Gdańsk: Mieszkańcy Nowego Portu walczą o Morski Dom Kultury

Nowoporcki dom kultury to miejsce z bogatą historią. Był on kulturalnym centrum życia mieszkańców przez wiele lat, a na etapie planowania zakładano, że ma przypominać Pałac Kultury i Nauki w Warszawie. Podmokły teren nie pozwolił jednak na to socjalistyczne marzenie i budowa zakończyła się na najniższych piętrach. Gdańszczanie pokochali jednak to miejsce, które stało się kulturalno-rozrywkową mekką. Od biblioteki, przez pracownie malarskie, rozmaite kursy artystyczne i kino. Czego by nie zapragnęli, mogli znaleźć właśnie w Morskim Domu Kultury.

Idylla zaczęła się jednak kończyć od 2006 roku. Budynek przejął inwestor z Łodzi - firma Central Found of Immovables. Przez jakiś czas swoją siedzibę miał tu bank, można było przyjść tu na siłownię lub wynająć salę prób. Niedawno najemcy dostali jednak od właściciela wypowiedzenie najmu. Ci od dawna skarżyli się na fatalne warunki wewnątrz budynku, ale teraz zostali już od tych utrapień na dobre uwolnieni. Od maja MDK w Nowym Porcie pustoszeje i zaczyna na dobre straszyć.

Łukasz Hamadyk, przewodniczący zarządu dzielnicy Nowy Port, wskazuje na to, że to nie tylko sprawa symboliki. Obiekt trafił do rejestru zabytków w 2012 roku, dzięki działaniom stowarzyszenia, któremu przewodniczył ks. Stanisław Płatek.

- To kolebka kulturalna nie tylko dzielnicy, ale i Gdańska. Tutaj zaczynało wiele znanych zespołów: Blenders, Illusion z Tomkiem Lipnickim czy też Golden Life. Wiele koncertów, które się tu odbywały (Czerwone Gitary, Bogdan Smoleń). Działały różnego rodzaju kółka teatralne, taneczne, modelarskie, kawiarnia. Do dzisiaj działa jeszcze, chyba można tak powiedzieć, bo sprzęt został mimo zamknięcia drzwi, najstarsza siłownia w Polsce, którą prowadzi pan Zieliński. Są tam jeszcze studia, w których można nagrywać teledyski i audycje. To też zostało parę dni temu zamknięte na kłódkę przed osobami, które te miejsca dzierżawiły. Sala kinowa, która jest teraz w najgorszym stanie. Piękna sala teatralna, która mogłaby spokojnie być gospodarzem gdańskiego archipelagu kultury, jeśli chodzi o wydarzenia.

Czytaj także: 4 mln zł od Orlenu na nowy gdański park na Szańcu Zachodnim w Nowym Porcie. Jest umowa darowizny

Centrum życia kulturalnego w Nowym Porcie powoli zaczęło jednak wymierać i nieprzypadkowo, zdaniem niektórych, działo się to po przejęciu budynku przez nowego inwestora.

- Niestety popada w ruinę od kiedy nowi właściciele wykupili ten obiekt. Muszę powiedzieć, że po ostatnich audycjach w mediach doszło dużo nowych informacji. Między innymi taka, że osoby zakładające tę firmę, zostały zatrzymane w Łodzi przez CBA. Wiele zarzutów, łącznie z kierowaniem zorganizowaną grupą przestępczą. Sprawa jest rozwojowa i być może nieprzypadkowe były też wieści o tym, że jest wielka 70-milionowa hipoteka na tym gruncie. Trzeba szukać kwestii związanych z tym, dlaczego jest z tym budynkiem tak, a nie inaczej i dlaczego usuwa się w tym momencie dzierżawców - mówi Łukasz Hamadyk w rozmowie z Dziennikiem Bałtyckim.

Pytania, które narodziły się już dawno temu, powoli zaczynają znajdować przynajmniej zalążki odpowiedzi. Niewykonywanie prac konserwatorskich ze zlecenia pomorskiego konserwatora zabytków, skrócona praca ochrony obiektu do godziny 22. To wszystko wygląda zupełnie tak, jakby czekano na tragedię.

- Jest zalewany, co wpływa na jego stan. Nie trudno sobie wyobrazić, co się wydarzy, kiedy dojdzie do przypadkowego - a jakże - zwarcia elektryki czy też zaprószenia ognia przez przypadkowe osoby w trakcie, gdy budynek nie jest pilnowany. Obiekt jest wartością samą w sobie, ponieważ sale teatralne to genialna część tego miejsca i działka w bardzo dobrej lokalizacji. Miejscowy plan dopuszcza już możliwość budowy mieszkań. Gdy budynek był sprzedawany, jeszcze go nie było. To jest wjazd do Nowego Portu, blisko do morza i tunelu. Prędzej czy później dolegliwości związane z okolicznymi spalarniami czy składowiskami będą się albo zmniejszać, albo całkowicie wygasać. Można więc mówić wprost: chodzi o działkę, a nie sam budynek - twierdzi przewodniczący zarządu dzielnicy Nowy Port. - Deweloperzy na pewno zacierają ręce, ale my nie chcemy do tego dopuścić. Zwłaszcza po ostatnich doniesieniach będziemy działać w kierunku tego, aby wywłaszczyć obecnych właścicieli.

Na to pozwolić ma pomorskiemu konserwatorowi zabytków Ustawa o ochronie zabytków, art. 50. Osoby zaangażowane w odzyskanie MDK z rąk właścicieli chcą włączyć w to także władze miasta.

- Ten budynek musi zostać uratowany i musi służyć temu, czemu jest przeznaczony: funkcjom kulturalnym. Dzięki temu, że jest objęty ochroną przez rejestr zabytków, taka funkcja jest tam nakazana. To się oczywiście nie działo, nie wspominając też o pracach nakazanych przez konserwatora - mówi Łukasz Hamadyk. - Sprawa będzie też rozwojowa, jeśli chodzi o samych właścicieli tego budynku, którzy kilka dni temu zostali zatrzymani przez służby. To może wpłynąć na zmotywowanie odpowiednich osób do tego, aby ten budynek wrócił do mieszkańców i przede wszystkim, żeby nie spłonął i nie został zalany. Żeby mógł służyć mieszkańcom tak, jak to było kiedyś - podkreśla.

Wiele wskazuje na to, że samym budynkiem w grudniu 2022 roku miał zainteresować się także Netflix. Mówi się o tym, że platforma będzie chciała zrealizować tam własną produkcję. Czy do tego dojdzie, na razie nie wiadomo, bo i nie do końca pewny jest los samego MDK.