Opłata za odrolnienie gruntów - ile to kosztuje? Kiedy jest potrzebna zgoda ministra?

• 🟢 Jeśli chcemy przekształcić ziemię rolną na cele nierolnicze, np. działki budowlane lub teren inwestycyjny na dobrych klasach gleb, czyli I, II, III, musimy uzyskać na to zgodę ministra rolnictwa i rozwoju wsi.
• 🟢 Opinię dotyczącą odrolnienia gruntów klas I-III przygotowują marszałek województwa oraz izba rolnicza.
• 🟢 W 2019 roku w województwie kujawsko-pomorskim urząd odnotował 28 wniosków w sprawie zaopiniowania zmiany przeznaczenia około 183 ha gruntów rolnych klas I-III.
• 🟢 Za odrolnienie ziemi, jeśli działka przekracza 500 mkw., trzeba zapłacić "należność" i opłatę roczną. Stawki są zależne od klasy ziemi.

- Zgodnie z zapisami art. 7 ust.1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1161 z późn. zm.) przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne dokonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, sporządzonym w trybie określonym w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wyrażenie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne następuje na wniosek wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) - wyjaśnia Andrzej Owczarz, naczelnik Wydziału Rozwoju Wsi w marszałkowskim Departamencie Rolnictwa i Geodezji.

Przeznaczenie na cele nierolnicze gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klasy I – III (art.7 ust. 2 pkt 1), wymaga uzyskania zgody ministra rolnictwa i rozwoju wsi, po uzyskaniu opinii marszałka województwa oraz izby rolniczej.

Liczba wniosków o odrolnienie gruntów, złożonych w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi - cała Polska (w nawiasie łączna powierzchnia):

• I poł. 2020 r. - 243 (2971 ha)
• 2019 r. - 414 (4904 ha)
• 2018 r. - 493 (5088 ha)
• 2015 r. - 862 (8600 ha)
• 2010 r. - 572 (9153 ha)
• 2000 r. - 454 (1024 ha)

Ile kosztuje wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej, czyli opłata za odrolnienie

Jak wyjaśnia Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, samo złożenie wniosku i decyzja o odrolnieniu gruntów są bezpłatne. Potrzebny jednak będzie szereg załączników (piszemy o tym dalej) i tu już mogą pojawić się koszty. Dalej resort tłumaczy, że osoba, która uzyskała decyzję zezwalającą na wyłączenie gruntów z produkcji, ma obowiązek zapłacić jednorazowo tzw. "należność" oraz "opłaty roczne". Kiedy? Od dnia faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji.

Kiedy nie trzeba płacić należności i opłat rocznych za odrolnienie? Stawki

Warto wiedzieć, że jeśli chcemy przeznaczyć grunty rolne pod budownictwo mieszkaniowe, to nie musimy ponosić kosztów opłaty jednorazowej (tzw. należności) i opłat rocznych, jeśli dotyczy to gruntów:

• do 500 m2 w przypadku budowy budynku jednorodzinnego
• do 200 m2 na każdy lokal mieszkalny, w przypadku budowy budynku wielorodzinnego

Gdy przekroczymy tę powierzchnię, od nadwyżki urząd naliczy nam należność i opłaty roczne. Ile konkretnie trzeba będzie zapłacić? To zależy od klasy gruntu, który zostaje odrolniony.

Stawki, od których wylicza się należność za wyłączenie z produkcji użytków rolnych (gruntów ornych, sadów, łąk, pastwisk pod budynkami i urządzeniami wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi, w tym pod pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami przeciwerozyjnymi) wynoszą:

Stawki za odrolnienie w odniesieniu do gleb pochodzenia mineralnego i organicznego:

• klasy I – 437 175 zł za 1 ha
• klasy II – 378 885 zł za 1 ha
• klasy IIIa – 320 595 zł za 1 ha
• klasy IIIb – 262 305 za 1 ha
• Ł i PS I – 437 175 zł za 1 ha
• Ł i PS II – 361 398 za 1 ha
• Ł i PS III – 291 450 za 1 ha

Stawki za odrolnienie w odniesieniu do gleb pochodzenia organicznego:

• klasy IVa – 204 015 zł za 1 ha
• klasy IVb – 145 725 zł za 1 ha
• klasy V – 116 580 zł za 1 ha
• klasy VI – 87 435 zł za 1 ha
• Ł i PS IV – 174 870 zł za 1 ha
• Ł V – 145 725 za 1 ha
• PS V – 116 580 za 1 ha
• Ł i PS VI – 87 435 zł za 1 ha

(Ł – łąki; PS – pastwiska trwałe)

MRiRW: Jeżeli w okresie 2 lat zrezygnujesz w całości lub w części z uzyskanego prawa do wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej, otrzymasz zwrot wpłaconej należności, odpowiednio do powierzchni gruntów niewyłączonych z produkcji. Zwrot otrzymasz w terminie do 3 miesięcy od dnia zgłoszenia rezygnacji.

