Jesienny ogród - jakie prace musisz wykonać przed nadejściem zimy?

Materiał promocyjny ekspertów
Jesień to pracowity czas dla wszystkich właścicieli ogrodów. Piękna polska złota jesień cieszy oko festiwalem braw. Warto jednak pamiętać, że ciepłe dni, w mgnieniu oka mogą ustąpić miejsca pierwszym przymrozkom. Zastanawiasz się, jakie prace wykonać, by jak najlepiej przygotować oraz ochronić kwiaty, krzewy i drzewa przed nadejściem zimy? Które rośliny należy posadzić jesienią? W jakie narzędzia i akcesoria powinien zaopatrzyć się, każdy ogrodnik? Czas się przygotować! Wszystko, co warto wiedzieć o jesieni w ogrodzie, znajdziesz w poniższym materiale. 

Jesienny kalendarz ogrodnika. Jakie prace wykonać w ogrodzie w poszczególnych miesiącach?

Pogoda z sezonu na sezon robi się coraz bardziej zmienna. Pierwsze przymrozki mogą zjawić się zanim dobrze zabezpieczymy przed nimi rośliny. Dlatego planując jesienne prace w ogrodzie, należy na bieżąco obserwować zmieniającą się aurę.

Przygotowania roślin do nadchodzącej zimy można rozpocząć już pod koniec lata. Wtedy warto po raz ostatni zadbać o odpowiednie nawożenie roślin. Należy zastosować nawozy o niskiej zawartości azotu, a wysokiej potasu. To zwiększy odporność zieleni na niekorzystne czynniki i lepiej przygotowuje ją do nadejścia chłodów. Po pierwszych przymrozkach powinno się osłonić młode rośliny i gatunki, które nie są w pełnie odporne na mrozy. Część nadziemną warto owinąć materiałem przepuszczającym powietrze, np. słomą lub włókniną. Podstawę pnia osłania się, usypując grubą warstwę ściółki (kilka do kilkunastu centymetrów). Róże kopczykuje się.

Wrzesień to idealny czas na zbieranie jesiennych plonów. To okres, w którym można przeprowadzić zbiór większości warzyw korzeniowych, kapusty, ziół i owoców (m.in. jabłek i gruszek). Można zacząć cieszyć się plonami, które stanowią ukoronowanie całorocznej pracy w sadzie i ogrodzie. Rozpoczyna się również sezon przygotowywania wszelkiego rodzaju przetworów.

Kolejnym ważnym zadaniem, jakie należy wykonać w ogrodzie, jest odpowiednie zadbanie o trawnik. Jesienią trawę kosi się zdecydowanie rzadziej. W październiku wystarczające będą zaledwie dwa koszenia. Po raz ostatni trawnik warto skosić w drugiej połowie października. Należy jednak pamiętać, aby przyciąć ją nieco wyżej niż w sezonie, ponieważ za krótko ścięta będzie narażona zimą na przemarznięcie. Optymalna wysokość ostatniego koszenia to około 4 cm. Warto również przeprowadzić aerację trawnika, ponieważ po sezonie murawa wymaga rozluźnienia.

Gdy zaczną opadać liście obowiązkowe stanie się ich regularne usuwanie. Nieuprzątnięcie liści doprowadzi do ich gnicia, co może spowodować chorobę trawy i jej żółknięcie. Podczas sprzątania opadłych liści należy zachować ostrożność, aby nie uszkodzić powierzchni trawnika. Grabienie powinno być delikatne, żeby nie szarpać murawy i uniknąć uszkodzenia trawnika, roślin i darni.

Jakie rośliny, warto posadzić jesienią?

Jesień to idealny czas na sadzenie drzew i krzewów. Wrzesień to bardzo dobry moment na zasadzenie żywopłotu. Przed końcem tego miesiąca można przesadzić iglaki. Natomiast w październiku można zająć się przesadzeniem krzewów i drzew liściastych. W okresie od połowy września do połowy października można sadzić krzewy z odkrytym systemem korzeniowym.

