z ciałem Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza do ogrodu zimowego ECS, droga będzie wiodła przez wejście główne od strony ul. Doki 1. Dwuosobowe warty honorowe pełnić będą przedstawiciele ZHP, ZHR, Straży Miejskiej,Straży Pożarnej i wojska.
  • Trumna z ciałem Prezydenta pozostanie w ECS przez całą dobę, budynek będzie otwarty.

18 stycznia, piątek

  • do godz. 17.00 | Pożegnanie w ECS gdańszczan z prezydentem Pawłem Adamowiczem.
  • godz. 17.00 | Kondukt żałobny wyruszy z ECS do bazyliki Mariackiej w Gdańsku, gdzie odbędzie się msza. Świątynia będzie otwarta do północy.
  • TRASA PRZEJŚCIA: Doki, Łagiewniki, obok Mniszki, Stolarska, Staromiejska, Pańska, Węglarska, Piwna

19 stycznia, sobota

  • 10.00 otwarcie Bazyliki
  • 12.00 początek Mszy Pogrzebowej

Paweł Adamowicz - takim Go zapamiętamy!

Żałoba w Gdańsku i w całym województwie

- Od dziś, aż do dnia pogrzebu Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza w naszym mieście ogłoszona zostaje żałoba. Wszystkie flagi na masztach zostają opuszczone do połowy - poinformowała we wtorek rano, rzeczniczka prezydenta, Magdalena Skorupka-Kaczmarek.

Żałobę dla całego Pomorza ogłosił także wojewoda pomorski Dariusz Drelich:

Natomiast prezydent RP, Andrzej Duda ogłosił, że dzień pogrzebu Pawła Adamowicza będzie dniem żałoby narodowej.
Żałoba narodowa będzie trwała od piątku od godz. 17.00 do soboty do godz.19.00 - podała Kancelaria Prezydenta RP.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wideo
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki