Gdańsk. Odsłonięto tablicę księdza Franciszka Rogaczewskiego. "Za swoje przywiązanie do polskości zapłacił najwyższą cenę"

- Czuje się zaszczycony, że Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku mogło przyczynić się do przygotowania tablicy przypominającej, lokującej w przestrzeni tej części miasta pamięć o osobie księdza Franciszka Rogaczewskiego - mówił prof. Grzegorz Berendt. - Księży uważano za osoby tak niebezpieczne dla niemieckich narodowo-socjalistycznych interesów, iż zaliczono ich do polskiej elity, którą należało eksterminować, nie tylko usunąć z przestrzeni poprzez deportacje, czy skazanie na areszt, ale stwierdzono, że przestaną być niebezpieczni, jedynie w wyniku pozbawienia ich życia.

Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej podkreślił ponadto, że obecne pokolenie jest zobowiązane, aby pamiętać i przypominać o działaczach polskiego życia narodowego.

- Ksiądz Franciszek Rogaczewski jest symbolem mocnego wyrazistego trwania w Wolnym Mieście Gdańsku - dodał profesor. - Jesteśmy winni księdzu Rogaczewskiego, księdzu Góreckiemu, księdzu Komorowskiemu i co najmniej sześciuset innym działaczom polskiego życia narodowego, których uśmiercono od 1 września 1939 roku do końca okupacji niemieckiej, to aby o nich pamiętać, przypominać, aby stanowili oni część gdańskiego krajobrazu i część naszej świadomości!

O tym, jak cenne było poświęcenie księdza Franciszka Rogaczewskiego, mówił z kolei dr Karol Nawrocki, dyrektor IPN.

- Nie możemy zapomnieć o księdzu Franciszku Rogaczewskim, który za swoje przywiązanie do polskości, Pro Christo et Patria, jak wspominał zapłacił najwyższą cenę - mówił dr Karol Nawrocki. - Z budynku, z naszego kościoła Franciszka Rogaczewskiego wyprowadzono rano 1 września 1939 roku poprzez Victoriaschule do niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof i nigdy ksiądz Franciszek Rogaczewski nie zwątpił. Był pełen miłosierdzia nawet do swoich oprawców. Był gotowy do cierpienia, za wiarę i za ojczyznę.

Pierwszego proboszcza parafii pw. Chrystusa Króla w Gdańsku wspominał również obecny gospodarz świątyni ks dr. Bartłomiej Stark.

- To poświęcenie jest okazją do tego, by podziękować za to, co uczynił błogosławiony ksiądz Franciszek Rogaczewski - dodał duchowny. - Tą tablicą możemy uczcić patrona naszej parafii, bo nie trzeba nikogo przekonywać o ważności tego miejsca dla Wolnego Miasta Gdańska.

Ksiądz Franciszek Rogaczewski (ur. 1892 - zm. 1940) był nie tylko polskim duchownym, ale również działaczem polskim w Wolnym Mieście Gdańsku. Dzięki jego staraniom wybudowano kościół pw. Chrystusa Króla, ważny ośrodek życia polskiej społeczności. Powołał, wraz z grupą polskich księży, Ligę Katolicką, zarządzał Macierzą Szkolną, był także kapelanem kolejarzy i pracowników Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku.

1 września 1939 roku ksiądz Franciszek Rogaczewski został aresztowany, osadzony w Victoriaschule, skąd trafił do niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof. Rozstrzelano go 11 stycznia 1940 roku.

13 czerwca 1999 roku na Pacu marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie został beatyfikowany wraz z pozostałymi 107 męczennikami z okresu II wojny światowej. Ksiądz Franciszek Rogaczewski w Gdańsku doczekał się swojej ulicy, przy której znajduje się m.in. parafia pw. Chrystusa Króla. W 2017 roku został z kolei patronem gdańskiego tramwaju o numerze bocznym 1002. Dwa lata później na wniosek parafian wzniesiono pomnik błogosławionego duchownego.

Inicjatorami upamiętnienia było Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz parafia pw. Chrystusa Króla w Gdańsku.