Jesienią dostępne są sadzonki, zarówno w doniczkach, jak i z „gołym korzeniem”. Pewniejszym zakupem okażą się sadzonki w doniczkach — krzewy zwykle mają bardziej rozwinięty system korzeniowy (o ile sprzedawca dopiero co ów rośliny nie przesadzał) i dużo większe szanse przyjęcia się w gruncie. Krzewy w doniczkach sprzedawane są w różnych rozmiarach. Najbardziej popularne są doniczki o pojemność 2-2,5 l. Taki rozmiar wystarczy, aby zapewnić właściwy pokrój krzewu przez pierwsze 2-3 lata. - Akademia Roślin, Bartosz Spychalski- właściciel Akademii Roślin

Krzewy sadzimy w gruncie tak jak rosły w doniczkach. Jeśli posadzimy 2-3 cm głębiej, nic się nie stanie. Po posadzeniu obficie podlewamy. Na wierzch warto rozsypać korę, może być przekompostowana. Będzie to miało pozytywny wpływ na rozwój posadzonych roślin, które dłużej będą mogły utrzymywać wilgoć. Ponadto ograniczymy rozwój chwastów. Dajmy czas roślinie na aklimatyzację. Pamiętajmy, że nie wszystkie sygnały, które przekazuje nam roślina, muszą być alarmujące. - dodaje Bartosz Spychalski — właściciel Akademii Roślin

Wrzesień to dobry miesiąc na sadzenie roślin cebulkowych:

  • tulipanów,
  • krokusów,
  • hiacyntów,
  • narcyzów.

Sadzenie warto rozpocząć od roślin, które wiosną kwitną jako pierwsze — np. krokusy. Po nasadzeniu cebulki należy odpowiednio podlać, a w przypadku wystąpienia przymrozków sadzonki trzeba nakryć korą lub gałązkami.

We wrześniu można również sadzić rośliny dwuletnie:

  • bratki,
  • dzwonki ogrodowe,
  • fiołki rogate,
  • goździki brodate,
  • laki,
  • malwy,
  • naparstnice purpurowe,
  • niezapominajki,
  • stokrotki.

Natomiast początkiem października można zająć się sadzeniem drzew owocowych.

Rośliny mrozoodporne, jakie wybrać?

Szukając roślin, które będą odporne na niskie temperatury warto zwrócić uwagę, z jakiej strefy klimatycznej pochodzi dana roślina. Odporność roślin na mróz uzależniona jest przede wszystkim od gatunku i odmiany. Spory wpływ na mrozoodporność roślin ma także sposób ich rozmnażania. Rośliny produkowane z nasion zwykle są bardziej wrażliwe na niskie temperatury niż te rozmnażane z sadzonek czy poprzez szczepienie.

W naszej wieloletniej działalności szkółkarskiej produkowaliśmy już wiele odmian roślin. Mamy więc swoich ulubieńców, których żywotność i wigor zawsze nas zachwycają. Polecamy szczególnie kwitnące przez całe lato hortensje bukietowe oraz letnie byliny: rudbekie, szałwie, liatrę, jeżówkę purpurową, floksy oraz z traw wszystkie odmiany miskanta chińskiego, molinii i turzyc zimozielonych. Wśród iglaków zalecamy karłowe jodły i świerki, jodłę Frasera, koreańską i kalifornijską. Sosny świetnie reprezentują sosna górska, sosna czarna i bośniacka. Występują w wielu pięknych odmianach. Asortyment roślin mrozoodpornych jest bogaty i każdy znajdzie coś dla siebie. - Dammera, Wanda Jąkalska właściciel Szkółki Roślin Ozdobnych Dammera w Mierzeszynie.

Mrozoodporne byliny do ogrodu:

  • złocień arktyczny,
  • aster nowobelgijski,
  • jeżówka purpurowa,
  • przywrotnik alpejski,
  • kosaciec syberyjski,
  • fiołek labradorski,
  • pragnia syberyjska,
  • krwawnik pospolity,
  • dąbrówka rozłogowa,
  • goździk alpejski,
  • goździk kropkowany,
  • dzwonek skupiony,
  • bergenia sercowata,
  • orlik błękitny,
  • liatra kłosowa,
  • przetacznik kłosowy,
  • mięta pieprzowa,
  • gęsiówka kaukaska,
  • odętka wirginijska,
  • cebulica syberyjska.

Mrozoodporne drzewa do ogrodu:

  • klon zwyczajny,
  • grab pospolity,
  • brzoza brodawkowata,
  • wiąz,
  • sumak octowiec.

Mrozoodporne krzewy do ogrodu:

  • karagana syberyjska,
  • mikrobiota syberyjska,
  • jagoda kamczacka,
  • modrzewnica pospolita,
  • azalia,
  • dereń biały,
  • malina arktyczna,
  • berberys pospolity,
  • kalina koralowa,
  • trzmielina oskrzydlona,
  • tawuła japońska,
  • hortensja krzewiasta,
  • perukowiec podolskiego,
  • pęcherznica kalinolistna,
  • lilak pospolity,
  • śnieguliczka biała,
  • tawlina jarzębolistna,
  • pięciornik krzewiasty.

