Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Numizmatyka, czyli alternatywny sposób materialnego zabezpieczenia przyszłości

Kamil Kusier
Kamil Kusier
Szymon Bereska, prezes Banknotów Pamiątkowych sp. z o.o., członek Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego
Szymon Bereska, prezes Banknotów Pamiątkowych sp. z o.o., członek Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego mat. prasowe
Rynek numizmatyczny rozwija się dynamicznie. Coraz więcej osób decyduje się zainwestować swój kapitał w zakup monet oraz banknotów kolekcjonerskich. O tym, co czeka na kolekcjonerów w 2022 roku, jakie plany emisyjne ma Narodowy Bank Polski oraz czym jest projekt „0 Euro Souvenir”, opowiada dr Szymon Bereska, prezes Banknotów Pamiątkowych sp. z o.o., członek Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego.

Większość rynków kolekcjonerskich ma to do siebie, że przechodzi krótko- lub długotrwałe zapaści. Tak też było z numizmatyką?

Numizmatyka jest w pierwszej kolejności pasją, przeznaczoną raczej dla długodystansowców. Nie tylko rynki kolekcjonerskie, ale generalnie większość rynków, co do zasady, podlega różnym zmianom.

Kilkusetmetrowe kolejki pod oddziałami Narodowego Banku Polskiego pokazują, że ruch kolekcjonerski ma się dobrze. Podziela pan tę opinię?

Pandemia ma różne oblicza. Zamknięcie ludzi w domach i możliwość większej elastyczności pracy spowodowały, że zaobserwować można przykładowo renesans czytelnictwa czy też zainteresowań kolekcjonerskich, co ma też przełożenie na większe zainteresowanie walorami emitowanymi chociażby przez Narodowy Bank Polski.

Dlaczego już nie tylko klienci indywidualni, ale również i inwestorzy decydują się lokować swoje pieniądze w numizmaty?

Wynika to z coraz większej profesjonalizacji rynku. Należy w tym miejscu wspomnieć, że w okresie PRL monopolistą w zakresie handlu numizmatami było państwowe przedsiębiorstwo DESA, zaś na zachodzie Europy czy w Stanach Zjednoczonych wolny rynek numizmatyczny rozwija się nieprzerwanie od dziesięcioleci.

Numizmatyka to dobra odpowiedź na rosnące ceny, niestabilny rynek, jako źródło lokowania kapitału?

Numizmatyka to bardzo dobra alternatywa na przykład w kontekście zabezpieczenia swojej przyszłości. W ciekawy sposób można łączyć pasję z gromadzeniem swojego własnego, indywidualnego numizmatycznego funduszu emerytalnego.

W Polsce monety kolekcjonerskie osiągają ceny na poziomie nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Jak rok 2022 zapowiada się dla sprzedaży numizmatów?

Monety potrafią osiągać nawet wyższe poziomy cenowe, zdarzają się notowania pojedynczych walorów przewyższających kwotę 100 tysięcy złotych. Rok 2022 zapowiada dalszy rozwój rynku, szczególnie z uwagi na fakt zasilania go nowymi osobami wchodzącymi, zwiększając tym samym skalę.

Są monety, które mogą osiągnąć zawrotne ceny na aukcjach?

Z perspektywy obserwacji rynku od kilkudziesięciu lat mogę stwierdzić, że są pewne cechy, które są stałe, jeśli chodzi o typowanie monet do osiągnięcia wysokich cen. Wyznacznikiem zawsze był znakomity stan zachowania, rzadkość i na końcu tzw. kolekcjonerska moda na dany temat.

A w przypadku tłoczenia nowych monet? Która w pana opinii zapowiada się wyjątkowo dla polskiego kolekcjonera?

W tym roku, patrząc na plan emisyjny Narodowego Banku Polskiego, uważam, że wyjątkowo zapowiada się zestaw „Polskie banknoty obiegowe”. Planowana data emisji to 21 czerwca. Przewidziano nakład 3000 sztuk zestawu, w skład którego będą wchodzić monety wybite stemplem lustrzanym w srebrze próby 999 o masie 31,1 g i wymiarach 50,00 x 25,00 mm. Monety będą miały takie same nominały, jakie widnieją na banknotach, a więc: 10, 20, 50, 100, 200 i 500 zł. Na ten moment nie jest znana jeszcze cena emisyjna.

