Kupujesz materiały budowlane? Mogą cię oszukać na jakości. Wejdź na stronę GUNB i sprawdź produkt przed zakupem

Kupując wyroby i materiały budowlane, z reguły zwracamy uwagę na ich jakość. Czasem nic to jednak nie daje, gdyż część producentów wprowadza do sprzedaży produkty niespełniające norm, czego klient z opakowania oczywiście się nie dowie. Prawda wychodzi na jaw dopiero przy okazji kontroli prowadzanych przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego.

Jakie wyroby najczęściej nie spełniały deklarowanych norm? Eksperci ZPPMdB podsumowali w obszernym raporcie wyniki kontroli z lat 2016–2020. Okazuje się, że:

• złą jakość najczęściej stwierdzano w przypadku wyrobów do izolacji cieplnej i membran,
• średnią jakość najczęściej wykrywano w przypadku klei budowlanych oraz wyrobów podłogowych i posadzkowych.

Jakość innych wyrobów nie zawsze dało się wiarygodnie ocenić z powodu zbyt małej liczby zbadanych próbek – tak było np. z kruszywami oraz drzwiami i oknami. Autorzy raportu zauważają jednak, że kontrole GUNB za każdym razem skutkowały poprawą jakości produktów dostępnych na rynku.

– Pozytywny trend widoczny jest w większości grup wyrobów budowlanych, a bardzo dobrym przykładem są tu wyroby do wznoszenia murów – podkreślają Szymon Firląg i Wiktoria Brdak z ZPPMdB.

Część materiałów budowlanych dostępnych w sklepach można sprawdzić przed zakupem na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. Każdy ma możliwość bezpłatnego zapoznania się z wynikami badań przeprowadzonych na próbkach wybranych produktów. Wystarczy wejść w wyszukiwarkę wyników badań i wpisać fragment nazwy. Wyniki badań z lat 2016–2021 można znaleźć pod tym linkiem, zaś badań z roku 2022 – w oddzielnej wyszukiwarce.

Wracając do wyników kontroli z lat 2016–2020, warto zwrócić uwagę przede wszystkim na jakość wyrobów ze styropianu i wełny mineralnej. Jak się okazuje, klientów oszukiwała tu większość producentów. W wyniku kontroli GUNB sytuacja uległa poprawie, jednak nadal jest źle.

– W 2016 roku aż 61 proc. z badanych próbek nie spełniała przyjemniej jednej właściwości. Sytuacja uległa w kolejnych latach niewielkiej poprawie, ale w 2020 roku ciągle 44 proc. z badanych wyrobów do izolacji cieplnej dało wynik negatywny – czytamy w raporcie „Jakość wyrobów budowlanych dostępnych na polskim runku w latach 2016–2020”.

Na oszustów można było łatwo się natknąć także przy zakupie wyrobów takich jak membrana dachowa, folia dachowa czy papa zgrzewalna. Tu niestety po chwilowej poprawie sytuacja znów się pogorszyła.

Najgorzej pod tym względem wypadł rok 2016, kiedy to wynik negatywny uzyskało 71 proc. próbek. Po niewielkiej poprawie widocznej w latach 2018 i 2019 (…) w 2020 roku 38 proc. próbek nie spełniało przynajmniej jednej z badanych właściwości – podają autorzy raportu.

Kleje budowlane to m.in. kleje cementowe, żelowe i dyspersyjne. Kontrolerzy GUNB badający próbki mieli do nich najwięcej zastrzeżeń w latach 2017–2019, kiedy to aż 62 proc. klejów w hurtowniach i marketach budowlanych nie miało przynajmniej jednej deklarowanej właściwości. W 2020 r. odsetek ten spadł do 22 proc., można więc mówić o poprawie, jednak jakość klei dostępnych na rynku, wcześniej „bardzo zła”, teraz jest jedynie „średnia”.

Również jako „średnią” oceniono w 2020 r. jakość wyrobów podłogowych i posadzkowych, m.in. płytek ceramicznych, paneli, kostki brukowej, płyt chodnikowych, posadzek cementowych oraz wylewek betonowych. Wcześniej (2018–2019) jakość tych produktów bywała wręcz zła – chodziło o wytrzymałość produktu na rozciąganie przy próbie rozłupania.

– Próbki wyrobów budowlanych pobierane są zarówno w toku kontroli rynku (co do zasady u sprzedawców wyrobów budowlanych), jak i bez kontroli. (…) W trybie poza kontrolą próbki wyrobów pobierane mogą być m.in. z wyrobów składowanych na terenie budowy – informuje GUNB.

Zdaniem ekspertów ZPPMdB pozytywny wpływ kontroli GUNB na jakość materiałów budowlanych pokazuje, że warto je przeprowadzać. Jak czytamy w raporcie, liczba kontroli powinna nawet wzrosnąć, szczególnie w przypadku tych obszarów rynku, gdzie dotąd było ich niewiele – chodzi m.in. o takie grupy produktów, jak wyroby związane z betonem, zaczynem i zaprawą, a także kable zasilania. Można za to ograniczyć badanie cech wyrobów, z którymi od lat nie stwierdza się problemów (np. rozszerzalność). Eksperci rekomendują też o skuteczniejsze karanie oszustów, a także zwiększenie dotkliwości kar.

– W ramach krajowych lub unijnych programów wsparcia dla sektora budowlanego, np. ulga termomodernizacyjna, program „Czyste Powietrze”, powinno zostać wykluczone stosowanie wyrobów budowlanych, które nie spełniają deklarowanych właściwości zgodnie z wynikami badań GUNB. Stosowanie wadliwych wyrobów prowadzi do niespełnienia podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w Prawie Budowlanym. (…) Należy pamiętać, że wyroby niespełniające deklarowanych parametrów przyczyniają się w oczywisty sposób do niepotrzebnego i nadmiernego zużycia zasobów naturalnych – podsumowują autorzy raportu.