Mrozoodporne iglaki do ogrodu:

  • kosodrzewina,
  • sosna pospolita,
  • świerk pospolity,
  • jałowiec pospolity,
  • świerk kłujący,
  • jodłę jednobarwną,
  • modrzew japoński,
  • modrzew dahurski,
  • jodłę koreańską,
  • cyprysik groszkowy.

Mrozoodporne trawy do ogrodu:

  • fargesia lśniąca,
  • kostrzewa Gautiera,
  • kostrzewa sina,
  • rajgras wyniosły,
  • kosmatka.

Jakie rośliny należy przechowywać przez zimę w domu?

Najmniej odporne na mrozy są kwiaty ciepłolubne. Te rośliny nie mogą zostać w ogrodzie przez cały rok i na okres zimy, należy je przechowywać w odpowiednich warunkach w przechowalni lub w domu.

Do najpopularniejszych, ciepłolubnych roślin ozdobnych, które nie mogą pozostać na zimę w gruncie, należą m.in.:

  • acidantera,
  • begonia bulwiasta,
  • cantedeskia,
  • dalia ogrodowa,
  • eukomis,
  • krokosmia,
  • mieczyk ogrodowy,
  • paciorecznik ogrodowy (kanna),
  • jaskier azjatycki,
  • nerina,
  • lilia orientalna,
  • pelargonia rabatowa,
  • szczawik czterolistny,
  • tygrysówka pawia,
  • śniedek wiechowaty.

Należy pamiętać, że najlepszy termin na przeniesienie roślin z ogródka do przechowalni oraz najlepsze warunki, w jakich powinny przeczekać do wiosny, są różne dla różnych gatunków.

Nawożenie roślin jesienią – co warto wiedzieć?

Jeśli w swoim ogrodzie posiadasz rośliny ozdobne najlepiej nawozić je mniej więcej do końca sierpnia. We wrześniu można również po raz ostatni przeprowadzić nawożenie trawnika. Najważniejsze podczas nawożenia roślin w okresie jesiennym jest zastosowanie odpowiedniego nawozu, powinien on zawierać przede wszystkim fosfor i potas. W jesiennym nawozie nie powinno być za to dużo azotu, który niepotrzebnie pobudzałby trawę do wzrostu.

Podczas nawożenia roślin warto stosować się do kliku prostych zasad, dzięki którym wysiłki nie pójdą na marne, a rośliny nie ulegną uszkodzeniu.

  1. Stosując nawozy z fosforem, nie należy łączyć z ich z nawozami zawierającymi wapń. Wapń zmniejszy przyswajalność przez rośliny fosforu.
  2. Z mieszanek wapniowych można korzystać wyłącznie późną jesienią. Ponadto można jest rozsypywać tylko podczas bezwietrznych dni, a po rozsypaniu należy głęboko zakopać w ziemi.
  3. Należy zwracać uwagę na informacje zawarte na etykietach, aby mieć pewność, że dany produkt jest odpowiedni dla posiadanych w ogrodzie roślin.
  4. Jesienne nawożenie roślin nie dotyczy młodych drzew iglastych m.in. świerków i sosen, a także owocowych m.in.: jabłoni oraz wiśni.

Narzędzia ogrodnicze, czyli niezbędnik każdego ogrodnika

Prace w ogrodzie mogą być zdecydowanie łatwiejsze i szybciej wykonywane, jeśli używane są przy tym odpowiednio dobrane narzędzia. Szukając idealnych narzędzi, warto zwrócić uwagę, czy są one poręczne i dopasowane do potrzeb. Warto stawiać na narzędzia wysokiej jakości, aby mogły one służyć przez kilka sezonów. Narzędzia powinny być także dobrane do czynności, które wykonujemy w ogrodzie oraz do wielkości ogrodu.

Wśród narzędzi nie powinno zabraknąć takich sprzętów, jak:

  • grabie,
  • miotłograbie,
  • szpadle,
  • widły,
  • motyki,
  • łopatki,
  • pazurki,
  • sekatory,
  • nożyce,
  • nożyce elektryczne,
  • nożyce spalinowe,
  • sekatory akumulatorowe.

