Gdańsk: Odcięli ze skał gazele i słonie. Afrykańska wystawa

Skalne ryty mające tysiące lat - będzie je można oglądać w galerii sztuki naskalnej, którą zamierza stworzyć na Pomorzu dyrektor Henryk Paner. Jeszcze nie wiadomo, czy powstanie ona w Gdańsku. Może będzie w Gdyni lub w innym miejscu. Że powstanie - znając determinację dyrektora Panera - jest pewne. Udał mu się przecież karkołomny pomysł odcięcia rytów od skał i przetransportowanie ich przez pustynię, potem przez Morze Czerwone i inne morza do Polski. I co ważniejsze, uzyskał na to zgodę władz Sudanu.

"Skarby pustyni uratowane z potopu, czyli sztuka naskalna Doliny Nilu" - to wystawa, która jutro zostanie otwarta w Muzeum Archeologicznym. Zobaczymy niewielką część tej wyjątkowej kolekcji.

- Prezentujemy wybrane przykłady sztuki naskalnej, dokładnie 15 fragmentów skał i jeden skalny tam-tam. Są to nasze najmniejsze eksponaty, bo tylko takie się zmieściły w drzwiach Sali Kolumnowej - mówi dyrektor Paner. - Jest też kilkanaście plansz, które pokazują cykl pracy, czyli: dokumentowanie, wycinanie i następnie transportowanie rytów. Zobaczyć można trochę pejzaży Sudanu, w jakich warunkach to wszystko się działo. Do tego jest kilkunastominutowy film z wycinania skał. Ciekawostkę stanowi fragment ukazujący, jakie dźwięki wydaje skalny tam-tam uderzany otoczakami.

Muzeum ma piękną kolekcję sudańską. To nie tylko ryty i skalne tam-tamy, ale też ponad 600 kilogramów zabytków. Przed kilkunastoma laty nasi archeolodzy przywieźli do Gdańska wyposażenie grobu i inne skarby z epoki kamienia. Zmarłego z tego grobowca nazwano Księżniczką z Kassinger. Jednak po badaniach księżniczka okazała się księciem i dzisiaj księcia oglądać można w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku.

- Razem jest to największa kolekcja zabytków paleologicznych z Afryki poza Afryką - zapewnia Henryk Paner. Zapewne wkrótce jeszcze się ona wzbogaci. Archeolodzy mają bowiem nową koncesję na pustynię Bajuda (pomiędzy stolicą Sudanu a Chartumem). Jest to obszar 140 tys. km kw., wyjątkowo trudny teren, brak dróg, infrastruktury, ale frapujący.
Tegoroczne badania na tamtym terenie już przyniosły sensacyjne odkrycie. Gdańszczanie znaleźli obozowisko z okresu paleolitu, z narzędziami kamiennymi sprzed około miliona lat. Ludzie czy też formy przedludzkie, które wyprodukowały te narzędzia, plasują się gdzieś między asteropitekiem a pitekantropem - to najbardziej zamierzchłe dzieje...

Gdańszczanie mają zrobić wstępny rekonesans pustyni w ciągu najbliższych pięciu lat. Następnie przedstawią wyniki Sudańskiej Służbie Starożytności. Wtedy będziemy mieli prawo wyboru najciekawszych stref i zaczniemy badania na pustyni - dodaje dyrektor.

Naszym archeologom pomagają w pracach Sudańczycy. - Sudańczycy należą do najbardziej gościnnych narodów na świecie. Zawsze można również liczyć na ich pomoc - zapewniają gdańscy archeolodzy.

- Przez te lata narodziły się przyjaźnie. Kiedy jednemu z wodzów miał się urodzić syn, postanowił nadać mu imię Henryk, na cześć przyjaciela z Polski. Niestety, urodziła się córka, więc wódz wyrył motyką na skale imię polskiego przyjaciela.

Wystawa w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku, ulica Mariacka 24 - 24. Otwarcie 14 lipca, godz.12. Poniedziałek - muzeum zamknięte, wtorek - niedziela: godz. 10 - 17, bilety - 6 - 4 zł.