Nawet jeśli będzie jądrówka na Pomorzu, to ceny prądu i tak nas dobiją. Jak duże będą podwyżki?

Do podwyżek cen prądu przeciętny Kowalski zdążył się już przyzwyczaić, bo wprowadza się je co roku. Przyczyna jest taka sama - wzrost kosztów działania firm energetycznych.

- Chodzi tu o konieczność wielomiliardowych inwestycji w energetykę oraz wzrost kosztów produkcji, który można co najwyżej ograniczyć - tłumaczy Leszek Milczanowski, ekspert ds. energetyki i zaznacza, że czasu na inwestycje jest stosunkowo mało, bo już około 2016 roku może pojawić się poważne ryzyko braku energii z powodu wyłączeń najstarszych bloków energetycznych. Według wyliczeń firmy doradczej Ernst&Young (dane opublikowano w grudniu ub. roku) łączny koszt koniecznych inwestycji w polskiej energetyce to 160-180 mld zł do 2020 roku! Te liczby robią wrażenie - tym bardziej że za inwestycje de facto zapłacą odbiorcy prądu.

Sytuację na Pomorzu pogarsza fakt, że nie mamy własnych dużych źródeł prądu, więc musimy elektryczność sprowadzać z innych rejonów kraju. Linie przesyłowe są przestarzałe i trzeba je przebudować.

- Dlatego w grudniu zacznie się modernizacja jednej z największych linii przesyłowych w naszym regionie - trasy o napięciu 400 kilowoltów, z Gdańska do Żydowa - powiedział Sławomir Smoktunowicz, rzecznik prasowy spółki PSE Operator. - Koszt szacowany jest na blisko 630 milionów złotych.

- Koncern Energa przeznaczy w przyszłym roku ponad 1,4 miliarda złotych na inwestycje - mówi z kolei Alina Geniusz-Siuchnińska, rzecznik prasowy spółki Energa Operator. - Zbudowany zostanie m.in. główny punkt zasilania na Młodym Mieście w Gdańsku.

Sporo pieniędzy zostanie przeznaczonych na wymianę "gołych" przewodów na izolowane, zwłaszcza w lasach i na terenach wiejskich. Trudno dokładnie ocenić, jak koszta inwestycji wpłyną na ceny prądu, z którego korzystamy w naszych mieszkaniach. Na razie te ceny są regulowane przez URE, przynajmniej do czasu, gdy rynek energetyczny zostanie uwolniony. Eksperci są zgodni - podwyżek nie unikniemy. Nawet jeśli na Pomorzu powstanie elektrownia jądrowa, która będzie zaopatrywać nasz region w prąd. Jej ostateczna lokalizacja nie jest jeszcze znana, ale na rządowej "topliście" najlepszych lokalizacji jest m.in. pomorski Żarnowiec.

Koszty produkcji energii w elektrowni węglowej i jądrowej "Dziennik Bałtycki" ustalał w Finlandii podczas spotkania z reprezentantami Fortum, spółki która jest operatorem elektrowni jądrowej w Loviisa.

- W starych elektrowniach jądrowych koszty produkcji są niższe od kosztów wytwarzania elektryczności w węglowych - mówią eksperci Fortum. - Jak będzie w elektrowniach jądrowych teraz budowanych, dowiemy się, gdy poznamy wielkość nakładów na uzyskanie kredytów, na spełnienie współczesnych kryteriów bezpieczeństwa czy magazynowanie zużytego paliwa i odpadów promieniotwórczych.
Czy jest więc jakakolwiek nadzieja dla mieszkańców Pomorza, że ceny prądu mogą się utrzymać na jakimś rozsądnym poziomie? - Pytanie, co oznacza sformułowanie rozsądny poziom - mówi Milczanowski. - Cena energii musi wzrosnąć do poziomu, który gwarantuje opłacalność inwestycji. Szansą na ograniczenie wzrostu cen prądu leży w rozwoju konkurencji na rynku. Jeśli konkurencji nie będzie, będziemy płacić tylko drożej.

Na razie jednak konkurencja jest, ale tylko na papierze. Odbiorcy energii z danego województwa i tak korzystają z usług lokalnych dostawców. Podwyżki prądu najboleśniej uderzają w niezamożnych mieszkańców Pomorza. Oczywiście, można namawiać do oszczędzania energii i taka akcja jest obecnie prowadzona w telewizji, gdzie w spotach namawia się do wyłączania na noc niepotrzebnych wtedy urządzeń elektronicznych. Nikt jednak nie wierzy, że takie oszczędzanie zniweluje podwyżki i Kowalski wyjdzie na swoje. W ub. roku Ministerstwo Gospodarki zaproponowało, aby budżet państwa częściowo refundował wysokie ceny prądu i gazu tzw. odbiorcom wrażliwym, czyli części gospodarstw domowych. Biorąc jednak pod uwagę stan budżetu, taka pomoc nie wydaje się realna.

Waldemar Dunajewski, prezes zarządu Stowarzyszenia Elektryków Polskich Oddział Gdańsk:
Duży wpływ na ceny energii elektrycznej mają koszta jej wytwarzania. Bardzo droga jest energia tak zwana zielona. Jej generowanie jest około 2,5 raza kosztowniejsze od produkcji energii z wykorzystywaniem węgla kamiennego czy brunatnego jako paliw. Elektrownie muszą produkować odpowiednią ilość tej energii zielonej, z odnawialnych źródeł, w związku z koniecznością spełniania wymogów Unii Europejskiej. Droga energia spowoduje, że znacznie obniży się konkurencyjność przedsiębiorstw unijnych w skali świata. Dlatego UE powinna naciskać na takie kraje jak USA, Rosja, Brazylia, Chiny, by one też zmniejszały emisję gazów cieplarnianych.

Modernizacja linii przesyłowych poprawi bezpieczeństwo energetyczne i zmniejszy straty. Będzie też miała wpływ na to, ile za prąd będziemy płacić. Na szczęście, obecnie ceny są kontrolowane przez Urząd Regulacji Energetyki. Istotne jest też, jak Ministerstwo Gospodarki potraktuje udział drogiej energii zielonej w ogólnej ilości wytwarzanej energii. Ten obowiązkowy udział ma być większy o 1 procent. To wszystko uderzy nas po kieszeni.