Inna stawka obowiązuje w odniesieniu do gruntów pod stawami rybnymi oraz gruntami rodzinnych ogródków działkowych i ogrodów botanicznych, pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa i mieszkańców wsi, zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa, torfowisk i oczek wodnych – 233 160 zł za ha

Należność za odrolnienie ziemi płaci się w terminie do 60 dni od dnia, w którym decyzja o jej wysokości stała się ostateczna.

Opłata, czyli tzw. należność za odrolnienie, jeśli grunt jest bardzo drogi lub tani

Ministerstwo rolnictwa uwzględniło także sytuację, gdy cena gruntów inwestycyjnych jest bardzo wysoka i przewyższa wysokość ustalonej należności. W takim przypadku inwestor tej należności nie wnosi. "Jeżeli natomiast cena gruntów jest niższa od wyliczonej należności, to inwestor wpłaca jedynie różnicę między wyliczoną kwotą należności a ceną ziemi. Dotkliwe są natomiast opłaty roczne, które są wpłacane przez 10 lat, gdyż liczone są od pełnej kwoty należności niepomniejszonej o cenę ziemi".

Opłaty roczne w przypadku trwałego wyłączenia gruntu musimy płacić przez 10 lat. Każda z nich wynosi 10% należności (bez pomniejszenia o wartość rynkową gruntu).

W przypadku czasowego (nietrwałego wyłączenia) gruntu, opłaty roczne należy płacić przez okres tego wyłączenia, nie dłużej niż 20 lat od chwili wyłączenia tych gruntów z produkcji. Opłatę roczną za dany rok regulujemy do 30 czerwca tego roku, podaje na swojej stronie resort rolnictwa.

Wnioski o odrolnienie gruntów w województwie kujawsko-pomorskim - statystyki

W roku 2010 w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego wydano postanowienia opiniujące 23 wnioski wójtów (burmistrzów) w sprawie przeznaczenia na cele nierolnicze gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I - III i przekazano wraz z kompletem dokumentów ministra rolnictwa i rozwoju wsi celem podjęcia decyzji. Wnioski dotyczyły zmiany przeznaczenia około 330 ha gruntów rolnych na cele nierolnicze. W roku 2015 zaopiniowano i przekazano do ministra właściwego do spraw rozwoju wsi 43 wnioski obejmujące około 120 ha.

W roku 2018 wpłynęło 36 wniosków dotyczących zmiany przeznaczenia gruntów rolnych, z których: 29 zaopiniowano pozytywnie, 4 negatywnie, natomiast 3 częściowo pozytywnie. Łączna powierzchnia gruntów we wszystkich wnioskach to około 360 ha.

W 2019 roku złożono 28 wniosków w sprawie zaopiniowania zmiany przeznaczenia około 183 ha gruntów rolnych klas I-III. Organ przekazał wraz z wnioskami 14 opinii pozytywnych, 2 negatywne oraz 5 w części pozytywne.

W pierwszej połowie roku bieżącego zaopiniowano i przekazano do rozpatrzenia przez ministerstwo 15 wniosków dotyczących łącznie powierzchni około 52 ha gruntów rolnych. 13 wniosków w całości zaopiniowano pozytywnie, natomiast 2 w części pozytywnie, przekazuje Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

- Pozostałe kwestie związane z ochroną gruntów rolnych wypełniają starostwa powiatowe, czego przykładem są decyzje o wyłączeniu z produkcji rolniczej na rzecz konkretnego inwestora - podaje Andrzej Owczarz.

Odrolnienie gruntów rolnych klas I-III. Jakie dokumenty są wymagane?

Do wniosku w sprawie przeznaczenia na cele nierolnicze gruntów rolnych klas I-III należy dołączyć szereg załączników, m.in.

• opinię marszałka województwa,
• opinię izby rolniczej w zakresie przeznaczenia wnioskowanych gruntów na cele nierolnicze,
• uzasadnienie potrzeby zmiany przeznaczenia gruntów rolnych,
• ekonomiczne uzasadnienie projektowanego przeznaczenia, które uwzględnia sumę należności i opłat rocznych za grunty projektowane do zmiany przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne oraz przewidywany rozmiar strat, które poniesie rolnictwo w wyniku ujemnego oddziaływania inwestycji lokalizowanych na gruntach projektowanych do przeznaczenia na cele nierolnicze.
• kserokopię uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu
  zagospodarowania przestrzennego

Wykaz pism i spis dokumentów