Z czego wynika wysoka cena i równie spora popularność monet zawierających błąd menniczy?

Monety zawierające błąd menniczy, czyli tzw. destrukty, zyskały na popularności dzięki szerszej dostępności wiedzy na ten temat. Od dziesięcioleci destrukty cieszą się dużą popularnością w Stanach Zjednoczonych, stamtąd przyszła także do Polski moda na grading monet i banknotów, czyli ich certyfikację oraz zabezpieczenie w specjalnie hermetycznie zamykane slaby/opakowania.

A w przypadku banknotów? Jakie cieszą się największą popularnością?

Banknoty cieszą się sporym zainteresowaniem przede wszystkim dzięki swojej dostępności cenowej. Podobnie jak w przypadku monet, także przy banknotach bardzo ważny jest stan zachowania. Najbardziej poszukiwane są te w stanach bankowych, wolne od złamań, naddarć, zaokrągleń rogów itp.

Czym jest projekt „0 Euro Souvenir”? I na czym polega jego wyjątkowość?

Banknot 0 Euro Souvenir powstał we Francji w 2015 roku. Zaledwie cztery lata później miała miejsce pierwsza polska emisja. Cały nakład 5000 sztuk pamiątkowego banknotu „Warszawa” sprzedano w ciągu jednego dnia. „Ojcem” projektu Euro Souvenir jest Richard Faille, który w 1996 roku nawiązał współpracę z francuską mennicą państwową Monnaie de Paris w zakresie produkcji spersonalizowanych medali, które muzeum, obiekt turystyczny czy park rozrywki oferowały odwiedzającym jako pamiątkę. Sukces sprawił, że po długich przygotowaniach, w 2015 roku we Francji pojawił się pamiątkowy banknot o nominale 0 Euro Souvenir. Projekt błyskawicznie zyskał popularność, a jego zasięg powiększył się o nowe kraje Europy. Wyjątkową cechą pamiątkowego banknotu 0 Euro Souvenir jest możliwość przedstawienia na nim wizerunków interesujących miejsc lub rozpoznawalnych postaci, zarówno historycznych, jak i współczesnych, które dotychczas nie znalazły się na banknotach będących w oficjalnym obiegu. Dzięki walorom kolekcjonerskim pamiątka dociera do szerokiego odbiorcy na całym świecie. Choć banknoty 0 Euro Souvenir nie są środkiem płatniczym i jedynie swoim wyglądem przypominają oryginalne banknoty euro, zawierają podobne zabezpieczenia, m.in. znak wodny, hologram, mikrodruk czy elementy UV. Banknoty 0 Euro Souvenir produkowane są z 100% bawełnianego papieru. Ideą projektu jest promowanie turystyki, umacnianie i podnoszenie świadomości mieszkańców danego regionu o najważniejszych zabytkach, muzeach, miejscach kultury, sztuki i innych atrakcjach turystycznych, wydarzeniach czy wybitnych osobistościach. Jako prezes Banknotów Pamiątkowych mam zaszczyt prowadzić ten projekt na wyłączność na terenie Polski.

Banknot o zerowym nominale jednak w swoim procesie powstawania nie różni się niczym od tych znajdujących się w obiegu. To celowy zabieg?

Banknot pamiątkowy posiada wprawdzie nominał 0 euro, ale tak, jest to celowy zabieg z uwagi na fakt, że nie jest to prawny środek płatniczy, a ma jedynie walor kolekcjonerski, pamiątkowy.

Souvenir, jak sama nazwa wskazuje, to pamiątka. Ale przyznać trzeba, że te banknoty mają też swoją wartość kolekcjonerską, tym bardziej że nie jest prowadzony dodruk banknotów. Jaki był najdroższy banknot w ramach projektu „0 Euro Souvenir” oraz jaki obecnie osiąga największą wartość?

