Jak pozbyć się myszy i szczurów? Naturalne i chemiczne sposoby, które podpowiada ministerstwo rolnictwa

Plaga myszy i szczurów to duży problem rolników zwłaszcza zachodniej i południowo-zachodniej części Polski. "Sytuacja jest wręcz dramatyczna", pisał prezes związku Stanisław Kacperczyk do ministra Jana Krzysztofa Ardanowskiego. Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych wskazywał także, że warunki atmosferyczne w ostatnich latach sprzyjają gryzoniom, a w efekcie "plaga myszy cały czas tylko się rozrasta".

Jak pozbyć się myszy i szczurów? Sposoby na gryzonie

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w odpowiedzi na problem wielu gmin przygotowało wskazówki, jak zapobiegać i zwalczać plagę gryzoni, które powodowały straty w zbożach, a teraz m.in. kukurydzy i burakach. Zimy są łagodne, pokarm więc dostępny cały rok, a poza tym, jak podaje resort, zbyt mała jest populacja naturalnych wrogów myszy. Sposoby walki z gryzoniami podzielono na naturalne i chemiczne.

Naturalne i mechaniczne sposoby zwalczania myszy i szczurów

• Ptaki i małe ssaki, dzięki naturalnym schronieniom. Ograniczaniu inwazji gryzoni sprzyjają naturalne elementy krajobrazu, tj. zadrzewienia śródpolne, pojedyncze drzewa oraz remizy leśne, będące miejscem bytowania małych ssaków (tj. lis, borsuk) oraz będące miejscem spoczynku dla ptaków drapieżnych (tj. myszołów zwyczajny, pustułka, płomykówka).
• Ustawienie słupów oraz tyczek spoczynkowych dla ptaków drapieżnych. Dzięki nim ptaki drapieżne mogą wypatrywać swoje ofiary i w sposób naturalny je eliminować albo przepłaszać na inne tereny.
• Odłów pułapkami z założonymi przynętami, które należy ustawiać przy wylotach nor. Pułapki rozkłada się, zwracając uwagę, aby nie stwarzały zagrożenia dla innych zwierząt i ludzi.
• Powrót do tradycyjnych metod agrotechnicznych i stosowanie głębokiej orki, która pozwala zmniejszyć liczbę szkodników na polach przez niszczenie ich nor czy też niepozostawianie na polach słomy i ściernisk.
• Warto - tam gdzie problem gryzoni jest dotkliwy - "zrezygnować z niektórych praktyk rolniczych, które bezsprzecznie oddziałują korzystnie na gleby oraz różnorodność biologiczną, niemniej jednak mogą powodować wzrost populacji tych szkodników. Przykładem jest wysiew międzyplonów, który jest jedną z wielu dobrowolnych praktyk, które rolnicy mogą zgłosić do obszarów proekologicznych (Ecological Focus Area - EFA) w ramach płatności z tytułu praktyk rolniczych korzystnych dla klimatu i środowiska, czyli zazielenienia. Dlatego na obszarach zagrożonych inwazją gryzoni zaleca się, aby rolnicy wywiązywali się z tych zobowiązań poprzez inne elementy EFA, tj. np. grunty ugorowane z roślinami miododajnymi (bogatymi w pyłek i nektar) oraz pozostałe grunty ugorowane, uprawy wiążące azot, strefy buforowe lub miedze przylegające do gruntów ornych czy też zagajniki o krótkiej rotacji".

Chemiczne sposoby zwalczania myszy i innych gryzoni

Gdy działania naturalne i mechaniczne nie są wystarczające, można rozważać stosowanie przeznaczonych do zwalczania gryzoni środków, tzw. rodentycydów. Zarejestrowane środki mają różne zakresy stosowania i są dedykowane do zwalczania różnych szkodników.

Do zwalczania, np. norników dopuszczone są dwa środki, które można stosować w ograniczonym zakresie uprawach rolnych. Jest to Ratron GL i Ziarno Zatrute Fosforkiem Cynkowym 01 AB. Na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zamieszczona jest tzw. wyszukiwarka środków ochrony roślin.

Polecane terminy zwalczania gryoni

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy (IOR - PIB) w Poznaniu rekomenduje prowadzenie walki z gryzoniami w kilku terminach:

1. wiosną przez wykładanie zatrutego ziarna;
2. wczesną jesienią przez gazowanie nor świecami dymnymi;
3. późną jesienią za pomocą opryskiwania preparatami chemicznymi i rozkładania zatrutego ziarna.

Należy 3 razy w roku przeprowadzić obserwacje na polach uprawnych i nieużytkach, aby stwierdzić liczebność gryzoni. Od wyniku obserwacji zależy podjęcie decyzji o konieczności stosowania zabiegów chemicznych i przygotowania odpowiedniej ilości preparatów. Obserwacje przeprowadza się w marcu lub kwietniu, po żniwach (sierpień), po zakończeniu orek jesiennych (jeśli występują).

Metoda wyznaczania czynnych nor

Według naukowców z Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu, przy szacowaniu zagrożenia, warto korzystać z metody wyznaczania czynnych nor.

1. Na polu wyznacza się 3 miejsca o powierzchni 100 m2 na których oblicza się wszystkie nory gryzoni.
2. Nory należy natychmiast zadeptywać.
3. Po 1-2 dniach powtórnie liczy się nory otwarte, zamieszkałe przez gryzonie.
4. Liczbę nor otwartych należy podzielić przez 3, otrzymujemy w ten sposób średnią liczbą nor na poletko.
5. Przy liczbie 3 nor zamieszkałych na 100 m2 zabiegi zwalczające są konieczne.

Metoda czynnych nor jest najprostszą w wykonaniu i stosunkowo dokładną, godną polecenia dla wszystkich gospodarstw z uwagi na jej małą inwazyjność i koszty.

Źródło: MRiRW