Ponadto pomocne przy pracach ogrodowych będą także kosiarki spalinowe lub kosy spalinowe ręczne, a także dmuchawy do liści. W celu ułatwienia sobie pilnowania porządku w ogrodzie można zainwestować w wózek ogrodowy. Jest to idealne narzędzie do wygodnego zbierania i usuwania chwastów, ściętej trawy lub innych odpadów ogrodowych. Solidna, aluminiowa konstrukcja pozwala na swobodny transport aż do 70 kg odpadów. W ogrodzie warto mieć również kompostownik, który można wykonać samodzielnie lub zakupić w sklepie ogrodniczym.

Jak przedłużyć wypoczynek w ogrodzie?

Nadejście jesieni często wiążę się z ochłodzeniem i pogorszeniem pogody, która zniechęca do przebywania na świeżym powietrzu. Meble ogrodowe zostają schowane, a w przypadku tych drewnianych warto także zadbać o ich impregnację. Jednak dzięki nowoczesnym rozwiązanym takim, jak pergole tarasowe można przedłużyć wypoczynek w ogrodzie.

Z końcem lata przygotowujemy nasze tarasy do zimy, zabezpieczamy meble i wykonujemy szereg prac, które niestety zmierzają do zakończenia wypoczynku w ogrodzie. Idealnym rozwiązaniem na przedłużenie sezonu są nowoczesne zadaszenia tarasu zwane Pergolami bioklimatycznymi. Przy zastosowaniu tego systemu możemy korzystać z uroków jesieni i zimy nie martwiąc się złymi warunkami atmosferycznymi. Czujniki pogodowe same zareagują na zmieniające się warunki. Pergole posiadają elektryczne zadaszenie i ściany co pozwala tworzyć indywidualny nastrój lub ochronę przed złą pogodą. Pergole nie wymagają konserwacji, w całości wykonane są z aluminium, co stanowi ich dodatkowy atut, idealnie wpisują się w architekturę ogrodu, jak również mogą stać się przedłużeniem salonu. - Dominik Drozdek, właściciel firmy Strefa Pergoli

Pielęgnacja trawnika: kosiarka spalinowa, kosiarka elektryczna, traktorek kosiarka czy robot koszący?

Idealnie wypielęgnowany trawnik to marzenie wielu osób, posiadających ogrody. Jednak, aby utrzymać murawę w doskonałym stanie, konieczne jest regularne przycinanie. Dla wielu osób jest to nieprzyjemny i przykry obowiązek. Na szczęście na rynku dostępne jest wiele urządzeń, które mogą ułatwić koszenie trawy. Wybór najlepszego warto uzależnić od wielkości obszaru roboczego.

Kosiarka spalinowa - jaką jedną z głównych zalet tego urządzenia można wymienić, niezależność od źródła zasilania. Ponadto kosiarki spalinowe pozwalają na pracę na rozległym i nierównym terenie, który porasta wysoka trawa. Kosiarki spalinowe są bardziej wydajne i niż podobne urządzania elektryczne i akumulatorowe. Natomiast sporą wadą może okazać się cena oraz jej głośna praca, a także fakt, że emituje ona spaliny i jest rozwiązaniem mało ekologicznym.

Kosiarka elektryczna - sporą zaletą tego typu sprzętu jest ich cicha praca oraz większa manewrowość niż w przypadku kosiarek spalinowych. Jest również tańsza i łatwiejsza w codziennym utrzymaniu. Jednak wadą jest jej niewielka moc i konieczność zakupu i prawidłowego utrzymania przedłużaczy. Kosiarki elektryczne zdecydowanie gorzej radzą sobie w przypadku wysokiej trawy. Kosiarka elektryczna może sprawdzić się w przypadku niewielkich trawników.

Traktorek koszący - maszyna dla osób posiadających spore obszary do wykoszenia. Traktory koszące mają spory zasięg oraz sporą moc, dzięki mocnemu silnikowi. Jednak największą zaletą tego urządzenia może być jego wielofunkcyjność, traktorek ogrodowy często można zmienić w pług śnieżny lub glebogryzarkę. Wśród wad na pewno znajduję się cena za tego typu maszynę oraz jej gabaryty, do tego dochodzi często drogie serwisowanie oraz negatywny wpływ na środowisko. Warto zaznaczyć, że tego typu maszyny są bardzo paliwożerne, co za tym idzie, koszty użytkowania również wzrastają.

Robot koszący - znajdzie zastosowanie w małych i średniej powierzchni trawnikach, które są płaskie lub mają mały kąt nachylenia. Zaletą tego urządzenie jest cicha i wydajna praca, a do tego robot nie potrzebuje nadzoru oraz można nim sterować z poziomu smartfona. Roboty koszące są niestety drogie i muszą być regularnie ładowane. Za największą wadę może być uznana konieczność ułożenia przewodów ograniczających. Przewody ograniczające wyznaczają obszary pracy urządzenia.