Dokładnie tak, co do zasady jest to pamiątka, pewnego rodzaju bilet turystyczny, rozpowszechniony dość mocno w Europie i coraz bardziej funkcjonujący również w Polsce. Jednym z naszych emitentów jest przykładowo Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, które prowadzi dystrybucję banknotów z serii „Orły Górskiego”. Nasze banknoty można też nabyć chociażby w Muzeum Narodowym we Wrocławiu w Panoramie Racławickiej czy w placówkach Muzeum Narodowego w Szczecinie. Tak jak wspomniano, nakład każdego z banknotów jest zamknięty, co oznacza właśnie brak możliwości dodruku. Ceny emisyjne banknotów pamiątkowych oscylują na poziomie 20-30 zł. Najdroższy banknot w ramach projektu na rynku wtórnym to pierwszy wyemitowany w Polsce z wizerunkiem Warszawy z 24 listopada 2019 roku. Najnowsze 17. wydanie katalogu banknotów polskich Janusza Parchimowicza, w którym po raz pierwszy znalazły się polskie banknoty 0 euro, wycenia wspomniany walor w I stanie zachowania na 500 zł. Zdarzają się jednak sytuacje pokazujące, że rynek potrafi ustalić jeszcze wyższe ceny. Jak choćby banknot 0 euro numer 1 edycji GOLD wydany z okazji 30. Finału WOŚP, który osiągnął cenę 15 200 zł, albo banknot 0 euro z wizerunkiem Natalii Janoszek, ambasadorki projektu „Kobiety na Banknoty”, z symbolicznym numerem 30, który na licytacji WOŚP osiągnął cenę 8000 zł.

„Kobiety na Banknoty” - to projekt zainicjowany przez Banknoty Pamiątkowe, wspierający kobiety, promujący ich osiągnięcia i wkład w rozwój świata. Dlaczego wybór padł właśnie na kobiety?

Naszą uwagę zwrócił fakt, jak rzadko na pieniądzach pojawiają się wizerunki kobiet - zaledwie na 8 procentach na świecie. Na obecnych banknotach obiegowych w Polsce nie ma ich wcale, a w wielu krajach nie było nigdy. A przecież na świecie było i jest wiele wybitnych kobiet wartych upamiętnienia, które wywarły na niego znaczący wpływ i znacząco przyczyniły się do rozwoju kultury, gospodarki i nauki. Uznaliśmy, że czas dać dobry przykład i na miarę naszych możliwości zacząć to zmieniać. Przy okazji warto wspomnieć, że obecność kobiet w świecie numizmatyki nie ogranicza się wyłącznie do ich wizerunków na pieniądzach. Przy projektowaniu naszych banknotów współpracujemy z bardzo utalentowanymi, nagradzanymi artystkami i graficzkami - Roussaną Alex Nowakowską, Małgorzatą Pławecką-Jasek, Ritą Lazaro, Joanną Franczykowską oraz Moniką Alicją Żak. Warto dodać, że w siedzibie Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego w Warszawie trwa obecnie wystawa „Kobiety na banknotach świata”, na której można zobaczyć 188 banknotów z 6 kontynentów i 70 państw z kolekcji historyka Kazimierza Madeja.

Z czego w pana opinii wynika fakt, że zaledwie 8 procent wszystkich światowych banknotów zdobią podobizny kobiet?

Ciężkie pytanie. Wydaje się, że wynika to po prostu z koncepcji, zamysłu danej serii. W Polsce na przykład w dwudziestoleciu międzywojennym kobiety były stosunkowo mocno eksponowane na pieniądzu papierowym, później jednak ta liczba się zmniejszyła. Obecnie na obiegowych, współczesnych polskich banknotach nie ma ich wcale… Natomiast my jako Banknoty Pamiątkowe wydaliśmy banknot 0 euro z wizerunkiem pani Natalii Janoszek, ambasadorki projektu „Kobiety na Banknoty”.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki