Nasze języki - nasze życie! We Francji parlament przegłosował nową ustawę i rozszerzył prawa językowe obywateli

Parlament V Republiki Francji zatwierdził w czwartek (8 kwietnia 2021) ustawę o ochronie języków regionalnych. Stało się to wbrew opinii francuskiego rządu, a w szczególności ministra edukacji, który nie chciał poprzeć ustawowych rozwiązań rozszerzających językowe prawa Alzatczyków, Basków, Bretończyków, Katalończyków, Korsykanów czy Okcytanów. Nowe prawo skutkuje przede wszystkim możliwością wprowadzenia do szkół nauczania immersyjnego, a także jednoznacznie stanowi o możliwości dwujęzycznego nazewnictwa w przestrzeni publicznej, co było wcześniej stosowane, ale można to było zakwestionować. Sprawozdawcą projektu ustawy o językach regionalnych we Francji był Paul Molac, deputowany z Morbihan.

W piątek rano bretoński polityk Paul Molac był gościem FranceInter. Zapytany o znaczenie przyjętego w czwartek prawa, mówił m. in.:

„Dotychczas obowiązująca ustawa o językach regionalnych z 1951 r. stanowiła, że można uczyć języka regionalnego w szkole tylko wtedy, gdy jednocześnie [symetrycznie - przyp. AJ] uczy się francuskiego w tym samym czasie”. W tamtym akcie prawnym znacznie ograniczone były także kwestie używania innych od francuskich znaków diakrytycznych. Zmieniamy tamto prawo, aby powiedzieć, że nie możemy sprzeciwiać się używaniu języków regionalnych”.

Na pytanie, co konkretnie zmieni nowa ustawa o językach regionalnych, Paul Molac odpowiedział: „Możemy mieć dwujęzyczne oznakowanie. Tak to już było to możliwe, ale teraz jest to zagwarantowane prawnie, nikt nie może tego kwestionować. Do tej pory dla języków regionalnych wszystko, co nie było dozwolone, było zabronione. W szkole będziemy mogli zastosować metodę immersyjną: w pewnym momencie decydujemy się na wiele godzin języka regionalnego, aby dzieci zanurzyć w ich języku regionalnym. Z dotychczasowych doświadczeń widzimy, że to w ogóle nie wpływa na język francuski. Eksperyment prowadzony w Kraju Basków [we francuskiej części zamieszkiwanej przez Basków przyp. AJ] wykazał, że dzieci, które uczęszczały do przedszkola w języku baskijskim, miały lepsze wyniki z francuskiego w szkole podstawowej ”.

Deputowany Paul Molac, który podkreślił, że wprowadzenie ustawy nie byłoby możliwe bez współpracy wielu osób, partii i stowarzyszeń podkreślił także:

"W umowach podpisywanych między regionami a państwem znalazł się także konkretny cel, jakim zaoferowanie pomocy wszystkim, którzy chcą chronić i rozwijać język regionalny. Jest to kwestia odpowiedzi na zapotrzebowanie społeczne”.

Paul Molac, wyjaśnił także, że dzięki temu będzie można wyszkolić nauczycieli i że społeczności regionalne są do tego przygotowane.

Dziennikarka FranceInter zapytała bretońskiego polityka Paula Molaca, co by się stało, gdyby nie chroniono języków regionalnych i te zginęłyby? „To cała część naszej historii, ale także naszej kultury, naszej kreatywności, która zanikała. Zaspokojenie praw językowych jest bardzo ważne”.

Do przeciwnych opinii Ministra Edukacji Narodowej, którym jest Jean-Michel Blanquer i który nie poparł tej ustawy, a nawet mówił o niej, że to przejaw „separatyzmu”, parlamentarny sprawozdawca nowego prawa Paul Molac odniósł się w następujący sposób:
„Najwyższy czas, aby zaktualizował swoje oprogramowanie. Jesteśmy wielojęzyczni, a Francja jest państwem z ludźmi, którzy posługują się różnymi językami”.