Jak ważny jest dobór oświetlenia w ogrodzie?

Jak twierdzą eksperci z FPH "ART-METAL" JOLANTA DOBRODZIEJ, GRZEGORZ DOBRODZIEJ SP.J. - Oświetlenie w ogrodzie powinno podkreślać jego największe atuty i tworzyć odpowiedni klimat po zmroku. Na początek dobrze jest określić, jaki styl latarni nam odpowiada – modny obecnie nowoczesny, minimalistyczny, czy może bardziej klasyczny. Bez względu na to, które latarnie nam się podobają, powinny one przede wszystkim pasować do budynku oraz ogrodu. Zachęcamy do nieco innego spojrzenia na latarnie ogrodowe i coraz częściej proponujemy klientom proste, ale wyższe latarnie, które mogą oświetlić większy obszar ogrodu i na dodatek wyglądają bardzo efektownie.

Oświetlenie ogrodu nie musi być intensywne, ważne, aby zapewnić dobrą widoczność w częściach komunikacyjnych oraz mniejsze, bardziej dyskretne podświetlenie drzew, klombów, czy nawet oczek wodnych. Zwracamy też uwagę na to, aby dopasować do siebie latarnie stojące w ogrodzie i te, które oświetlają elewację, czy taras. Istotne jest również dobranie odpowiedniej barwy światła – biała, neutralna żarówka da efekt nowoczesnego, czystego światła, natomiast źródło o niższej temperaturze barwowej stworzy ciepły, przytulny efekt.

Jesień w ogrodzie - a co na szkodniki?

Pojawienie się szkodników w ogrodzie może zniweczyć efekty ciężkiej pracy, dlatego warto dołożyć wszelkiego wysiłku, aby nie dopuścić się ich pojawienia.

Najłatwiejszym sposobem na zniechęcenie szkodników do zasiedlania się w ogrodzie jest stworzenie warunków, w których nie będą się one czuły bezpiecznie. W tym celu niezbędne jest regularnie usuwanie chwastów, pokosu oraz resztek roślin, osłanianie przed mrozem wrażliwych roślin dopiero w momencie, gdy ziemia będzie odrobinę zmrożona oraz uprawianie roślin odstraszających gryzonie i wkładanie ich do nor zamieszkiwanych przez szkodniki. Zalicza się do nich między innymi nostrzyk, czosnek, koronę cesarską oraz wilczomlecz.

Jeśli mimo wszystko szkodniki zaatakują, trzeba sięgnąć po inne środki - nie zawsze muszą to być preparaty chemiczne. W walce ze szkodnikami pomocne mogą być mikstury sporządzone z warzyw lub ziół.

Co zrobić z oczkiem wodnym jesienią?

Wszystko zależy od głębokości i wielkości oczka wodnego. Te, których głębokość przekracza 100 centymetrów, nie zamarzają całkowicie aż do dna, co pozwoli rybom i niektórym roślinom wodnym na przezimowanie.

Z każdego zbiornika należy usunąć opadłe liście. Warto również oczko wodne zabezpieczyć odpowiednią siatką, która będzie zapobiegać wpadaniu liści do wody. Zalegające na dnie liście powodują rozwój bakterii i gnicie wody. Jeżeli sytuacja taka już ma miejsce, dno oczka wodnego oczyścić można odmulaczem. Oczyścić należy także brzegi stawu – z przekwitłych roślin, uschniętych liści czy suchych gałęzi.

W przypadku płytkich oczek wodnych konieczne jest usunięcie ryb i umieszczenie ich w specjalnych pojemnikach. Natomiast rośliny w zależności od ich rodzaju należy przenieść do miejsca ciepłego i jasnego lub wręcz przeciwnie do zacienionego i chłodnego.

Jeśli oczko wodne jest głębsze niż 100 centymetrów, niezbędne będzie zadbanie o dostęp powietrza zimą. Znajdujące się w nim ryby i rośliny będą go potrzebować, gdy powierzchnia stawu zamarznie. Powietrze można zapewnić na kilka sposobów:

  • poprzez wywiercenie przerębla,
  • wkładając do wody specjalne tabletki wytwarzające w procesie chemicznym tlen,
  • robiąc w zbiorniku wodnym poduszkę powietrzną,
  • wpompowując tlen przez mały otwór,
  • montując urządzenie napowietrzające.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki